یادمان

در هفته گذشته؛ معتادان نیایشگاه‌ کشف کردند، مردگان در بیشاپور دفن شدند

بسیاری از محوطه‌ها و خانه‌های تاریخی در هفته‌ای که گذشت، با مرگ دست و پنجه نرم کردند. مسجد دومناره سقز آتش گرفت، تپه مریوان خاکبرداری شد، خانه ریخته‌گران فرو ریخت، نقش‌برجسته تنگه قندیل تخریب شد و در نهایت دفن مردگان در سایت باستانی به تخریب‌ها پایان داد. اما در میان اتفاقات ناخوشایند، یک کشف هم در این حوزه اتفاق افتاد. حفاری غیرمجاز معتادان منجر به شناسایی یک نیایشگاه صخره‌ای عجیب شد.

adidas team water bottles for sale craigslist 2017 | Air Jordan Release Dates 2020

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ در هفته گذشته، نه‌تنها وضعیت بسیاری از محوطه‌ها و آثار تاریخی مثبت ارزیابی نشد بلکه ایوان مدائن اثر متعلق به دوره ساسانی نیز  شرایط عادی را پشت سر نگذاشت. از سوختن مسجد دو مناره سقز در آتش تا کشف نیایشگاهی عجیب توسط معتادان و سبز شدن درختچه روی قلعه فلک و الافلاک گرفته تا کشف مردگان در سایت باستانی بیشاپور سبب شد که نگرانی‌ها از شرایط نابسامان میراث‌فرهنگی دو چندان شود.
 
به‌گزارش CHN، ساخت سیلوهای بتنی در حریم درجه یک محوطه ایوان کرخه مثل اختاپوس روی این محوطه باستانی افتاده و تخریبی جبران ناپذیر را به وجود آورده‌است. مجوزاین سیلوها در سال 86 صادر شد. هم‌اکنون حتی با فاصله چند کیلومتری از ایوان کرخه هم می‌توان سایه سنگین 4 سیلوی عظیم‌الجثه را بر این محوطه باستانی مشاهده کرد.
 
محوطه ایوان کرخه نه از دور پیداست نه اهمیت آن برای مسئولان آشکار. اما اگر از محوطه کیلومترها فاصله داشته باشید قطعا 4سیلو با ارتفاع 17 متر را می‌بینید که در همسایگی و حریم درجه یک محوطه‌ ساسانی ایوان کرخه ساخته شده‌اند. این اتفاق درحالی روی داده که کارشناسان سازمان میراث‌فرهنگی حتی در زمان ساخت و پی‌ریزی سیلوها به‌عنوان ناظر نه‌تنها اقدامی جهت توقف ساخت و سازها انجام ندادند بلکه هیچ‌گونه گزارشی هم مبنی بر وجود شواهد باستانی ارائه نکردند.
 
نصب دکه بستنی فروشی در مقابل کلیسای تاریخی گریگوری
اداره کل میراث همدان یک دکه بستنی فروشی در حریم درجه یک کلیسای گریگوری استپانوس در تپه هگمتانه نصب کرده است. این دکه بستنی فروشی فلزی که چهارگوشه آن تبلیغات رنگارنگ برندهای بستنی فروشی چسبانده شده، حریم منظری و نمای فضای تاریخی کلیساهای تاریخی گریگوری را بر هم زده است.
 
کلیسای گریگوری استپانوس مقدس یکی از بناهای تاریخی استان همدان است که قدمت ساخت آن به 335 سال پیش باز می گردد.
فروشنده ای که در این دکه کار می کند، با ابراز رضایت از فروش بالای بستنی در این محوطه می گوید: این دکه متعلق به اداره میراث است و من اجاره بهای استفاده از آن را برای فروش بستنی می پردازم. بر اساس گفته های این فروشنده، دکه پیش از این در جایی دیگر نصب بود و اخیرأ به این محوطه منتقل شده است.
 
معلوم نیست مسئولان اداره میراث استان همدان و پایگاه میراثی تپه هگمتانه بر چه اساسی تصمیم به نصب این دکه در حریم درجه یک این آثار تاریخی گرفته اند، این در حالی است که همین دکه می توانست به جای فروش بستنی به محلی برای اطلاعات لازم درباره آثار و بناهای تاریخی موجود در تپه هگمتانه بدل شود. با این حال اما گویا وسوسه کسب اجاره بها از این دکه بر دیگر کاربردهای آن غلبه کرده است.
 
روی برج و باروی قلعه «فلک‌الافلاک» هم درختچه سبز شد
تابستان، گرما، رطوبت و بارش‌های پراکنده، محیط مناسبی برای رشد و نمو گیاهان و درختچه‌ها فراهم کرده چنانکه درختچه‌ها سر از پا نشناخته و حتا دست از سر برج و باروهای آثار باستانی بر نمی‌دارند. اینگونه به نظر می‌رسد که بی توجهی مسئولان میراث فرهنگی به بناهای تاریخی، روند رشد این گیاهان را تسریع کرده و پس از ارگ کریم‌خانی این بار نوبت به روییدن درختچه بر برج و باروهای 'فلک‌الافلاک' رسیده.
 
