ایران‌بوم

به نظر نمی‌‏رسد که اخلاق ایرانى به طور کلى در میان اروپاییان تأثیر مطلوبى بخشیده باشد. ایران به‌‏‌‏‌‏‌‏طور کلى صبورند. طبقات فقیر خیلى قانع و با ادبند. توانگران به هموطنان گرسنه خود نان می‌‏رسانند. پدرهاى خانواده قاعدتاً براى همه بازماندگان خود ماترک متناسب فراهم می‌‏گذارند. همه طبقات حس وفادارى نسبت به‌‏‌‏‌‏‌‏حکومت قانونى خود دارند و رفتار مردها نسبت به یکدیگر، قرین خوش ذاتى و ادب و احترام است.‏

رابرت گرنت واتسن

مقلد، نه مخترع

ایرانیان خیلى مخترع نیستند، لیکن چنان فهم و شعور دقیقى دارند که وقتى چیزى را بخواهند، بی‌‏درنگ تقلید می‌‏کنند. به این ترتیب همه چیز دارند، چه مردان دانشمند و چه مردان اهل فن. همچنین می‌‏کوشند آنچه شما می‌‏دانید، فراگیرند تا دیگر نیازى به شما نداشته باشند و هرچه شما کسب کرده‌‏اید، خودشان نیز به دست آورند.‏

پاسیفیک دوپرونس، مبلغ مذهبى (1653 ـ 1570)‏

تجمل گرایى

در ایران هزینه زیادى صرف تجمل‌‏گرایى می‌‏شود. بزرگان همه دستگاه عریض و طویلى دارند. یراق اسبان همه، طلا و نقره است و نوکر زیاد نگاه داشتن از ضروریات اشراف است.‏

تاورنیه

شعر و تعارف

شعر آن‌چنان اهمیتى نزد ایرانیان دارد که می‌‏توانم بگویم هیچ ملتى از این جهت به پاى آنان نمی‌‏رسد. عموماً دوست دارند بیانشان دقیق باشد و از کلمات کمترى استفاده کنند و هنگام گفتگو کلمات مؤدبانه و متواضعانه‌‏اى به کار می‌‏برند؛ براى مثال هنگامى که کسى را درون خانه خود دعوت می‌‏کنند، می‌‏گویند: «خانه ما را منور فرمودید»، «قربان شما»، «خاک پایم»، «چشمم کف پایت» و... ایرانیان مانند فرانسویها و حتى بیشتر از آنان می‌‏دانند که چگونه الفاظ را بیارایند و خوشامد گویند!‏

آدام اولئاریوس، دبیر سفارت پروس (1671 ـ 1599)‏

عصر ایرانی

دلیل داشت که توین‌بی دوره میانة متأخر را به عنوان عصر خلاق یک تمدن به کلی جدید از بقیه آن دوران جدا می‌ساخت و آن را عصر ایرانی نام می‌نهاد. در ایران در قرن نهم ق/ پانزدهم میلادی، به ویژه در بخش اخیر آن، ما جوشش خلاقی را در هنرها و در دیگر جنبه‌های وابسته به آن در زندگی مشاهده می‌کنیم که مشابهت‌های حیرت‌انگیزی با زندگی معاصر آن در دوره رنسانس ایتالیا و انتشار آن در زندگی جدید قرن شانزدهم دارد.

هاجسن

فرهنگ جهانی

ایران حق بزرگی به گردن بشریت دارد؛ زیرا به شهادت تاریخ، ایران با فرهنگ نیرومند و ظریفی که در طی قرون به وجود آورده، وسیله تفاهم و توافق هماهنگی را میان ملل ایجاد کرده است. بر اثر نفوذ افکار و فرهنگ ایرانی، نژادهای مختلف دارای ایمان و عقیده مشترک شده‌اند. شعرای ایران جهانی را بهره‌مند نموده‌اند. عرفای ایران با وجود اینکه کاملاً مسلمان هستند، همان قدر قلب یک مسیحی را به تپش درمی‌آورند که دل یک برهمن را و به همین دلیل تعلق به تمام بشریت دارند.

امیل گروسه