یادمان

صدای ناقوس ویرانی میدان "جلفا" می‌آید

میدان جلفا بی‌شک یکی از شاهکارهای سازه در عصر صفویه است؛ جایی در جنوب رودخانه زاینده‌رود که سال‌ها اقلیت ارمنی اصفهان در محله‌های اطراف این میدان ساکن بوده‌اند، شاید به لحاظ اسم، رسم و ابعاد به آوازه میدان نقش جهان نرسد، اما قطعا از لحاظ قدمت چیزی از نقش جهان کم ندارد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، جلفا میدانی زیبا و یکی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان محسوب می‌شود و از معدود میدان‌هایی است که سه کلیسای بزرگ وانک، بیت اللحم و مریم در آن جای دارد و شباهنگام از داخل میدان، گنبد سه کلیسا کاملا رصد می‌شود.

طبق آنچه مغازه‌داران عنوان می‌کنند میدان سه متولی دارد، کل مجموعه در اختیار کلیسای وانک و شورای خلیفه گری ارامنه اصفهان است، اما هرگونه بازسازی و مرمت در میدان باید با نظر میراث فرهنگی باشد و ضلع سوم متولیان شهرداری اصفهان هستند که میانه میدان را از آن خود کرده‌اند؛ با وجود سه متولی مدت‌هاست که ناقوس ویرانی جلفا به صدا درآمده است. میدان در حال نشست کردن و مغازه‌ها در حال تخریب و سقف‌های قدیمی در حال فرو ریختن است.

9 ماه است که از نشست‌های سهمگین یک شبه میدان می‌گذرد، ولی از آن روز تاکنون هر ماه میدان بیش از گذشته نشست می‌کند، تمام مغازه داران میدان جلفا درهای ورودی خود را کوتاه کرده و شیشه‌های ویترین خود را مدام عوض می‌کنند، سقف‌های چوبی یکی پس از دیگری فرو می‌ریزد و باران به جای خروج از ناودان از سقف‌های چوبی به زمین می‌آید. این روزها جلفا به عنوان بخش زیبا و تجاری اصفهان رمقی برای سرپا ماندن ندارد.

کیان ارثی، مغازه دار داخل میدان جلفا به خبرنگار ایسنا می‌گوید: پس از گودبرداری پشت میدان جلفا سمت غربی میدان یک نشست عجیب کرده و هنوز هم کسی به داد میدان نرسیده است.

وی ادامه می‌دهد: از آن روز تا به حال نه تنها سقف و دیوارهای مغازه‌ها تخریب شده و با ترک‌های آنچنانی در انتظار سقوط‌ اند بلکه جدیدا کف مغازه‌ها تبله می‌کند و مثل اینکه زیر مغازه‌ها پر از آب شده است.

سیمون بغوزیان یکی دیگر از مغازه‌داران میدان جلفا است که کافه‌ای دارد و شاید بیشترین ضرر را از این نشست‌ها و نشتی‌ها دیده است، وی می‌گوید: شش ماه است من از شهرداری به میراث فرهنگی و از میراث به شورای خلیفه گری پاس کاری می‌شوم آن‌ها مرا با توپ اشتباه گرفته‌اند.

وی به شدت از بی توجهی میراث فرهنگی عصبانی است و می‌افزاید: ناودان‌ها همگی مسدود است، سقف در حال سقوط است و دیوار مغازه‌ها در حال تخریب هستند، درهای مغازه‌ها به دلیل نشست باز نمی‌شود و هیچ کسی پاسخگو نیست.

این کافه دار میدان جلفا می‌افزاید: برخی از دفترداران مسئولان اصفهان در پاسخ به ما می‌پرسند " جلفا کجا واقع شده است؟" و مدیران اصفهان از وضعیت میدان جلفا خبر ندارند و نامه‌های ما به میراث فرهنگی و شهرداری نیز راه به جایی نمی‌برد.

صالحی از مغازه‌داران در میدان جلفا از مشکلات بیشتری می‌گوید: هر یک ماه نشست میدان قابل لمس است و ما شیشه‌های ویترین خود را باید بزرگ‌تر کنیم، درهای مغازه‌ها را سنباده بزنیم تا باز و بسته شوند.

وی ادامه می‌دهد: زیر میدان برای جلوگیری از نم زدگی دیوارها یک فضای خالی وجود دارد و این طرح متعلق به 400 سال پیش است، اما همین امر باعث شده تا امروز باران یا شکستگی لوله‌ها آب را به زیر مغازه‌ها و میدان ببرد و همه تبله‌های دیوارها و نم‌زدگی‌ها به دلیل نفوذ آب و بی تدبیری برخی مسئولان است.

ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان در گفت‌و گو با خبرنگار ایسنا، منطقه اصفهان نظر دیگری داشته و می‌گوید: قطعا نشست‌های میدان جلفا به گودبرداری پشت آن هیچ ارتباطی ندارد چراکه فاصله گودبرداری تا میدان حداقل 200 متر است، اما مطمئنا نشست میدان نیز باید علتی داشته باشد.

وی ادامه می‌دهد: میدان به دلیل قدمتی که دارد دارای کانال ناکش است این کانال در دور تا دور میدان حفر شده تا دیوارها نم نکشند و ما احتمال می‌دهیم که کفشورهای مغازه‌ها به سمت این کانال حفر شده و آن‌ها هر بار که مغازه را شست و شو می‌کنند این کانال پر از آب می‌شود.

معاون میراث فرهنگی اصفهان اظهار می کند: بررسی چرایی نشست میدان جلفا یک پروژه مشترک ما بین سازمان بازسازی و نوسازی شهرداری و میراث فرهنگی است که در حال حاضر کارشناسان در حال گمانه زنی و پیدا کردن علت هستند.

طاهری ادامه داد: اما آنچه که در بررسی و معاینات اولیه متوجه شدیم همان ورود کفشورهای مغازه به کانال‌های زیرین میدان بوده است، اما دلیل قطعی هنوز مشخص نیست.

وی با اشاره به اینکه وظیفه میراث فرهنگی حفظ، حراست و نگه‌داری از آثار تاریخی است، افزود: وظیفه مالک و بهره بردار است که به فکر ترمیم و مرمت سقف، دیوارها و ناودان‌های میدان باشد.

معاون میراث فرهنگی تصریح کرد: اینکه می‌گویند باید حتما میراث فرهنگی مجوز بدهد و یا میدان زیر نظر میراث اداره می‌شود اینگونه نیست. ما اعلام کرده‌ایم که هر فعالیتی را به ما اطلاع بدهند.

طاهری تاکید کرد: این میدان مسئول دارد و ما هیچ مخالفتی با مرمت آن نداریم حالا چه مرمت از طرف شورای خلیفه گری ارامنه باشد و یا از طرف شهرداری ما فقط صحبتمان این است که بدون اطلاع میراث فرهنگی نباشد.

وی خاطرنشان کرد: متصرفان میدان جلفا خودشان باید دست به کار شده یا یک پیشنهاد ارائه کنند تا کاری انجام شود ما بازدیدهای دوره‌ای انجام می‌دهیم و به آن‌ها پیشنهاداتی ارائه می‌کنیم ولی اجرا با خود متصرفان است.

گزارش از: علیرضا پویانسب، خبرنگار ایسنا

• < قبلی
• بعدی >