فلک‌الافلاک" یا "دژشاپور خواست " قلعه‌ای تاریخی در مرکز شهر خرم‌آباد در استان لرستان است که با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می‌شود. پلان بنای این قلعه تاریخی به صورت هشت ضلعی نامنظم است و قدمت آن به دوره ساسانیان می‌رسد و مصالح آن از سنگ آجر، خشت و ملات گچ و آهک است. این اثر در سال 1349 به شماره 883 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1354 این بنا با راه‌اندازی موزه مردم‌شناسی و مفرغ‌های لرستان به موزه تبدیل شد.
 
ایوان مدائن به خوبی حفاظت نمی‌شود
ایوان مدائن، یکی از مهمترین آثار دوره ساسانی است که هم‌اکنون تحت مالکیت دولت عراق قرار دارد. این اثر تاریخی که از آن به عنوان بلندترین طاق خشتی دست ساخته یاد می‌شود، بارها در دوره‌های مختلف تاریخی تخریب شده است. این درحالی است که سال گذشته ایران تفاهم‌نامه‌ای مبنی برحفاظت از آن به دولت عراق پیشنهاد داد و مورد موافقت این دولت نیز قرار گرفت اما باز هم کارشناسان و باستان شناسان ایران معتقدند از ایوان مدائن به خوبی محافظت نمی‌شود.
 
محسن عباسپور فعال میراث‌فرهنگی با اشاره به اهمیت حفاظت در این اثر ساسانی به CHN می‌‌گوید: «همانطور که در عکس‌ها مشهود است فنس‌کشی در اطراف این بنای تاریخی بسیار ساده و معمولی است، در حالی که این بنا نیاز به حفاظت‌های محیطی بیشتری دارد.»
 
 وی در این باره تاکید کرد: «بخشی از حفاظت بنا به نگهداری فیزیکی و حضور مدوام نگهبان مربوط می‌شود. این درحالی‌است که توجه چندانی به این امر در محوطه ساسانی طاق کسری صورت نگرفته‌است و نیروهای مربوط به یگان حفاظت متشکل از اکیپ های نظامی هستند که وظیفه نگهبانی کل منطقه را از جمله طاق کسری به عهده دارند چراکه مدائن از جمله شهرهای امنیتی به شمار می رود.»
 
خانه ریخته‌گران، در اصفهان فرو ریخت
عصر روز گذشته بلدوزرها ظرف مدت کوتاهی خانه ریخته‌گران را بلعیدند. این خانه صفوی، بخشی از مجموعه خانه‌های سرتیپ در محله چهارسوق بود. مالک خانه ریخته‌گران درحالی متعهد شده بود این اثر تاریخی را حفظ می‌کند که روز گذشته ماشین‌‌آلات سنگین و بلدوزرها خانه را از پای درآوردند. تماس‌های مکرر با یگان حفاظت میراث‌فرهنگی نیز به جایی نرسید.
شاهین سپنتا فعال میراث‌فرهنگی معتقد است نه‌تنها تماس‌های مکرر با یگان حفاظت میراث‌فرهنگی نیز بی‌نتیجه بود بلکه هیچکدام از نیروهای یگان در محل حاضر نشدند و سقف و دیوارهای پشتی خانه صیرفیان نیز در اثر تخریب‌ها ترک برداشته و آسیب دیده است.
 پیش از این «کریم صِیرفیان» مالک خانه صیرفیان به خبرنگار CHN گفته بود: « یک ماه پیش که کارگران در حال تخریب سقف مقرنس‌کاری و نقاشی‌‌های بالاخانه ریخته‌گران بودند، خبر به گوش یگان حفاظت میراث‌فرهنگی رسید و مانع‌ تخریب این خانه شد و حدود 40 درصد سقف خانه از بین رفت؛ اما با این‌ وجود یکی از مالکان خانه ریخته‌گران متقاعد شده دست از تخریب بردارد و پای گفتگو بنشیند».
 
آذربایجان شرقی؛ میراثی روی زلزله
هرجای استان آذربایجان شرقی که قدم بگذاری، بخش مهمی از میراث فرهنگی ایران را می‌بینی. با این‌حال همه این آثار بارها لرزیده‌اند و گویی لرزه بر اندام میراث فرهنگی آذربایجان شرقی، پایان ندارد.
نکته قابل توجه آن است که این آثار و ابنیه تاریخی، هیچ کدام اولین بارشان نیست که در آذربایجان شرقی می لرزند بلکه ماجرای زمین لرزه در این خطّه، خودش تاریخی بس کهن و قابل تأمل دارد؛ تا آنجا که استاد یحیی ذکا، ایران شناس و پژوهشگر تاریخ هنر، در کتابی به نام "زمین لرزه های تبریز" همه آنها را با ذکر تاریخ و شواهد جمع آوری و بررسی کرده است.
بر اساس این پژوهش ها نخستین زمین لرزه شدیدی که در این منطقه رخ داده و در تاریخ ها و نوشته ها از آن یاد شده، زمین لرزه سال 244 هجری قمری (برابر با سال 858 میلادی) است که در آن زمان تبریز بسیار کوچک و کم جمعیت بوده. اما بعدها که تبریز به یکی از مهم ترین شهرهای این منطقه بدل می شود باز هم از بیداد زلزله در امان نمی ماند.
 
