ایران‌بوم

مریم اطیابی

دومین نشست انجمن دوستداران میراث فرهنگی در شیراز با حضور نمایندگان مرتبط تشکل های میراث فرهنگی با بزرگداشت یاد و نام بزرگان ایران شناسی تازه درگذشته زنده یادان دکتر ایرج افشار، استاد محمد مهریار، دکتر محمود روح الامینی و استاد سیف الله کامبخش برگزار شد.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی هنرنیوز، در این نشست قرار بود اساسنامه انجمن دوستداران میراث فرهنگی به تصویب گروه های حاضر رسیده و جشن های نوروزی و آیینی مورد بررسی قرار گیرد.
تعیین نام برای مجموعه انجمن ها در قالب مشترک محور اصلی این ‌گفتگو‌ها بود و در نهایت انجمنها نام «شورای هماهنگی تشکل‌های غیر دولتی دوستدار میراث فرهنگی و طبیعی کشور» را برگزیدند .
همچنین تشکل های میراث فرهنگی کشور تصمیم گرفتند نشستی با حضور 7 نفر از اعضا ثابت کمیته در اردیبهشت سال آینده برگزار شود و اهداف کیفی و کمی این شورای هماهنگی و روشهای اجرایی عملکرد به نتیجه رسیده و در نهایت اساسنامه را در مجمع عمومی تشکل‌ها طی نشستی در نیمه اول سال در تهران به رای و تصویب بگذارند.
برگزاری این نشست این امکان را فراهم نمود تا انجمن های شرکت کننده ضمن آشنایی با یکدیگر به تبادل اطلاعات در جهت به ثبت رساندن یک تشکل قانونمند پرداخته و همزمان بحث و شور برای بالابردن توانایی و کاربری فعالیت ها را افزایش دهند.
برگزاری کارگاه های آموزشی با ارائه موضوع بافت تاریخی شیراز و سخنرانی در رابطه با موضوع ثبت میراث معنوی از دیگر برنامه های این نشست بود که باعث شد ضمن توضیحات علمی، انجمنهای‌ حاضر نظرات خود را مطرح کنند. در این میان ،ضمن مذاکرات فی‌مابین ، راهکارهای عملی برای کمک انجمن ها به ثبت میراث معنوی مباحث مورد نظر، بیش از پیش در مقام توجه قرار گرفت.

امین طباطبایی دبیر دومین نشست تشکلهای میراث فرهنگی و نماینده خانه فرهنگ جاودان ( شیراز) تاکید کرد: انجمن ها باید از ساختار و مفاهیم مشترک برخوردار باشند تا ورودی درست خروجی جامعی را به همراه‌ داشته باشد.
وی افزود: انجمن‌ها با استحکام بخشی به ساختار باید هرچه بیشتر درجهت اهداف کوتاه مدتٰ میان مدت و بلند مدت حرکت کنند. به طوری که هیچ وقفه ای در ادامه و روند آنها ایجاد نشود.
طباطبایی خاطرنشان کرد : انجمن‌ها همانند سلول اجتماعی یک خانواده هستند که کارکرد خود را دارند و تحقق اهداف آنها نیازمند گذاشتن زمان کافی و مسئولیت پذیری است.
وی تصریح کرد: استانهای همجوار باید مبادله اطلاعات داشته باشند و به صورت منطقه ای فعالیت کنند.
طباطبایی ضمن تاکید بر ضرورت تبادل اطلاعات دراستان های همجوار اظهار کرد : شرایط امروز یک شرایط واقعی است . قطعا مشخص نبودن ساختار و برنامه، نشاندهنده غیرواقعی بودن فعالیت ها است.

مجتبی گهستونی دبیر انجمن تاریانا خوزستان نیز با اشاره به اینکه چارت اساسنامه هنوز شکل منسجمی نگرفته ،افزود: پیش‌نویس اساسنامه نیازمند مطالعه بیشتربوده و باید طی چندین جلسه بررسی ،به رای گذاشته شود.
وی گفت: اینکه آیا انجمنها برتعداد اعضای کمیته 7 نفره توافق دارند یا خواستار افزایش یا کاهش اعضای آن هستند، موضوع مهمی نیست بلکه دغدغه های بزرگتری برای انجمنها وجود دارد .
گهستونی افزود:دوستداران میراث فرهنگی طی یک دهه فعالیت به صورت پراکنده فعالیت خود را به گوش مردم و مسئولان رساندند اما نتوانستند گام‌های منسجمی در این زمینه بردارند، اما پس از یک دهه در نشست یزد تشکل‌های میراث فرهنگی به صورت حرفه‌ای و با رویکردی جدید دور هم جمع شدند که این حضور روزنه‌ امیدی را در دلها باز کرد و امیدواریم این نقطه امید بازتر و بازترشود.
وی ضمن اشاره به اینکه گروهی ار فعالان در دومین نشست حضور نداشتند ، خاطرنشان کرد: با این حال بحث شبکه میراث و تشکلها نباید به عده‌ خاصی محدود شود و می‌تواند به صورت گسترده‌تر اما با یک دقت نظر و درایت،و با رهبری یک فرد خاص ، آشنا و با تجربه ساماندهی شود .
دبیر انجمن تاریانا خوزستان تاکید کرد : پس از دستیابی به تجربه لازم ،این مدیریت باید به صورت چرخشی بین سایر انجمنها تقسیم شود .
وی توضیح داد : نیاز بود در این نشست ، انجمن‌ها مورد آسیب شناسی قرارگیرند و چرایی این موضوع که برخی از انجمن‌ها از انسجام و برنامه ریزی برخوردارنیستند مورد بررسی قرار گیرد و راه‌حلهایی هم در این زمینه مطرح شود.
وی موضوع کانالیزه کردن افراد ورودی به نشست را از دیگر موضوعات قابل تامل دانست و گفت : بحث شناسایی تشکل های ناشناخته اقدام مفید و مثمر ثمری است اما حضور تشکلهایی که دغدغه و تجربه‌ای ندارند خود دربرگیرنده عوارض جانبی است و شان و سطح چنین نشستی را پایین می‌آورد و لازم است در نشستهای بعدی مورد توجه قرار گیرد.

