ایران‌بوم

برگرفته از خبرگزاری میراث فرهنگی: سرپرست هيأت لايه‌نگاري يک تپه تاريخي با نام "تل خسرو" در ياسوج مي گويد به دليل عدم پرداخت بودجه کاوش، گزارش نهايي لايه نگاري به اداره ميراث فرهنگي شهرستان ارائه نشده است و مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان کهکيلويه و بويراحمد نيز پيگيري خاصي براي دريافت گزارش نکرده‌اند.

کاووش و حفاري

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ لايه‌نگاري تل خسرو در ياسوج تير ماه سال 87 با هدف شناخت دوره‌هاي فرهنگي، توالي دوره‌هاي استقراري منطقه‌يي و پاسخ به برخي پرسش‌هاي باستان‌شناختي، آغاز شد با اين حال و با وجود گذشت چهار سال از ان زمان، گزارش نهايي اين پروژه به دليل عدم پرداخت بدهي اداره ميراث فرهنگي ارائه نشده است.
نوروز رجبي سرپرست هيأت لايه‌نگاري اين تپه تاريخي به خبرگزاري ميراث فرهنگي مي گويد" هنوز حدود 40 درصد از بودجه کاوش لايه نگاري تل خسرو مانده است و سازمان هدف پرداخت آن را ندارد، به همين دليل من نيز از ارائه گزارش نهايي به آنها خودداري کرده ام. علاوه بر اين همه مقدمات لازم براي چاپ کتاب تل خسرو نيز فراهم است ولي گويا براي مسئولان اين اداره کل اين مسئله اهميت ندارد.

اين باستان شناس مي افزايد: تير و شهريور 87 کاوش هاي لايه نگاري ما در ضلع شمال شرقي تپه آغاز شد که به توالي از لايه هايي از دوره قاجار تا اواخر هزاره ششم و اوايل هزاره پنجم پيش از ميلاد رسيديم. بعد از اتمام کاوش گزارش مقدماتي و حدود چند گرم از نمونه هاي ذغالي کشف شده از اين محوطه را براي دانشگاه تورينو ايتاليا فرستادم براي ازمايش بر روي کربن 14 و تعيين دقيق قدمت که به دليل تحريم ها اين کار صورت نگرفت و دانشگاه تورينو مواد را پس فرستاد.

رجبي در ادامه گفت: پس از آن و از طريق يک دوست در دانشگاه تورنتو همان نمونه ذغالي را براي اين دانشگاه فرستادم که آنها قدمت آن را هزار دوم پيش از ميلاد عنوان کردند، در اين مدت مقداري از نمونه را نيز به سازمان انرژي اتمي کشور خودمان بردم که آنها اعلام کردند براي آزمايش دست کم به 5 تا 6 کيلوگرم نمونه ذغالي براي آزمايش نياز است، در حالي که کل نمونه کشف شده ما تنها چند گرم است.

سرپرست هيأت لايه‌نگاري تل خسرو در ادامه با اشاره به بلاتکليفي اين تپه تاريخي در اين مدت گفت: تل خسرو از ان تاريخ به همان شکل باقي مانده است و تنها يک حفاظ اهني بر روي محل کاوش و لايه نگاري ما که در همان زمان نصب شد وجود دارد، در حالي که اين محوطه تاريخي مي تواند به يکي از اصلي ترين جاذبه هاي گردشگري استان تبديل شود.
رجبي افزود: تعيين عرصه و حريم تل خسرو علارغم نياز فراوان انجام نشده است و در محوطه هاي نزديک به اين تپه تاريخي که پيش از اين کشاورزي انجام مي شد در سال هاي اخير ساخت و سازهاي فراواني انجام شده است.

تپه‌ي تل خسرو در سه كيلومتري جنوب شهر ياسوج، مركز استان كهگيلويه و بويراحمد و در دره‌ي ياسوج واقع است. اين تپه از شاخص‌ترين محوطه‌هايي است كه در زاگرس جنوب و جنوب غرب قرار دارد و بيش از 20 متر ارتفاع از سطح زمين‌هاي اطراف دارد. بر اساس روايتهاي محلي، کيخسرو کاخي بر سر اين تل يا تپه بنا نهاده بود که پرفسور گاوبه، آثار آن را به صورت عمارتي با آجرهاي زرد چهارگوش و آجرهاي سرخ از نوع آجرهاي پل عليايي بهبهان (ارجان قديم) مشاهده کرده و اين مکان را به پيش از دوره هخامنشيان مربوط دانسته است.
در كاوش از تپه تل خسرو آثاري شامل ساختارها و سازه‌هاي معماري كوزه‌هاي سفالگري و اشيائي مثل سردوك و مهر، دستبند مفرغي به شكل مار از دوره هخامنشي و ابزارهاي سنگي و استخواني، يافته‌هاي سفالي به شكل شكسته و سالم كشف شده است. همچنين تدفين استثنايي در اين تپه از دوره فرهنگي باكون، مربوط به هزاره ششم قبل از ميلاد نيز ديده شده است.
يك گور سه نفره در اين تپه يافت شده است كه اجساد به شيوه چمپاتمه زده و جنيني در درون يك حفره در كف منزل مسكوني دفن شده‌اند. باستان‌شناسان معتقد هستند اين نوع تدفين در كف منازل مسكوني بر مالكيت افراد منازل و خانه‌هاي مسكوني دلالت دارد. از نكات جالب اين تدفين وجود اشيا و مهره‌هاي تزئيني بر روي انگشت وسط دست راست و گردن يكي از افراد است.
صدرا محقق