یادمان
انتقال مخازن موزه ملي در غياب باستان‌شناسان
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- پنج شنبه, 29 ارديبهشت 1390 10:39
- آخرین به روز رسانی در پنج شنبه, 29 ارديبهشت 1390 10:39
- نمایش از پنج شنبه, 29 ارديبهشت 1390 10:39
- بازدید: 4590
خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ اشیاء تاریخی انباشته در مخازن موزه ملی ایران زیر نظر شش کارشناس به تدریج به موزه‌های دیگر نقاط کشور منتقل می‌شود. هر چند که مدیر موزه ملی پیشتر در گفت و گو با خبرگزاری‌ها این انتقال را به دلیل اینکه پژوهش‌های کافی روی این اشیاء انجام نشده است را کند اعلام کرده بود؛ چرا که باستان شناشان ایرانی به پژوهش درباره این اشیاء بی‌علاقه هستند.
مهدی رهبر، باستان شناس درباره بی علاقگی برخی از باستان شناسان برای همکاری با موزه ملی به CHN می‌گوید:« آرزوی هر باستان‌شناسی مطالعه سفال‌های بی نظیری است که در مخازن موزه ایران باستان نگهداری می شود، اما مدیریت غیرمتخصص این موزه کار پژوهش را برای هر باستان شناسی را دشوار می کند شاید این بی علاقگی با تغییر مدیریت بر طرف شود.»
مهرداد ملک‌زاده، باستان شناس هم معتقد است:«بررسی و مطالعه مخازن موزه ایران باستان کار بزرگی است که باید با تصمیم یک کمیته تخصصی انجام شود.کمیته‌ای متشکل از متخصصان و خبرگان باستان شناسی و مرمت.»
او می‌افزاید: « انتقال این اشیاء شوخی نیست بنابراین باید ضوابطی تدوین شود تا امنیت و سلامت این اشیاء حین انتقال تضمین شود و البته سیاست گذاری های لازم برای موزه مقصد نیز وجود داشته باشد.»
این باستان‌شناس انجام هر گونه مطالعه بر کارتن‌های انباشته از سفال و مفرغ‌های تاریخی را فرصتی طلایی برای هر پژوهشگر باستان شناسی دانسته و می‌گوید: «انتقال اشیاء باید با توجه به مصالح ملی انجام شود. انتقال برخی اشیاء بدون در نظر گرفتن مصالح امنیتی و ملی چندان صحیح نیست.»
ملک‌زاده تاکید می‌کند:« طبق ضوابط اشیاء منحصر به فرد باید درموزه ملی باقی بمانند اما تشخیص اینکه چه شیء ای منحصر به فرد است نیازمند مطالعه و پژوهش است و کمیته‌ای با صلاحیت می تواند درباره آن تصمیم بگیرد.»
به گزارش CHN بیشتر اشیاء موجود در مخازن موزه ایران باستان متعلق به حفاری های پیش از انقلاب است.چرا که در سالهای اخیراشیاء کشف شده از محوطه های تاریخی طبق مقررات به امین اموال استان محل اکتشاف تحویل داده شده است مگر اینکه شیء به دلایلی خاص یا منحصر به فرد بوده و با رایزنی باستان شناس به موزه ملی تحویل داده شده باشد.
انتقال اشیاء، از انبار به انبار
انتقال اشیاء انباشته در مخازن موزه ملی به دیگر موزه ها برای ایجاد رونق در تمام موزه های کشور شیوه‌ای موجه در بین بسیاری از باستان شناسان است. اما نگرانی موجود ناشی از آن است که اشیاء در موزه‌های شهرستان نیز به مانند موزه تهران انبار شوند و فاقد بانک اطلاعاتی باشند.
مهدی رهبر در این باره می‌گوید: «انتقال این اشیاء رویه ای مطلوب است به شرط آنکه پیش از انتقال به هر موزه ای مطالعات کافی درباره این اشیاء انجام شود و موزه های شهرستان به انباری دیگر بدل نشود بلکه بانکی اطلاعاتی درباره اشیاء تاریخی متعلق به دوره های مختلف تاریخی باشد. تحقق این امر نیز وابسته به نگرش مدیریتی این موزه است که باید تخصص محور و علمی باشد.»
اما یک منبع آگاه درموزه ملی ایران که بنابر ملاحظاتی تمایلی به افشای نام خود در رسانه ندارد (نام وی در دفتر خبرگزاری موجود است)، درباره گروه بررسی انتقال اشیاء تاریخی به دیگر موزه‌های کشور می‌گوید:« برای انتقال هر شیء یک فرم با شش امضاء تهیه شده است.به این معنی که برای انتقال هر شیء باید شش کارشناس نظارت داشته باشند.این گروه شامل دو نفر از کارشناسان موزه ملی،دو نفر از اداره کل موزه ها، کارشناس بخش مرمت آثار تاریخی، امین اموال یا رییس موزه مقصد، نیروی انتظامی یا قوه قضاییه و البته ذی حسابی برای اینکه شیء از فهرست موزه ملی کاسته شود و به موزه مقصد اضافه شود. برای انتقال شیء از طریق زمینی نیز کارشناسی های لازم انجام می شود تا برای سلامت شیء طی مسیرخطری وجود نداشته باشد. نیروی انتظامی نیز امنیت انتقال اشیاء را به عهده دارد ودر مسیر اتومبیل حامل شیء را همراهی می کند.»
این منبع آگاه معتقد است: «در حال حاضر استادان باستان شناسی علاقه ای به انجام پژوهش روی اشیاء مخازن موزه ملی در قالب پایان نامه های دانشجویی ندارند. علت این بی علاقگی هم نه به خاطر مشکلات شخصی با مدیریت این موزه که به دلیل نداشتن تخصص کافی در مورد اشیاءای است که تا به حال مورد بررسی قرار نگرفته اندو هیچ مقاله علمی در مورد انها نوشته نشده است.»
به گزارش CHN آزاده اردکانی پیش از این در گفتگو با ایسنا عنوان کرده بود بر عکس باستان‌شناسان ایرانی، خارجی ها به انجام مطالعات علاقمندند و در حال حاضر گروهی از باستان شناسان ژاپنی از دانشگاه کیوتو در موزه ملی مشغول مطالعه کتیبه‌های تپه ملیوم هستند.
به گفته همان منبع آگاه، باستان شناسان خارجی دیگری هم هستند که علاقمند به انجام مطالعات در موزه ملی هستند و موزه ملی نیز از همکاری با آنان استقبال می کند.
البته مهدی رهبر وجود فرصتی برابر برای همکاری باستان شناسان خارجی و ایرانی برای مطالعه اشیاء تاریخی موزه املی را امکان مغتنمی می‌داند که می تواند به اطلاعات تازه ای درباره این اشیاء منجر شود .
سال گذشته 650 شیء مانند سفال، مفرغ و استخوان به موزه شهداد، 44 شیء بهاستان قزوین، 25 شیء به استان اصفهان و 200 شیء به تپه حصار دامغانفرستاده شدند. 112 قلم از آجرهای گنبد سلطانیه نیز به استان زنجان، منتقل شده است و بقیه آجرها نیز به زودی به سلطانیه متتقل می شوند. همچنینچهار قلم شیء آماده انتقال به موزه تربت حیدریه و 210 قلم شیء نیز آماده انتقال بهتپه حسنلو است.