همچنین علیرضا صادقی دبیر انجمن خشت خام یزد توضیح داد: نشست تشکل های شکل گرفته می تواند سرآغاز جدیدی برای تعامل و هدفمندی و همکاری دوستداران میراث فرهنگی و شکل گیری و انجام یکسری فعالیت ها با جهت مشخص توسط انجمن های مختلف در سراسر کشور باشد.
وی بر لزوم بسترسازی و حضور انجمن ها وی ا اقوام مختلف با هدف فعالیت های فرهنگی و اجتماعی تاکید کرد و گفت : مشارکت حداکثری به طور جدی و فراگیرم ی‌تواند هم‌افزایی، همکاری و تعامل را برای فعالیت هرچه‌بیشتر تشکل‌ها به دنبال داشته باشد.

بابک مغازه ای دبیر انجمن ایرانشناسی کهن دژ نیز دراین‌باره گفت: علاوه بر اینکه شاهد حضور افراد ثابت و قدیمی بودیم با دعوت از افراد و انجمن های جدید که با طی مسافت طولانی خود را به همایش شیراز رساندند به دستاورد ارزنده ای دست یافتیم.
وی با ارزیابی برگزاری کارگاه آموزشی با بررسی آسیب‌های وارده به بافت تاریخی شیراز و برگزاری سخنرانی پیرامون میراث معنوی ،مباحث عنوان شده را باعث افزایش سطح کیفی و مطالعاتی این نشست دانست.
مغازه‌ای خاطرنشان کرد : از مهمترین اهداف یاد شده در اساسنامه ارتباطات تشکل ها ،همراهی و هم افزایی نهادهای مدنی بایکدیگر به منظور ارتقا توان کمی و کیفی این نهادها بود که شاید بتوان آن را مهمترین اهداف اساسنامه دانست.
دبیر انجمن ایرانشناسی کهن دژ تاکید کرد :اگر بخواهیم شورای تشکل های قوی و تاثیر گذاری داشته باشیم، باید دارای فعالان مدنی و سازمان‌های غیردولتی حرفه ای باشیم که زمان و توان بیشتری را به منظور پیشبرد و تخصصی شدن فعالیت ها اختصاص دهند.
وی با اشاره به اینکه هدف انجمن تنها تصویب آیین نامه نیست ، بیان کرد: این نقطه تلاقی وسیله و ابرازی است که ما اعضای انجمن ها به یک کنش مشترک برسیم و در وهله اول یک فعال مدنی باشیم .
مغازه‌ای اذعان کرد: با دو نشست سالیانه با یک جمع کثیر به جایی نمی رسیم. حتی اگر نظامند و دارای ماده و تبصره باشد. هدف شورای تشکل ها تنها تنظیم اساسنامه نیست بلکه وسیله ای خواهد بود تا اعضا به یک کنش مشترک برسند.
وی تفاوت های کارکردی و دیدگاهی مثل تفاوت اقلیم ها و فرهنگ ها در روابط و کارکرد را باعث هم افزایی دانست و گفت : بهترین پیشنهاد اینست که یک شورای هماهنگی مشتمل بر نیروهای ستادی که تعداد آنها بیش از 7 نفر است شکل گرفته و با افزایش نیروهای ستادی ، جلسات مکرر ادامه پیدا کند .
دبیر انجمن ایرانشناسی کهن دژ تاکید کرد: اگر این امکان برای شورای تشکل ها ایجاد نشود باید تعطیل شود. چرا که این مجموعه درشرف تاسیس است و ملاک عضویت آن حتما باید مشخص شود. این عده با جلساتی که برگزار می کنند باید به تنظیم و تصویب آیین نامه داخلی پرداخته و کنش های اجرایی را بررسی کنند.

