ایران‌بوم

به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ابن سینا، غزالی، ناصرخسرو و افضل‌الدین کاشانی جزو افرادی هستند که برای یافتن معادل‌هایی برای واژه‌های عربی، خصوصا در حوزهٔ علم، همت گماشته‌اند.

از میان واژه‌هایی که ابن سینا برابرسازی کرده است، به این معادل‌ها می‌توان اشاره کرد: «اندریافت» در برابر «ادراک»، «اندریافته» در برابر «مُدْرَک»، «جهت‌گر» در برابر «ذوجهت».

همچنین محمد غزالی این معادل‌ها را ساخته است: «بینا» به جای «بصیر»، «یافته» به جای «موجود»، «نایافته» در برابر «معدوم».

ناصرخسرو هم این معادل‌ها را به کار برده است: «آرمیده» در برابر «ساکن»، «چونی» در برابر «کیفیت»، «چرایی» در برابر «علت».

افضل‌الدین کاشانی نیز این معادل‌ها را پیشنهاد کرده است: «آمیختگی» در برابر «خلط»، «دوشخوارخواب» در برابر «صعب‎الوصول»، «دانستگی» در برابر «علم».

از دیگر برابرنهادهایی که برای واژه‌های علمی عربی در قرن‌های گذشته پیشنهاد شده است، به این موارد می‌توان اشاره کرد: «خرددوستی» در برابر «فلسفه»، «زمین‌پیمایی» در برابر «هندسه»، «چم گویایی» در برابر «منطق»، «دین‌دانشی» در برابر «الهیات»، «اخترآمار» در برابر «نجوم». اگرچه این واژه‌ها چندان به ما نرسیده‌ و جای خود را در زبان فارسی باز نکرده‌اند.

واژه‌های مورد اشاره از جزوه‌ای که فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره‌ی واژه‌گزینی منتشر کرده، استخراج شده است.