یافته‌های باستان شناسی
شهر سوخته را در 5 هزار سال پیش بانوان اداره می‌کردند
- يافته‌هاي باستان شناسي
- نمایش از سه شنبه, 01 شهریور 1390 16:46
- بازدید: 5402
برگرفته از فر ایران
تحقیقات گروه باستان‌شناسی شهر سوخته در این شهر پنج هزار ساله نشان داد که زنان، قوی‌ترین گروه در جامعه شهر سوخته بوده و ابزار قدرت در دست آنان بوده است.
در جریان کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر سوخته، هیات باستان‌شناسی این منطقه به تعداد زیادی مًهر در گورهای زنان برخورد کردند. مهر در جوامع باستانی ابزار قدرت بوده است. مهرها به دو نوع شخصی و دولتی تقسیم می‌شدند.
«منصور سجادی» باستان‌شناس و سرپرست هیات کاوش در شهر سوخته در این باره می‌گوید: «در دنیای باستانی ابزارهایی وجود داشته که از آن‌ها به عنوان ابزارهای کنترل اقتصادی یاد می‌کنیم. هر فرد یا گروهی در جامعه صاحب چنین ابزارهایی بود، در شمار قوی‌ترین فرد یا گروه آن جامعه محسوب می‌شد.»
به گفته سجادی، مهرها یکی از ابزارهای کنترل نیروی اقتصادی جوامع باستانی بوده‌اند. وی درباره ویژگی این مهرها گفت: «دارا بودن مهر به معنای نیروی تصمیم گیری بود. در حفاری‌هایی که در گورستان شهر سوخته انجام شده، 90 درصد گروهایی که مهرهای مهم در آن یافته شده، متعلق به زنان شهر سوخته بوده است. نمونه‌های این گونه مهرها، تنها در 5 درصد از گورهای مردان و 5 درصد از گورهای کودکان دیده می‌شود.»
وی در ادامه افزود: «از آن‌جایی که می‌دانیم مهرها، با صاحبانشان در پنج هزار سال پیش دفن می‌شدند، مطمئن هستیم که مهرهای بسیار مهم در شهر سوخته که کارهای کلیدی اقتصادی توسط آن‌ها انجام می‌شد؛ متعلق به زنان شهر سوخته بوده است و با توجه به بررسی نوع زندگی مردمان پنج هزار سال پیش در این منطقه، وجود مهرها در نزد زنان شهر سوخته کاملاً منطقی به نظر می‌رسد.»
در تمامی گورهای حفاری شده در شهر سوخته، ابزار کار صاحبان صنعت و شاغلان به همراه آنان دفن شده است. گورهای صنعت‌گران، جواهرسازان، نقاشان سفال و حتی دامداران، بر مبنای ابزاری که همراه آنان در گور یافت شده، به طور کامل قابل شناسایی و تمایز است.
«سجادی» درباره وضعیت زنان در شهر سوخته گفت: «زنان شهر سوخته، همیشه آراسته بوده و زندگی مرفهی داشته‌اند. این مساله بسیار طبیعی به نظر می‌رسد که مردان برخی ابزار قدرت را به زنان شهر سپرده باشند. زیرا مردان به کار کشاورزی و صنعتگری مشغول بودند، زمین‌های کشاورزی و کوره‌های سفالگری و جواهرسازی نیز دور از شهر بوده است. از این‌رو، مهرها باید در دست کسانی باشد که در یک جای ثابت بوده تا در دسترس همگان قرار داشته باشند تا آنان بتوانند با ابزار قدرت خودْ مشکلات شهر را بسیار سریع حل نمایند،»
وی اضافه کرد: «مهرهای همگانی و دولتی، می‌بایست در نقطه‌ای امن نگهداری می‌شدند زیرا امکان داشت مردان که به کشاورزی، ماهیگیری و یا کارهایی از این قبیل مشغول بودند، به هر دلیلی به شهر بازنگشته و یا دیر بازگردند. در چنین شرایطی زنان بودند که وظیفه نگهداری از مهرها و دیگر ابزارهای قدرت و صنعت را در شهر عهده‌دار بودند.»
هم‌چنین سجادی با تاکید بر وجود یک فرهنگ و تمدن بسیار غنی، پیشرفته و کاملاً انسانی در شهر سوخته، خاطرنشان ساخت که زنان و مردان شهر سوخته در کنار هم و هریک به فراخور امکانات خود سعی داشتند، حوزه تمدنی خود را به نحو احسن اداره کنند.
محوطه باستانی شهر سوخته در سیستان و بلوچستان یکی از مهمترین محوطه‌های پیثش از تاریخی در ایران است که پس از 8 فصل کاوش مداوم در این منطقه، هنوز ناگفته و پرسش‌های بسیاری درباره این منطقه وجود دارد. دیرینگی این محوطه به هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد بازمی‌گردد. شهر سوخته بسیار متمدن، پیشرفته و صاحب صنایع بسیار مهمی در زمان باستان از جمله جواهرسازی و سفالگری بوده است.
