زیست بوم
گوزن زرد ایرانی
- زيست بوم
- نمایش از یکشنبه, 15 تیر 1393 16:02
- بازدید: 5947
برگرفته از همشهری آنلاین
زیستگاه گوزن زرد تا چند دهه پیش بخش وسیعی از مناطق شمال آفریقا تا عراق، ترکیه و ایران را دربرمی‌گرفت اما در حال حاضر نسل این حیوان در تمامی کشورهای مذکور به جز ایران نابود شده است.
سال گذشته مدیرکل وقت دفتر حیات وحش و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با همشهری جمعیت کل گوزن‌های زرد در ایران را 380راس اعلام کرد. این حیوان درحال‌حاضر یکی از گونه‌های در معرض انقراض محسوب می‌شود.
گوزن زرد که در گذشته در مناطق جنگلی زاگرس و جنگل‌های گرمسیری خوزستان زندگی می‌کرد، در حال حاضر زیستگاه طبیعی آن به مناطق حفاظت شده دز و کرخه در خوزستان محدود شده است. این در حالی است که تابستان گذشته 50گوزن زرد از مجموع 65گوزن زردی که در منطقه حفاظت شده کرخه و دز وجود داشتند بر اثر هجوم مگس‌های میاز تلف شدند.
مشخصات: نرها شاخ‌های بلند و نسبتاً‌پهنی دارند. رشد شاخ‌ها از یک سالگی به بعد شروع می‌شود، ولی شاخک‌ها از 2سالگی ظاهر می‌شود. در اوخر فصل زمستان شاخ‌ها می‌افتند و شاخ‌های جدید بلافاصله شروع به رشد می‌کنند ودر تابستان تکمیل می‌شوند. رنگ پشت و پهلوها در این فصل زرد متمایل به قرمز و زیر بدن، کفل‌ها و دم سفید است، در قسمت پشت و پهلوهای گوزن خال‌های سفید مشخصی نمایان است. در زمستان موها بلندتر و به رنگ خاکستری با خال‌های نامشخص است.اندازه‌ها: طول سروتنه گوزن زرد 150 تا 200سانتی‌متر، دم 16 تا 20سانتی‌متر، ارتفاع 85 تا 110سانتی‌متر از سطح زمین است و وزن این حیوان 50 تا 130کیلوگرم است. گوزن زرد از علوفه، سرشاخه‌ها، و میوه‌ها تغذیه می‌کند.
تولیدمثل: مدت آبستنی گوزن‌ها حدود 8ماه است. هر گوزن یک و به‌ندرت 2بچه می‌زاید. وزن بچه‌ها در موقع تولد 4 تا 5 کیلوگرم است. بچه‌ها پس از تولد قادر به راه رفتن و دویدن هستند. گوزن‌ها در یک‌و نیم سالگی بالغ می‌شوند و در شرایط عادی 16سال عمر می‌کنند.
تهدیدات: مهم‌ترین دشمن طبیعی گوزن زرد گرگ و گربه جنگلی است. شکار بی‌رویه و تخریب زیستگاه‌ها از دیگر عواملی است که زندگی این گونه حیات وحش را تهدید می‌کند.