فاطمی عضو دیگر انجمن خشت خام نیز در این باره گفت : شروع این حرکت کار بسیار بزرگی است چرا که دربحث میراث فرهنگی عمدتا از یکدیگر خبر نداشتیم و نمی دانستیم چه اتفاقاتی در استان ها می افتد و تنها کانون ارتباطی ما کانون خبررسانی بود.
وی تاکید کرد: این نشست ها زمینه ساز تقویت روابط انجمن ها شد . به دلیل برگزاری همین نشست ها و ارتباطات ،تشکل های میراث فرهنگی در جریان کامل برخی از اتفاقات (از جمله سازه های آبی شوشتر ) قرار گرفتند و توانستند با هماهنگی اطلاع رسانی عمومی انجام دهند.
وی همچنین خواستار هم‌افزایی و همفکری اینترنتی قوی‌تری شد و افزود : برای نگارش آیین‌نامه نهایی باید افراد بعد از مطالعه دستورالعملها نظرات پیشنهادی خود را به کمیته اعلام کنند و بعد از نتیجه گیری به رای عمومی گذاشته شود.
فاطمی همچنین تاکید کرد: ما به هیچ وجه نباید محدودیتی در آیین نامه بوجود آوریم به طوری که اگر بخواهیم تشکل ها را محدود کنیم و یا شورایی تشکیل دهیم که تشکل ها را محدود کند ،وضعیت انجمن ها نه تنها بهتر نمی شود بلکه دچار مشکلات جدی تر خواهد شد. و بهترین حالت اینست که این روند به شکل نشست برگزار شود. مثل بسیاری از شوراهای بین المللی که به همین شکل اجرا می شوند.

همچنین معصومه زینعلی زاده عضو انجمن دوستداران شوش نقش آموزش را بسیار مهم دانست و تقویت کارگاه ها و حق عضویت را یکی از مسائل حائز اهمیت برشمرد.

ماندانا خرم از سوی دیده بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران ( تهران) با تاکید براینکه ساختارهای گروهی سالها با مشکل مواجه بوده ،افزود: انجمن ،متشکل از افرادی است که درکنارهم جمع می‌شوند تا به اهداف خاصی تحقق بخشند . دراین بین اگر این جمع به طور علمی مدیریت نشود انجمن ها در تحقق اهداف بلند مدت خود دچار مشکل می‌شوند.

همچنین مریم مجردی از سوی انجمن ایلام شناسی تهران بر ایجاد یک اتاق فکر تاکید کرد و گفت : این اتاق فکر پس از تشکیل نشست اول و دوم و معرفی اعضا به یکدیگر در نشستهای بعدی باید به طراحی 2یا 3 سوال حول موضوع مطرح شده که برای جلسه مهم است ، بپردازد.
وی درباره روش تشکیل این اتاق فکر افزود: در دعوت‌نامه‌هایی که چند روز قبل ارسال می‌شود، علاوه برمعرفی موضوع و ذکر چند سوال، آرشیو اطلاعات قبلی اعلام شود تا مدعوین راجع به آن صحبت و ایده پردازی ننمایند و فقط حول موضوع مورد نظر به تفکر بپردازند.
مجردی گفت : بعد از اجرای این نشست افرادی که دارا ی تفکر جالب ، بدیع و قابل اجرا هستند ، گلچین وسپس نشست تخصصی دیگری با حضور این افراد ومتخصصان پژوهشی -علمی امر برگزار شود تا از دل آن یک کار پژوهشی علمی بیرون بیاید.
وی خاطرنشان کرد: اتاق فکر با اتاق اجرایی فرق دارد و لزوما هرکس که قدرت تفکر دارد، نمی‌تواند قدرت اجرایی داشته باشد البته عکس این قضیه نیز صادق است.

شاهین سپنتا دبیر کانون گسترش فرهنگ ایران بزرگ (اصفهان ) نیز با تاکید براینکه درنشست قبلی دریزد پیگیری تشکیل شورای هماهنگی تشکل ها و دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی و موضوع ثبت جشن های ایرانی و میراث معنوی مورد تایید همگان قرار گرفت ، تصریح کرد: در این نشست هر دو این موضوعات به طرز مطلوبی مورد بررسی قرار نگرفت و به جز کلیات موضوع اول بقیه اهداف به نتیجه نرسید.
وی افزود: این نشست فرصت بسیار مناسبی بود تا ما دیدگاه هایمان را دررابطه با ثبت جشن های ایرانی به هم نزدیک کنیم اما هیچ فرصتی دراختیار ما قرار نگرفت تا دیدگاه های مختلف طرح شود و روی موضوعات به تفاهم برسیم تا زمینه ثبت ملی را فراهم کنیم.
سپنتا برنامه‌های جنبی نشست را از نقاط قوت این نشست دانست و خاطرنشان کرد : کارگاه های آموزشی ، موضوعات تازه ای دربرداشت اما همین امر باعث شد که ما از پیگیری اهداف اصلی بازبمانیم.