یادمان
صيانت از ميراث‌فرهنگي با بودجه 500ميلياردي!
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- یکشنبه, 06 شهریور 1390 19:58
- آخرین به روز رسانی در یکشنبه, 06 شهریور 1390 19:58
- نمایش از یکشنبه, 06 شهریور 1390 19:58
- بازدید: 4627
برگرفته از روزنامه شرق
شهرام زارع*
هنوز چندي از رفتن حميد بقايي از سازمان ميراث‌فرهنگي و گردشگري نگذشته است كه روح‌الله احمدزاده‌كرماني، رييس جديد اين سازمان در نخستين نشستش با خبرنگاران از نياز اين سازمان به بودجه 300درصدي سخن ساز كرده است. احمدزاده ضمن بيان چند راهكار «براي مشكل خروج آثار از ثبت ملي» چنين گفته است: سرجمع اعتبارات در حوزه ميراث‌فرهنگي كشور كمتر از 50ميليارد تومان است در حالي كه براساس برآوردهاي انجام‌شده ما سالانه به اعتباري حدود 500ميليارد تومان براي تملك، احيا، مرمت و نگهداري آثار نياز داريم» با اين حال مشكلات كنوني ميراث‌فرهنگي بيش از آنكه پيوندي با افزايش و كاهش بودجه اين سازمان داشته باشد، مربوط به نيروي انساني و توان مديريتي آن است. توفيق نسبي مديران تشكيلات ميراث‌فرهنگي، طي دهه 30 تا ميانه 50، هيچ‌گاه به‌واسطه برخورداري از بودجه‌هاي گزاف نبوده است. كساني چون سيدمحمدتقي مصطفوي، عبدالعلي پورمند، عزت‌الله نگهبان و فيروز باقرزاده در زمانه‌اي كه كمتر خبري از دلارهاي نفتي بود، به مدد عشق، علاقه، انظباط، دانش و كارداني‌اي كه داشتند در تدبير امور اين حوزه كارنامه خوبي از خود به‌جا گذاشتند. آنها و اقران آنها بعضا سوار بر قاطر كوره‌راه‌هاي بسياري را براي سركشي به يادمان‌ها و محوطه‌هاي تاريخي مي‌پيمودند، دست به قلم داشتند و با قلبي مالامال از عشق و علاقه، انبوه تجربه‌هايشان را در راه پژوهش، نگهداري و معرفي ميراث‌فرهنگي و معنوي اين سرزمين به كار مي‌گرفتند. كارنامه سازمان ميراث‌فرهنگي در دهه 60 و 70 هم نشان مي‌دهد هنوز اين سازمان بر بدنه كارشناسي و نيروي انساني خود استوار بوده است و هرچند به اقتضاي شرايط حاكم بر كشور (مثلا سال‌هاي جنگ تحميلي) فعاليت‌هايش نوسان پيدا مي‌كرد اما همچنان پابرجا بود و توانا. اما از نيمه دهه 80 افول تدريجي سازمان ميراث‌فرهنگي آغاز شد. سرانجام در پايان دهه 80 صدماتي كه به اين سازمان وارد آمد آنچنان بي‌سابقه بود كه در تاريخ يكصدساله تشكيلات ميراث‌فرهنگي ايران نمونه‌اي برابر خود ندارد. تا هنگامي كه سازمان ميراث‌فرهنگي چندپاره و از هم گسسته است، كارشناسان و پژوهشگران و كتابخانه و مركز اسنادش در شهرستان‌ها پراكنده‌اند و مديرانش از مراكزي چون شهرداري و استانداري و آموزش و پرورش و با تحصيلات نامرتبط برگزيده مي‌شوند که با هزاران‌ميليارد بودجه هم معضلات آن رفع نمي‌شود و سامان نمي‌گيرد. اين سازمان براي رهايي از بحراني كه با آن دست به گريبان است به نيروهاي با تجربه و دانشمندي چون شادروان مهندس باقر آيت‌الله‌زاده شيرازي و زنده‌ياد دكتر مسعود آذرنوش بيش از هر چيزي نيازمند است. نيروهايي كه دوصدچندان افزون از بودجه‌هاي 500ميلياردي كارآيي داشته‌اند.
* باستان‌شناس
