ایران‌بوم

داستان های پند آموز، داستان و جملات بزرگان
ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن‌ها نهفته است. بسیاری از این داستان‌ها از یاد رفته‏اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ بااین‌حال، در سخن به‏کار می‌رود.

Air Jordan 3 Blue Cement CT8532 400 Release Date 1 | Jordan

دادن بدیوانگی گرفتن بعاقلی!
دارندگیست و برازندگی!
داری طرب کن، نداری طلب کن!
داشتم داشتم حساب نیست، دارم دارم حسابِ!
دانا داند و پرسد نادان نداند و نپرسد!
دانا گوشت میخورد نادان چغندر!
دانه فلفل سیاه و خال مهرویان سیاه — هر دو جانسوز است اما این کجا و آن کجا!
دایه از مادر مهربانتر را باید پستن برید!
دختر تنبل، مادر کدبانو را دوست داره!
دخترمیخواهی ماماش را بین — کرباس میخواهی پهناش را ببین!
دختری که مادرش تعریف بکنه برای آقا دائیش خوبه!
درازی شاه خانم به پهنای ماه خانم در!
در بیابان گرسنه را شلغم پخته به ز نقره خام!
در بیابان لنگه کفش، نعمت خداست!
در پس هر گریه آخر خنده ایست!
در جنگ، حلوا تقسیم نمیکنند!
در جوانی مستی، در پیری سستی، پس کی خدا پرستی؟!
در جهان هر کس که داره نان مفت، میتواند حرفهای خوب گفت!
در جهنم عقربی هست که از دستش به مار غاشیه پناه میبرند!
در جیبش را تار عنکبوت گرفته است!
در چهل سالگی طنبور می‌آموزد در گور استاد خواهد شد!
در حوضی که ماهی نیست ، قورباغه سپهسالاره!
در خانه ات را ببند همسایه تو دزد نکن!
در خانه اگر کس است یکحرف بس است!
در خانه بیعاره ها نقاره میزنند!
در خانه مور، شبنمی طوفانست!
در خانه هر چه، مهمان هر که!
درخت اگر متحرک شدی ز جای بجای — نه جور اره کشیدی نه جفای تبر!
درخت پر بار، سنگ میخوره!
درخت کاهلی بارش گرسنگی است!
درخت کج جز بآتش راست نمیشه!
درخت گردکان باین بلندی — درخت خربزه الله اکبر!
درخت هر چه بارش بیشتر بشه، سرش پائین تر میاد!
درد دل خودم کم بود، اینهم قرقر همسایه!
درد، کوه کوه میاد، مومو میره!
در دروازه را میشه بست، اما در دهن مردم و نمیشه بست!
در دنیا همیشه بیک پاشنه نمیچرخه!
در دنیا یه خوبی میمونه یه بدی!
در دیزی وازه، حیای گربه کجا رفته!
در زمستان، الو، به از پلوه!
در زمستان یه جل بهتر از یه دسته گله!
درزی در کوزه افتاد!
در زیر این گنبد آبنوسی، یکجا عزاست یکجا عروسی!
درس ادیب اگر بود زمزمه محبتی — جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را . (( نظیری نیشابوری ))
در شهر کورها یه چشمی پادشاست!
در شهر نی سواران باید سوار نی شد!
در عفو لذتیست که در انتقام نیست!
در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست! (( حافظ شیرازی ))
در کف شیر نر خونخواره ای — غیر از تسلیم و رضا کو چاره ای؟
در مجلس خود راه مده همچو منی را — کافسرده دل افسرده کند انجمنی را!
درم داران عالم را کرم نیست — کریمان را بدست اندر درم نیست!
در مسجده، نه کند نیست نه سوزوندنی!
در نمک ریختن توی دیگ باید به مرد پشت کرد!
درویش از ده رانده، ادعای کدخدائی کند!
درویش مومیائی، هی میگی و نمیائی!
درویش را گفتند : در دکانتو ببند دهنشو هم گذاشت!
در، همیشه بیک پاشنه نمیگرده!
درهفت آسمان یک ستاره نداره!
دزد،آب گرون میخوره!
دزد بازار آشفته میخواهد!
دزد باش و مرد باش!
دزد به یک راه میرود، صاحب مال به هزار راه!
دزد حاضر و بز حاضر!
دزد ناشی به کاهدون میزنه!
دزدی آنهم شلغم؟!
دزدی که نسیم را بدزدد دزد است!
دست بالای دست بسیار است . (( در جهان پیل مست بسیار است … ))
دست به دنبک هر کی بزنی صدا میده!
دست بریده قدر دست بریده را میدونه!
دست بشکند در آستین، سر بشکند درکلاه!
دست بیچاره چون بجان نرسد — چاره جز پیرهن دریدن نیست!
دست بی هنر کفچه گدائیست!
دست پشت سر نداره!
