ایران‌بوم

به گزارش بخش علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با استفاده از تکنیک‌های جدید برای اشتقاق و مطالعه دی ان ای باستانی، محققان «موسسه نسب‌شناسی تکاملی ماکس‌پلانک» در آلمان، توالی ژنوم میتوکندری تقریبا کامل یک نماینده 400 هزار ساله «هومو» از غار «سیما دو لویس هویسوس» را تعیین کردند. این مکان یک غار منحصر‌به‌فرد در شمال اسپانیا است.

آن‌ها دریافتند این ژنوم با ژنوم میتوکندری دنیسوان‌ها مرتبط است. این موجودات یکی از خویشاوندان منقرض‌شده نئاندرتال‌ها در آسیا هستند.

«سیما دو لس هویسوس»، غاری در شمال اسپانیا است که بزرگ‌ترین مجموعه فسیل‌های «هومینین پلیستوسن میانه» را در خود جای داده است.

این فسیل‌ها شامل دست کم 28 اسکلت هستند که طی بیش از دو دهه توسط تیمی اسپانیایی از دیرینه‌شناسان و به رهبری خوان لوئیس-آرزوآگا حفاری و جمع‌آوری شده‌اند.

این فسیل‌ها به عنوان Homo heidelbergensis گروهبندی می‌شوند، اما حامل ویژگی‌های نوعی نئاندرتال‌ها نیز هستند و تاکنون امکان مطالعه دی ان ای این «هومینین‌»های منحصر‌به‌فرد وجود نداشت.

ماتیاس مایر و تیمش از موسسه ماکس‌پلانک تکنیک‌های جدیدی را برای بازیابی و توالی‌دادن دی ان ای باستانی تخریب‌شده طراحی کرده‌اند.

آن‌ها سپس به تیم خوان-لوئیس آرزوآگا ملحق شدند و این تکنیک‌ها را به موجود غارنشینی از سیما دو لس هویسوس اعمال کردند.

پس از این موفقیت، محققان دو گرم پودر را از استخوان ران این هومینین جمع‌آوری کردند. در مرحله بعد، آن‌ها دی ان ای این پودر را اشتقاق کردند و ژنوم میتوکندری یا mtDNA را توالی دادند.

میتوکندری بخش کوچکی از ژنوم است که در طول خط مادرانه منتقل می‌شود و در بسیاری از المثنی‌های هر سلول رخ می‌دهد.

محققان سپس این دی ان ای باستانی میتوکندری را با نئاندرتال‌ها، دنیسوان‌ها، انسان‌های امروزی و میمون‌ها مقایسه کردند.

با استفاده از جهش‌های گم‌شده در توالی‌های دی ان ای قدیمی، آن‌ها محاسبه کردند که هومینین غار سیما بیش از 400 هزار سال پیش زندگی کرده است.

آن‌ها همچنین دریافتند این هومینین دارای جد مشترکی با دنیسوان‌های 700 هزار ساله بوده است. دنیسوان‌ها گروه باستانی منقرض‌شده‌ مرتبط با نئاندرتال‌ها در آسیا بوده‌اند.

ماتیاس مایر در این باره گفت: این واقعیت که mtDNA هومینین سیما دو لس هویسوس دارای جد مشترک با یک دنیسوان و نه میتوکندری نئاندرتال است، غیرمنتظره بود، زیرا بقایای اسکلتی آن‌ ویژگی‌های مشتق‌شده از نئاندرتال‌ها‌ را حمل می‌کند.

وی در ادامه افزود: هم‌اکنون می‌توانیم دی ان ای اجداد انسانی را که صدها هزار سال عمر دارند، مطالعه کنیم. این امر رویکردهایی را برای بررسی ژن‌های اجداد نئاندرتال و دنیسوان‌ها پیش رو می‌گذارد که بسیار هیجان‌انگیز است.