نگاه روز
فرق تخت جمشید (پارسه - پرسپولیس) با کولوسیوم
- نگاه روز
- نمایش از جمعه, 28 شهریور 1393 12:18
- بازدید: 5733
برگرفته از روزنامه اطلاعات، شماره 25973، چهارشنبه 26 شهریور 1393
سعید بشیرتاش
در حدود 1950 سال پیش، روم پس از حمله به اورشلیم، آن را ویران کرد و مردمانش را به بردگی گرفت و حدود 45 تا 60 هزار نفر از این بردگان در ساختن کولوسیوم به کار گرفته شدند و بسیاری از آنان در حین کار کشته شدند. مراسم افتتاحیه کولوسیوم با کشتار 9 هزار حیوان غیراهلی برگزار شد.
در کولوسیوم، زنان و مردان از هم جدا بودند و جایگاه زنان، که در طبقه پنجم بود، هم دید بسیار بدی به میدان داشت و هم بسیار ناامن و خطرناک بود؛ چرا که سکوهایش با طنابهایی نگه داشته میشد که هر از چندی پاره میشد و زنان از ارتفاع پنجاه متری به پایین سقوط میکردند؛ اما جایگاه مردان بسیار امن بود، آنان بر روی سکوهای سنگی مینشستند.
کولوسیوم محل برگزاری جشنهای امپراتوری روم بود. در این جشنهای صدروزه، حیوانات درنده را به جان بردگان و گلادیاتورها میانداختند، یا گلادیاتورها را که برده بودند و غالباً پیش از 22 سالگی میمردند، مجبور به کشتن یکدیگر میکردند؛ در حالی که امپراتور و مردم روم با اشتیاق تمام به تماشا نشسته بودند. در هر دوره از این جشنها، در حدود پنج هزار برده و گلادیاتور به قتل میرسیدند. در روزهای دیگر نیز، محکومان به مرگ را جلوی حیوانات درنده میانداختند تا زندهزنده خورده شوند، باز در حالی که امپراتور و مردم تماشاگر مرگ دردناک این آدمیان تیرهبخت بودند!
کف میدان کولوسیوم همیشه پوشیده از ماسه بود تا خون قربانیان به راحتی جذب شود. در کل، بیش از یک میلیون نفر، از جمله پانصد تا هفتصد هزار گلادیاتور، در صحن کولوسیوم به طرزی وحشیانه کشته شدند؛ و شاید بتوان این میدان چهار هزار متر مربعی را «بزرگترین قتلگاه» در تاریخ بشر خواند.
امروزه کولوسیوم محبوبترین بنای ایتالیا و نماد شهر روم و تمدن رومی است و همه رُمیان، ایتالیاییها، و حتی اروپاییان به این تمدن افتخار میکنند. در سال 2007 بر اساس یک نظرسنجی با شرکت بیش از صد میلیون نفر، کولوسیوم جزو هفت اثر برتر و محبوب جهان برگزیده شد و در سال 2011 مبلغ 25 میلیون یورو تنها برای تمیز کردن دیوارهای کولوسیوم و چند مرمت جزئی در آن هزینه شد. یک ضربالمثل قدیمی ایتالیایی میگوید: «تا زمانی که کولوسیوم استوار است، رم نیز استوار است.»
فرق ایران با اروپا
در حدود ششصد سال پیش از ساخته شدن کولوسیوم و تنها چند سال پس از آزادی بردگان یهودی در بابل به دست کوروش و بازگشت آنان به اورشلیم، ساخت تخت جمشید در زمان داریوش بزرگ آغاز شد؛ اثری پرشکوه با زیربنای 175هزار مترمربع، یعنی هشت برابر کل زیربنای کولوسیوم.
بر اساس سندهای انکارناپذیر، یعنی خشتنوشتههای هخامنشی کشف شده در تختجمشید، در ساختن تخت جمشید هیچ بردهای به کار گرفته نشد و کارگران و مهندسان و هنرمندان امپراتوری ایران در بهترین شرایط کاری ممکن این اثر بزرگ بشری را آفریدند.
پادشاهان ایران در تخت جمشید جشنهای ایرانی را برگزار میکردند، مانند «نوروز» و «مهرگان» که ریشه در آشتی، مهر، طبیعت و زندگی انسانی دارد. همه نگارههای حک شده بر دیوارها و سنگهای تختجمشید نشاندهنده جشنها و فرهنگ و اسطورههای زیبای ایرانی است و تخت جمشید مرکز بزرگترین قدرت جهان در آن روزگار بوده است.