سه شنبه, 29ام اسفند

شما اینجا هستید: رویه نخست یادگارهای فرهنگی و طبیعی یادمان زخم کهنه دهان باز کرد - چرا خانه آقا سید جلال تخریب شد؟

یادمان

زخم کهنه دهان باز کرد - چرا خانه آقا سید جلال تخریب شد؟

سرانجام زخم کهنه دهان باز کرد. بار دیگر نام خانه آقا سید جلال تهرانی بر سر زبان‌ها افتاده است. خانه‌ای که 7 سال پیش سازمان میراث فرهنگی حکم تخریب آن را صادر کرد تا پاساژ تجاری شود. اما از آنجایی که ماندگاران همیشه ماندگارند، این اتفاق نیافتد. اکنون کارشناسان میراث فرهنگی پیشنهاد می‌دهند که این خانه به شکل نخستین آن بازسازی شود.

adidas heliopolis hotel in dubai , adidas concord ankle fur sneakers boys running Release Date Info , MysneakersShops | nike kd 7 ext long tail black line for sale - 401 – Ietp - New Air Jordan 1 High OG OSB DIAN Blue Chill Sorrowful CD0463

خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ زخم کهنه، دهان باز کرد. 7 سال از آن سالی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مجوز تخریب خانه آقا سید جلال تهرانی برای ساخت پاساژ را صادر کرد، می‌گذرد. خانه‌ای که نه تنها از نظر معماری و نام صاحب آن خانه ارزشمند بود، بلکه  رصدخانه‌ای هم داشت! اما ماه همیشه پشت ابر نمی‌ماند.
 
حالا خانه تخریب شده، اما این صدور مجوز در برابر صدها سوال قرار گرفته است. دلیل ارایه مجوز برای تخریب خانه سید جلال تهرانی در فهرست آثار ملی جای دارد، چه بوده است؟ چرا کارشناسان این سازمان به این ارایه مجوز، اعتراض نکردند؟ مسئولان سازمان چرا روی عملکرد کارشناسان میراث فرهنگی نظارت نداشتند؟ و ...
 

 

سر در ورودی خانه سید جلال در آخرین روزهای عمرش. آیا خانه‌ای که هنوز سر در آن به این خوبی باقی مانده حکم تخریب می گیرد؟

 

 

 
7 سال گذشته است. امروز سازمان میراث فرهنگی در برابر خانه تخریب شده مردی قرار دارد که اگر امروز نامی آشنا برای زمان ما نیست، نامی آشنا برای مردم 100 سال پیش بوده است.
 
سید جلال از 14 مهر 1342 تا 12 مهر 1346 سناتور انتصابی تهران در دوره چهارم مجلس سنا بود. او با نخست‌وزیران انتخابی شاه، یعنی حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا به مخالفت برخواست و غالباً به لوایح دولت رأی کبود می‌داد. سید جلال تهرانی تنها سناتوری بود که به لایحه مصونیت مستشاران آمریکایی که بعدها به صورت قانون درآمد رأی مخالف داد. پس از اتمام دورۀ سناتوری دیگر شغلی به او داده نشد و چون سابقه اداری نداشت مستمری‌ای برای او تعیین شد.
 
او مردی فاضل و دانشمند بود. علاوه بر تبحر در علوم مختلف شاعر و خطاط بود و به جمع‌آوری عتیقه و کتب خطی علاقه وافری داشت. پس از مرگ، بر اساس وصیتنامه، کلیه اموال از جمله منزل مسکونی‌اش در سه راه امین حضور، عتیقه‌ها، کتب خطی و رصدخانه تحویل آستان قدس رضوی شد.
 
حکم تخریب به سنگ خورد!
 7 سال گذشته است. زمان غربال خوبی است بر ارزیابی آنچه گذشتگان انجام داده‌اند. خانه آقا سید جلال تهرانی که بر نبش خیابان ری قرار داشت و اوایل انقلاب به همراه بسیاری از اشیاء عتیقه نجوم وقف آستان قدس رضوی شده بود، به تاریخ 11 دی 80 ، به شماره 4568 در فهرست آثار ملی جای گرفت.
 

 

خانه آقا سید جلال تهرانی به دلیل ویژگی های منحصر به فرد در معماری و محفلی جریان ساز در تاریخ ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت می‌شود

 

 

 
خانه که ثبت می‌شود، یعنی در پناه قوانین و ضوابط میراث فرهنگی قرار می‎گیرد. شاید بعد از ثبت این خانه، خیال بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی آسوده شده بود. اما از قضای روزگار 3 سال بعد، بر اساس نامه‎ای، ابراهیم طریقت، رییس وقت اداره میراث فرهنگی تهران، به دلایلی که هنوز معلوم نیست، حکم تخریب این خانه را می‌دهد.
 

 

ابراهیم طریقت، رییس وقت اداره میراث فرهنگی تهران حکم تخریب این اثر تاریخی را می‌دهد

 

 

اما این حکم تخریب، همان زمان با نامه‌ای که ناصر پازوکی، مدیر دفتر ثبت و احیای آثار تاریخی و طبیعی به رییس وقت سازمان میراث فرهنگی می‌نویسد، به در بسته می‌خورد. مخالفت پازوکی دلیل محکمی هم دارد؛ "اگر رسم شود که هر خانه ای حکم تخریب بگیرد و از فهرست میراث فرهنگی خارج شود، دیگر هیچگونه ضمانتی برای حفاظت از آثار تاریخی وجود ندارد."
 

