ایران‌بوم

مجله Scientific American گزارشی با عنوان ٦ گربه سان در معرض انقراض منتشرکرده و در آن ٦ گربه سان دنیا را که مخاطره آمیزترین وضعیت را دارند، معرفی کرده است.
بر اساس این گزارش نادرترین گربه سان دنیا، پلنگ آمور است که با جمعیت کمتر از ۵۰ فرد در طبیعت مانده است. سایر گونه‌های معرفی شده دراین فهرست عبارتند از سیاهگوش ایبریایی، گربه ایریوموت، گربه وحشی اسکاتلندی و ببر جنوب چین.

پلنگ آمور Amur leopards

با وجود افزایش ۵۰ درصدی جمعیت پلنگ آمور طی پنج سال گذشته، در حال حاضر تنها ۴۸ تا ۵۰ فرد از این گونه در طبیعت روسیه و شاید ۸ تا ۱۱ فرد در سراسر مرز چین زندگی می کند.

سیاهگوش ایبریایی Iberian lynxes

تخریب زیستگاه و دو عامل بیماری زا که توسط انسان به اسپانیا و پرتغال منتقل شد تلفات زیادی برای سیاهگوش ایبریایی به همراه داشت. پنجاه سال پیش تعداد سیاهگوش ایبریایی در حدود ۴ هزار فرد بود اما در حال حاضرتنها ۱۰۰ تا ۲۰۰ فرد از این گونه در طبیعت باقی مانده است.

یوزپلنگ آسیایی Asiatic cheetahs

یوزپلنگ آسیایی روزگاری در سراسر خاورمیانه وجود داشته اما در حال حاضر تنها در گستره هایی از نیمه شرقی ایران زیست می کند. محققان هنوز بطور دقیق نمی دانند چه تعداد یوزپلنگ در ایران زندگی می کنند.

نخستین برنامه پایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی پس از یک سال حدود یک ماه پیش در ایران به پایان رسید و تنها ۲۰ قلاده یوزپلنگ شناسایی شد.

گربه ایریوموت Iriomote cats

حدود ۱۰۰ فرد باقیمانده از این گربه انحصارا در جزیره Iriomote کشور ژاپن زندگی می‌کنند. سگ‌ها، گرازهای وحشی، توسعه فعالیت‌های انسانی، گسترش راه‌ها و به خصوص برخورد با اتومبیل مهم ترین عوامل تهدید کننده این گونه به شمار می‌رود.

گربه وحشی اسکاتلندی Scottish wildcats

یکصد سال پیش بیش از ۱۰۰ هزار گربه وحشی اسکاتلندی در ارتفاعات اسکاتلند پرسه می زدند که در حال حاضر با جمعیتی بسیار اندک و نامعلوم تقریبا بطور کامل از بین رفته اند.

ببر جنوب چین South China tigers

در سال ۱۹۵۰ حدود ۴ هزار فرد از این گونه در چین زندگی میکرد. در سال ۱۹۵۹ دولت چین ببر را دشمن مردم اعلام کرد! امروز این گونه به احتمال زیاد در طبیعت منقرض شده به طوریکه آخرین مشاهده تایید شده ببر جنوب چین در طبیعت به سال ۱۹۷۰ برمی گردد، درست زمانی که آخرین ببر مشاهده شده به اسارت درآمد.

تلاش های ۴۰ سال گذشته منجر به تکثیر ۱۰۰ فرد از این گونه در اسارت شده است، اما امکان رهاسازی مجدد آنها در طبیعت با چالش های فراوانی روبرو است.

متاسفانه چندین گونه دیگر از گربه سانان وجود دارند که ممکن است در آینده‌ای نزدیک به این لیست بپیوندند که مهمترین آنمها پلنگ عربی (Arabian leopard) و پلنگ جاوان (Javan leopard) هر دو با جمعیتی در حدود ۲۰۰ فرد هستند و به شدت در آستانه انقراض قرار دارند همچنین شیر آسیایی (Asiatic lion) با جمعیتی حدود ۴۰۰ فرد که انحصارا در جنگلی در هند زندگی می کند دیگر گربه سانی است که امکان حضورش در این لیست طی چند سال آینده وجود دارد.

با افزایش فشار توسعه انسانی زندگی بسیاری از این گربه ها به پایان خود نزدیک است و شاید در آینده گزارش انقراض تعداد دیگری از این گونه‌ها را بشنویم.