تخریب تعمدی نقش‌برجسته تنگه‌قندیل به‌بهانه یافتن گنج!
اطراف نقش‌برجسته تنگه قندیل تخریب شد. چند روز پیش روستاییان ساکن در منطقه برای یافتن گنج بخشی از نقش برجسته تنگه قندیل را تخریب کردند. این اثر تاریخی در 25 کیلومتری شمال غربی «کازرون» و در فاصله یک کیلومتری روستای «قندیل» واقع شده است.
 
نقش برجسته تنگه‌قندیل یکی از مهمترین نقش‌برجسته‌های دوره‌ ساسانی محسوب می‌شود که هم‌اکنون در معرض تهدیدهای جدی از جمله عوامل طبیعی و تعرض برخی روستائیان منطقه قرار گرفته و اطراف این نقش برجسته دوروز پیش توسط برخی اهالی روستا تخریب شد.
تپه باستانی مریوان خاکبرداری شد
تپه گری کلن کوک یکی از مهمترین تپه‌های باستانی مریوان محسوب می‌شود که به‌دلیل وسعت خاکبرداری توسط مردم به‌شدت مورد تهدید قرار گرفته است. این‌درحالی است که حتی یک نگهبان یا تابلویی برای ممانعت از خاکبرداری از این محوطه دوره اشکانی وجود ندارد.
 
خاکبرداری‌های بی‌رویه تپه گری کلن کوک مریوان (گلین کبود) مریوان را به‌شدت تهدید می‌کند. این تپه سال 1348 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. آثار سطحی و پراکنش سفالهای شاخص اشکانی (کلینکی) بر سطح تپه قدیمی‌ترین تاریخ آنرا به دوره تاریخی (اشکانی) می‌رساند.
 
شناسایی یک نیایشگاه صخره‌ای عجیب
همه چیز، از مصرف مواد مخدر توسط یک حفار غیرمجاز تا مرگ او و اعتراف هم‌دستانش، دست به دست هم دادند تا یک نیایشگاه صخره‌ای عجیب در خوزستان شناسایی شود. به گفته باستان‌شناسان نمونه این سازه دستکند صخره‌ای تا کنون دیده نشده‌است.
 
«مجتبی گهستونی»، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان دراین‌باره به CHN‌ گفت: «کاشف این نیایشگاه صخره‌ای، باستان‌شناسی به نام ایوب سلطانی است. او پس از شنیدن صحبت‌ همدستان حفار غیرمجاز به نیایشگاه رفته و آن را پیدا کرده‌است.»
 
وی در ادامه گفت: «با سلطانی به محل نیایشگاه رفتم و در کمال تعجب با محوطه‌ای صخره‌ای که بی شباهت به نیایشگاه‌های پیش از اسلام نیست مواجه شدم که مشابه آن را تا کنون در خوزستان ندیده‌ام.»
 
این اثر در حالی شناسایی شده که آثار یک حفاری غیرمجاز در نزدیکی آن دیده می‌شود و همچنین تخریب‌های طبیعی و انسانی روی آن وجود دارد. بر همین اساس ثبت و حفاظت از این اثر ضروری به نظر می‌رسد.
 
دفن اموات در سایت باستانی بیشاپور!
تدفین اموات در یکی از مهمترین سایت‌های تاریخی ایران همچنان ادامه دارد. این مسئله علاوه بر ایجاد مشکل جهت ثبت شهر تاریخی بیشاپور در فهرست آثار جهانی باعث ایجاد چالش‌هایی میان برخی روستاییان اطراف مجموعه و اداره میراث فرهنگی شده است.
 
«محسن عباسپور» فعال میراث‌فرهنگی در این باره به خبرگزاری CHN می‌گوید: «سالهاست که مردم دو روستای جنوبی شهرتاریخی بیشاپور مردگان را در محوطه شهر بیشاپور دفن می‌کنند. بدون شک با توجه به مباحث اخلاقی و عرفی موجود در منطقه، اداره میراث‌فرهنگی در رابطه با دفن اموات موظف است با چشم پوشی از اقدامات قهری ضمن برقراری تعامل با اهالی روستاهای اطراف زمینی جایگزین برای دفن مردگان به آن‌ها بدهد، اما باوجود گذشت سالیان متمادی از برزو این مشکل اداره میراث‌فرهنگی به‌ویژه پایگاه پژوهشی بیشاپور به هیچ‌وجه نتوانسته‌‌ از عهده این کار برآیند».

• < قبلی
• بعدی >