دست پیش را گرفته که پس نیفته!
دستت چربه، بمال سرت!
دستت چو نمیرسد به خانم — دریاب کنیز مطبخی را!
دستت چو نمیرسد به کوکو، خشکه پلو را فرو کو!
دست تنگی بدتر از دلتنگی است!
دست خالی برای تو سر زدن خوبه!
دست در کاسه و مشت در پیشانی!
دست، دست را میشناسه!
دست دکاندار تلخ است!
دست راست را از چپ نمیشناسه!
دستش به خر نمیرسه پالان خر را بر میدارد!
دستش به دم گاو بند شده!
دستش به عرب و عجم بند شده است!
دستش بدهنش میرسه!
دستش در کیسه خلیفه است!
دستش را به کمرش گرفته که از بیگی نیفته!
دستش شیره ایست یا دستش چسبناک است!
دستش را توی حنا گذاشت!
دست شکسته بکار میره، دل شکسته بکار نمیره!
دست شکسته وبال گردنه!
دستش نمک نداره!
دست کار دل و نمیکنه و دل کار دست و نمیکنه!
دستش کج است!
دست که به چوب بردی گربه دزده حساب کار خودشو میکنه!
دست که بسیار شد برکت کم می شود!
دست ما کوتاه و خرما بر نخیل . (( پای ما لنگ است و منزل بس دراز )) (( حافظ شیرازی ))
دست ننت درد نکنه!
دست و روت را بشور منم بخور!
دست و رویش را با آب مرده شور خانه شسته است!
دستی را که حاکم ببره خون نداره یا دیه نداره!
دستی را که نمیتوان برید باید بوسید!
دستی را که از من برید، خواه سگ بخورد خواه گربه!
دشمنان در زندن با هم دوست شوند!
دشمن دانا بلندت میکند — بر زمینت میزند نادان دوست!
دشمن دانا که غم جان بود — بهتر از دوست که نادان بود . (( فردوسی ))
دشمن نتوان حقیر و بیچاره شمرد . (( دانی که چه گفت زال با رستم گرد )) (( سعدی ))
دعا خانه صاحبش را میشناسد!
دعا کن (( الف )) بمیره یا دعا کن بابات بمیره!
دعوا سر لحاف ملا نصرالدین بود!
دلاکها که بیکار میشوند سر هم را میتراشند!
دل بیغم دراین عالم نباشد — اگر باشد بنی آدم نباشد .
دل سفره نیست که آدم پیش هر کس باز کنه!
دلش درو طاقچه نداره!
دلم خوشه زن بگم اگر چه کمتر از سگم!
دلو همیشه از چاه درست در نمیاد!
دماغش را بگیری جانش در میاد!
دم خروس از جیبش پیداست!
دمش را توی خمره زده است!
دندن اسب پیشکشی را نمیشمارند!
دنده را شتر شکست، تاوانش را خر داد!
دنیا پس از مرگ ما، چه دریا چه سراب!
دنیا دمش درازه!
دنیا جای آزمایش است، نه جای آسایش!
دنیا، دار مکافاته!
دنیا را آب ببره او راخواب میبره!
دنیا را هر طور بگیری میگذره!
دنیایش مثل آخرت یزیده!
دنیا محل گذره!
دو تا در را پهلوی هم میگذارند برای اینست که به درد هم برسند!
دود از کنده بلند میشه!
دود، روزنه خودشو پیدا میکنه!
دو دستماله میرقصه!
دور اول و بد مستی؟
دور دور میرزا جلاله ، یک زن به دو شوهر حلاله!
دوری و دوستی!
دوست آنست که بگریاند. دشمن آنست که بخنداند!
دوست همه کس، دوست هیچکس نیست!
دوستی بدوستی در، جو بیار زرد آلو ببر!
دوستی دوستی از سرت میکنند پوستی؟!
دوصد گفته چو نیم کردار نیست!
دو صد من استخوان باید که صدمن بار بردارد!
دوغ در خانه ترش است!
دوغ و دوشاب در نظرش یکیست!
دو قرت و نیمش باقیه!
دو قرص نان اگر از گندم است و گر از جو — دوتای جامه اگر کهنه است و گر از نو .
هزار مرتبه بهتر بنزد ابن یمین — زفرمملکت کیقباد و کیخسرو .
ده انگشت را خدا برابر نیافریده!
ده، برای کدخدا خوبه و برادرش!
ده درویش در گلیمی بخسبند و دو پادشاه در اقلیمی نگنجند .
دهنش آستر داره!
دهنش چاک و بست نداره!
دهن مردم را نمیشود بست!
دهنه جیبش را تار عنکبوت گرفته!
دیده می بینه، دل میخواد!
دیر آمده زود میخواد بره!
دیر زائیده زود میخواد بزرگ کنه!
دیشب همه شب کمچه زدی کو حلوا؟!
دیگ به دیگ میگه روت سیاه ، سه پایه میگه صل علی!
دیگران کاشتند ما خوردیم، ما میکاریم دیگران بخورند!
دیگ ملا نصرالدین است!
دیوار حاشا بلنده!
دیوار موش داره ، موش هم گوش داره!
دیوانه چو دیوانه ببیند خوشش آید!

به کوشش ا. یاراحمدی