 

ناصر پازوکی، مدیر کل دفتر ثبت میراث فرهنگی و طبیعی با ارایه این حکم مخالفت و خانه از تخریب نجات پیدا می‎کند

 

 

 
خانه سید جلال با این نامه از خطر تخریب و ویرانی نجات پیدا کرد. اما سال بعد، با تغییر رییس سازمان میراث فرهنگی و آمدن اسفندیار رحیم مشایی، باز هم مسئله تخریب این خانه از سوی برخی از مسئولان میراث تهران به جریان افتاد. به جریان افتادن این نامه همانا و اقدام برای تخریب آخرین بازمانده سید جلال در نبش خیابان ری همانا.
 
به این ترتیب خانه سید جلال، قربانی اقدامات تخریبگرانه عده‎ای شد که بعدها از سازمان میراث فرهنگی رفتند و به مشاغل دیگری در سیستم دولتی مشغول شدند. حالا تاریخ مانده است و قضاوت تاریخ در مورد این افراد و جای خالی خانه‎ای در امین حضور تهران.
 
حالا از آن روزها 7 سال می گذرد و امروز بار دیگر کارشناسان میراث فرهنگی پیشنهاد می‌دهند که خانه آقا سید جلال تهرانی به سبک اولیه خودش بازسازی شده و کاربری فرهنگی و موزه‎ای پیدا کند.
 
آقا سید جلال تهرانی مجموعه‌ای نفیس از علم نجوم دارد که اکنون در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. این مجموعه نفیس دارای اسطرلابی از دوره سلجوقی است که می‌توانست در کنار دیگر آثار، در خانه به صورت موزه‌ای نگهداری شود.
 
"احمد محیط طباطبایی" که یکی از کارشناسان به نام حوزه میراث فرهنگی محسوب می‌شود در این مورد معتقد است این خانه به دلیل قابلیت‏هایی که دارد، باید بازسازی شده و پیشنهاد آن به سازمان میراث فرهنگی داده شده است.
 
به گفته او، این خانه، یکی از ارزشمندترین خانه های تاریخی تهران به شمار می‌رفت که تنها با  به دلیل بی‌توجهی به ارزش‌های تاریخی تخریب شده‌است. 
 
امیری نیا، مدیرکل آثار قدس رضوی در مورد مجموعه منحصر به فرد اسناد، اشیا و عتیقه‌های آقا سید جلال تهرانی به chn می‌گوید که همه این اشیا وقف آستان قدس رضوی شده‌است و در حال حاضر نیز آستانه در حال پیگیری وضعیت خانه اوست.
 

 

آیا خانه آقا سید جلال تهرانی دوباره بازسازی و تبدیل به موزه ای از اشیاء نجومی می شود 

 

 

 
با این وجود، او در جریان چگونگی شرایط خانه نیست و معتقد است که چون این خانه ثبت ملی است، باید شرایطش با هماهنگی سازمان میراث و بخش حقوقی آستان حل و فصل شود. این طور به نظر می‌رسد که مسئولان آستانه قدس رضوی تلاش می‌کنند که دوباره این خانه بازسازی شود. اما در این میان نقش سازمان میراث فرهنگی که این خانه را از ثبت خارج کرده و تخریب کرده است، چه می‌شود؟
 
محمد حسین فرهانی، رییس اداره میراث فرهنگی تهران اما درباره چند و چون وضعیت این خانه اظهار بی‌اطلاعی می‌کند.
 
او می‌گوید که در حال حاضر، آستان قدس رضوی مسئول پیگیری وضعیت این خانه است و چالش‌های مربوط به این خانه دیگر ربطی به سازمان میراث فرهنگی ندارد.
 
سوال اینجاست، پس کدام یک از مسئولان سازمان میراث فرهنگی، پیگیر وضعیت این خانه هستند و در تلاش برای به نتیجه رسیدن بازسازی دوباره آن؟ این در حالی است که سید جلال تهرانی، بخشی از هویت تاریخی مردم ایران به شمار می رود.
 
 سید جلال‌الدین تهرانی در 1272 در تهران به دنیا آمد. پدرش سید علی شیخ‌الاسلام مرندی از علما و رجال دینی بود. سید جلال مدتی در مدرسه تربیت درس خواند سپس در مدرسه سپهسالار به تحصیل علوم دینی مشغول شد و لباس روحانیت بر تن کرد.
 
سید جلال در جوانی به مراتب عالی علمی رسید و مورد توجه بزرگان و دانشمندان قرار گرفت. در همان ایام رصدخانه‌ای در منزل خود دایر کرد و با اغلب رصدخانه‌های دنیا در ارتباط بود. وی با گذشت زمان در تهران معروفیت پیدا کرد و با افرادی چون سید حسن مدرس، میرزا حسن مستوفی‌الممالک، مشیرالدوله، تیمورتاش و مؤتمن‌الملک حشر و نشر داشت.
 
 فاطمه علی اصغر

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه