جمعه, 31ام فروردين

شما اینجا هستید: رویه نخست زبان و ادب فارسی زبان پژوهی واژگان فارسی را به کار گیریم 26

زبان پژوهی

واژگان فارسی را به کار گیریم 26

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 75، فروردین و اردیبهشت 1392، صفحه 43

باید توجه داشت که در اثر وارد شدن واژگان بیگانه به فارسی که صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سهم زیادی در آن دارد (در گفت‌وگوهای دوجانبه و چندجانبه، در فیلم‌هایی که به سفارش این دستگاه ساخته می‌شوند و پخش می‌گردند و...) از پهنهٔ زبان فارسی کاسته می‌شود و یک واژهٔ بیگانه، جایگزین چندین واژهٔ زیبای فارسی می‌گردد. برای مثال:

کنترل در برابر: واژه‌های مهار و بازبینی
ترافیک در برابر: آمد و شد یا شدآمد و راهبندان
کادو در برابر: چشم‌روشنی، سرراهی، هدیه، سوغات، ارمغان و...

کبری                                بزرگتر
کبریا                                 بزرگ‌منشی، برتری
کلا                                       یکسره، سراسر
کلام                                   سخن، گفتار
کلمه                                  واژه
کمافی‌السابق         مانند گذشته
کماکان                           چنانکه بود
کنایه                                  گوشه، سربسته
کوکب                               ستاره
کواکب                            ستارگان
کیاست                          هوشیاری، زیرکی
کیفیت                             چونی، چگونگی
کمیت                                  چندی
موت                                      مرگ
لایموت                              نامردنی، نامیرا
لباس                                    رخت، پوشاک
لبن                                        شیر
لبنیات                                فرآورده‌های شیری
لحظه                                 دم
لجوج                              خیره، خیره‌سر
لجاجت                        خیرگی، خیره‌سری، پافشاری
لحظه‌به لحظه        دم‌به‌دم
لحن                                  آهنگ
الحان                              آهنگ‌ها
لذا                                    از این‌رو
لذت                             خوش
لسان                           زبان
لزج                               چسبنده
لطف                              مهربانی، مهر
لطافت                        نرمی، نازکی
لطیفه                           سخن شوخ، شوخ‌گویی
لغت                              واژه
لغات                             واژه‌ها
لعن                                نفرین
لفاف                             پوشش
لفافه                             پوشیده
لم‌یزرع                       بدون کشت، بایر
لوازم‌التحریر         نوشت‌افزار
لهجه                           گویش
لهذا                                از این رو
لایق                             شایسته
لیاقت                          شایستگی
لیل                                   شب

 

قابل توجه رییس صدا و سیمای جمهوری اسلامی و دیگر دست‌اندرکاران رسانه

ضرورت مراقبت از زبان فارسی در مقابل ورود واژه‌های بیگانه

معاون اول رییس‌جمهوری تأسیس بنیاد سعدی را گامی مثبت در جهت حفظ و صیانت از زبان فارسی و گسترش آن به دیگر کشورها دانست و گفت: باید تلاش کنیم علاوه بر انتشار و گسترش زبان فارسی، از آن در مقابل ورود واژه‌های بیگانه نیز مراقبت کنیم.
«محمدرضا رحیمی» در جلسه هیات امنای بنیاد سعدی با بیان این که زبان فارسی امروز در معرض تهدید قرار گرفته است، از ورود بی‌رویه لغات و اصطلاحات خارجی به زبان فارسی انتقاد کرد.
رحیمی افزود: دستگاه‌ها و متولیان فرهنگی کشور باید ضمن ممانعت از ورود اصطلاحات خارجی به زبان فارسی، در جهت ترویج و انتشار این زبان بکوشند.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه