یادمان
دومین سال بلاتکلیفی در گورستان 3500 ساله لما
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- جمعه, 28 مرداد 1390 14:57
- آخرین به روز رسانی در جمعه, 28 مرداد 1390 14:57
- نمایش از جمعه, 28 مرداد 1390 14:57
- بازدید: 6017
برگرفته از خبرگزاری میراث فرهنگی: گورستان ایلامی لما کشف شده در شهرستان دنای استان کهگیلویه و بویراحمد با قدمتی 3500 ساله، با وجود داشتن قابلیت های بسیاری برای تبدیل به سایت موزه تاریخی ، 2 سال پس از پایان یافتن سومین فصل کاوش، هنوز به صورت دانم مورد محافظت قرار نمی گیرد و در بودجه سال 90 نیز مبلغی برای محافظت و کاوش به آن اختصاص داده نشده است.
گورستان باستانی لما همچنان در بلاتکلیفی
خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ این گورستان تاریخی در سال پایانی دهه هفتاد در حین كار بولدوزرهای شركت راهسازی برای زیرسازی جاده امروزی یاسوج ـ سمیرم کشف و از زیر خاک بیرون آمد، پس از ان و با انجام کاوش های باستان شناسی دست کم بیش از 400 شی تاریخی شامل یک تابوت سفالی ، 61 گور، مقدار زیادی استخوان، كوزه‌های سفالی و مفرغی، مهره، انواع خنجره، نوك پیكان و نیزه زیور آلاتی شامل چندین نمونه دست بند به دست آمد. علاوه بر این در گورستان یك مهر استوانه ای شكل سنگی با نقوش كنده كاری که در دو سوی خود دارای ارتفاع دو سانتی متری و قطر یك سانتی متری و یك حفره به قطر دو میلی متر و همچنین كتیبه ای به خط میخی در پنج كادر مستطیل شكل که اشكال حیوانی و انسانی در كنار ان دیده می شود به دست آمده است.
نتایج اولین كاوش‌ها نشان داد قدمت این گورها به بیش از 3 هزار سال قبل یعنی هزاره اول تا دوم قبل از میلاد می رسد، علاوه بر این در این کاوش ها مشخص شد اقوام ساکن این منطقه اشیاء، حیوانات و ظروف غذای ارزشمند را در هنگام دفن با اموات خود در گورستان دفن می کردند، در داخل برخی از این گورها علاوه بر اشیا، ، استخوان حیواناتی نظیر گوسفند و اسب هم به دست آمده و در درون برخی از ظروف سفالی باقیمانده‌ای از تكه‌های استخوان دیده می‌شود. طول هر كدام از این گورها 3 و عرض آن بیش از یك متر است.
گورستان لما سایت موزه شود
محمد جواد جعفری سرپرست هیئت کاوش باستان شناسی که آخرین فصل از کاوش ها را در این گورستان انجام داده است به خبرگزاری میراث فرهنگی می گوید: با وجود اهمیت تاریخی بسیار بالای این گورستان انتظارات ما برای محافظت از آن برآورده نشده است، این گورستان از مهمترین گورستان های بازمانده از عصر مفرغ و آهن در جنوب غرب ایران است که قدمت آن از اواخر هزاره سوم تا اواسط هزار قبل از میلاد است. این به معنای آن است که گورستان لما از هزار و پانصد تا 700 سال قبل از میلاد کابری داشته است.
جعفری می افزاید: این گورستان با توجه به قرار گرفتن در چند متری جاده ی مهم یاسوج به اصفهان و در منطقه ای بسیار خوش آب و هوا می تواند به یک سایت موزه بی نظیر تبدیل شود، با این همه و با وجود تلاش ها و پیگیری های صورت گرفته تاکنون این امر تحقق نیافته است.
بر اساس گفته های سرپرست هیئت کاوش باستان شناسی لما این گورستان در منطقه ای واقع شده است که نقطه طلاقی و میانه ی منطقه تاریخی فارس و منطقه بین النهرین است و از هر دو این فرهنگ ها تاثیر پذیرفته است، داده ها و آثار باستانی به دست امده از این گورستان نیز این نکته را تایید می کند. با توجه به این که این منطق پل ارتباطی میان این دو قطب فرهنگی تاریخی ایران بوده است مطالعات و کاوش های بیشتر می تواند بخش های دیگری از فرهنگ و تاریخ را مشخص کند.
محمد جواد جعفری وسط این گورستان را در حدود سه تا پنج هکتار براورد می کند و می گوید: از این وسعت تا کنون فقط محوطه ی در حدود 150 متر مربع کاوش شده است ، البته با توجه توالی استفاده و کاربری این گورستان که 600 تا 700 سال است و در تمام گورها نیز تدفین های چندباره و گاه تا 15 بار انجام شده می توان وسعت آن را تخمین زد. جعفری یکی از نکات امید بخش درباره محافظت از این گورستان را مردم با فرهنگ روستای لما می داند که با تمام توان از این محوطه باستانی محافظت می کنند.
در بودجه 90 هنوز اعتباری به لما داده نشده
رحیم دادی نژاد معاون حفظ و احیای اداره کل میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد در رابطه با اقدامات انجام گرفته برای محافظت از این گورستان و محوطه تاریخی به ما می گوید: محافظت و مراقبت دائم از گورستان لما انجام نمی شود اما اداره میراث دو نفر را مامور کرده است به صورت روزانه به منطقه سر بزنند. علاوه بر این انجمن دوستداران میراث لما نیز از گورستان مراقبت می کنند.
این مقام مسئول در پاسخ به بودجه اختصاص داده شده به گورستان لما برای محافظت یا فصل های جدید کاوش نیز می گوید: هنوز بودجه برای ان در نظر گرفته نشده است، اما در بودجه 90 که به صورت کامل بسته نشده صحبت ها و پیشنهادهایی کرده ایم که امیدوار هستیم برای گورستان لما اعتباری در نظر گرفته شود.
وی با اشاره به انجام اقدامات پژوهشی در این باره می افزاید: قبل از هر چیز در حال تهیه و تدوین گزارشی در باره گورستان لما هستیم، و مرمت اشیا به دست آمده از آن نیز در موزه یاسوج حال انجام است.
دادی نژاد در پاسخ به این سوال که نظر شما در رابطه با تبدیل این گورستان تاریخی به سایت موزه چیست نیز پاسخ می دهد : راه اندازی سایت موزه اعتبارات زیادی نیاز دارد.
گورستان تاریخی لما در 40 كیلومتری جاده ارتباطی یاسوج ـ سمیرم در روستای چال شاهین شهر سی سخت واقع شده است
