ایران‌بوم

محققان معتقدند این گلسنگ‌ها می‌تواند در طولانی‌مدت باعث از بین رفتن نقوش تخت جمشید و همچنین سایر بناهای تاریخی سنگی شود، ازاین‌رو همواره به دنبال راهی برای حذف آن‌ها بودند تا اینکه محققان ایرانی توانستند با کارهای پژوهشی و تحقیقاتی راهی برای از بین بردن این گلسنگ‌ها بیابند.

مسعود رضایی منفرد سرپرست پایگاه تخت جمشید در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: کار مطالعاتی بر روی پدیده گلسنگ در مجموعه جهانی تخت جمشید از مدتی قبل شروع‌شده است.

وی افزود: این پژوهش و تحقیقات دستاوردهای مهمی داشته که در هفته پژوهش نتایج آن اعلام می‌شود.

محققان سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران از چهار ماه قبل تحقیقاتی روی پایش علمی گلسنگ‌ها در مجموعه تاریخی تخت جمشید انجام داده‌اند که طی این تحقیقات دستاوردها و نتایج خوبی به همراه داشته است.

محمد سهرابی مجری این طرح افزود: روش‌های نوین گلسنگ زدایی برای از بین بردن گلسنگ‌ها در این مجموعه طراحی شد که خوشبختانه این روش‌های نوین فوق‌العاده موثر بود.

وی بابیان اینکه در حال حاضر به دنبال ثبت این روش جدید برای گلسنگ زدایی هستیم، اظهار داشت: این روش به نام مبارزه نرم با گلسنگ‌هاست که هیچ‌گونه تخریب، تغییر رنگ و یا ضرر دیگری برای نقش برجسته و سایر نقوش ندارد.

سهرابی در خصوص اختراع این روش علمی برای گلسنگ زدایی گفت: بر این اساس یکی از دستاوردهای پژوهش در تخت جمشید شناسایی روش بسیار سالم و بی‌خطر بدون آسیب به نقوش برجسته است که کارهای مقدماتی ثبت اختراع در حال انجام است.

وی با اشاره به اینکه این خبری خوش برای دوستداران تخت جمشید است، تصریح کرد: پس از اتمام مراحل ثبت اختراع روش گلسنگ زدایی، به‌طور حتم در این خصوص اطلاع‌رسانی خواهد شد.

به گفته وی بخشی از دستاوردهای این پژوهش طی مراحلی از طرف سازمان پژوهش‌ها در معرض دید عموم قرار می‌گیرد.

شناسایی ۱۰۰ نوع گلسنگ

سهرابی با اشاره به اینکه بیش از ۱۰۰ نوع گلسنگ در تخت جمشید شناسایی‌شده، بیان کرد: تا سال ۸۲ تعداد ۶۵ نمونه گلسنگ در این مجموعه شناسایی‌شده بود که در حال حاضر براساس آخرین بررسی‌ها و تکمیل اطلاعات بیش از ۱۰۰ نوع گلسنگ در این مجموعه شناسایی‌شده است.

وی بابیان اینکه تمامی گلسنگ‌ها مخرب نیستند، بیان کرد: تمامی این گلسنگ‌ها مخرب نیستند بلکه متفاوت بوده و بر اساس بستر رشد یا مواد شیمیایی که تولید می‌کنند بر روی آثار تأثیرگذار هستند.

وی که مدرک دکترای گلسنگ شناسی دارد، اظهار داشت: در حوزه گلسنگ در مجموعه تاریخی تخت جمشید دستاوردهای مهمی به‌دست‌آمده و هرکدام از کارشناسان بین‌المللی پیرامون وجود گلسنگ‌ها نظرات و ایده‌های مختلفی دارند.

کشف گونه جدید گلسنگ برای اولین بار در دنیا

وی با تأکید بر اینکه در این پژوهش‌ها گونه جدیدی از گلسنگ نیز شناسایی شد، بیان کرد: این‌گونه برای اولین بار در دنیا در محوطه تخت جمشید و کوه رحمت دیده‌شده و تا کنون گلسنگی با این مشخصات در هیچ کجای دنیا مشاهده نشده است.

سهرابی با اشاره به اینکه دو نظریه در خصوص وجود گلسنگ‌ها بر روی سطوح سنگی وجود دارد، گفت: برخی کارشناسان بر این اعتقادند که گلسنگ از سطح سنگ‌ها بخصوص نقوش برجسته و سنگی محافظت کرده و برخی دیگر آن را عامل فرسایش تدریجی می‌دانند.

وی در مورد دلایل ایجاد گلسنگ بر روی سطوح سنگی افزود: شرایط و دلایل مختلفی برای ایجاد گلسنگ در سطح سنگ‌ها وجود داد که حاصل نیازهای اکولوژیکی و فیزیولوژی و تولیدمثلی گلسنگ‌ها است، اما باید گفت که گلسنگ در تمامی بناهای سنگی وجود دارد.

وی تصریح کرد: گلسنگ‌ها از زمان پیدایش زمین در سطح سنگ‌ها وجود داشته و کماکان نیز وجود دارند اما بعد از پیدایش تمدن، انسان‌ها یادگارانی از خود برجای گذاشتند که نیاز به حفاظت دارند. در قرن اخیر با شروع و رشد صنعت گردشگری و گفتگوهای بین فرهنگ‌ها، تلاش برای حفاظت از سرمایه‌های فرهنگی شدت گرفته و ملت‌ها به دنبال حفاظت از دستاوردهای پیشینیان خود هستند، ازاین‌رو رشد گلسنگ‌ها را بر روی سطوح تاریخی مخرب می‌دانند.

وی با تأکید بر اینکه هجوم و رشد گلسنگ‌ها بر روی آثار تاریخی فقط مربوط به بناهای تاریخی ایران نیست، اظهار داشت: طی دو سال اخیر در کشورمان کارهای مهم و خوبی برای تحقیقات و پژوهش بر روی این پدیده انجام شده که یکی از دستاوردهای آن نتایج اخیر است که در طرح پایش علمی گلسنگ‌های تخت جمشید به‌دست‌آمده است.

به گزارش مهر، روش جدید مبارزه با گلسنگ‌های تخت جمشید می‌تواند نویدبخش آینده‌ای روشن برای حفاظت از بزرگ‌ترین بنای سنگی جهان باشد.