خبر

عکاسی دیجیتال - آشنایی با ویژگی‌ها و کارکردهای دوربین دیجیتال

برگرفته از روزنامه اطلاعات

بیشتر پیشرفت‌ها و تحولات چشمگیر در عرصه دستگاه‌های الکترونیکی در 20 سال گذشته، مدیون پیشرفت‌های مهم و عظیم تری در صحنه‌های دیگر فناوری است. بررسی عملکرد دستگاه‌های الکترونیکی نظیرCD ‎، ‏DVD ‎، ‏MP3s ‎‏ وDVR ‎، توجه ما را به این واقعیت مهم معطوف می‌کند که تمامی آنها از یک پردازش پایه مشابه استفاده می‌کنند. تبدیل اطلاعات آنالوگ به دیجیتال (صفر و یک). رویکرد فوق، تغییرات گسترده‌ای را در رابطه با نحوه برخورد با اطلاعات صوتی و تصویری به دنبال داشته است. دوربین دیجیـتال یکی از نمونه‌های قابل توجه در این زمینه بوده که نسبت به مدل‌های قبل از خود به صورت اساسی تغییر کرده است. تمامی فرآیندها در دوربین‌های سنتی، مبتنی بر فعالیت‌های شیمیایی و مکانیکی است؛ ولی تمامی دوربین‌های دیجیتال دارای یک رایانه از قبل تعبیه شده هستند و تصاویر را به صورت الکترونیکی ذخیره می‌کنند.‏‎ ‎

فرض کنید، قصد تهیه یک عکس و ارسال آن از طریق نامه الکترونیکی برای دوست خود را داشته باشیم. در این رابطه باید تصویر گرفته شده را به صورتی نمایش و مشخص شود که رایانه قادر به شناسایی آن باشد (یعنی به صورت بیت‌ها و بایت‌ها ). در حقیقت یک تصویر دیجیتال، رشته‌ای طولانی از صفر و یک است که تمامی نقاط رنگ شده که پیکسل نامیده می‌شوند را مشخص می‌کند. ترکیب و اجتماع تمامی نقاط فوق با یکدیگر، تصویر دیجیتالی مورد نظر را ایجاد می‌کند. در صورتی که قصد تهیه یک عکس را داشته باشیم، می‌توان از دو گزینه زیر استفاده کرد:‏

ـ استفاده‏ از دوربین‌های فیلم سنتی ـ در این روش با استفاده از یک دوربین عکسبرداری، عکس مورد نظر گرفته شده و پس از پردازش فیلم به صورت شیمیائی، امکان چاپ آن با استفاده از کاغذهای مخصوص فراهم می‌شود. در ادامه، عکس آماده شده توسط اسکنر، اسکن و به صورت دیجیتال تبدیل می‌شود‎ ‎‏.‏

ـ استفاده‏ از یک دوربین دیجیتال ـ در این روش، با استفاده از یک دوربین دیجیتال و تابش نور به شئ مورد نظر و دریافت فیدبک‌های مربوطه و تبدیل آنان به مجموعه‌ای از پیکسل‌ها، تصویر مورد نظر به طور مستقیم به صورت دیجیتال تبدیل می‌شود.‏

یک دوربین دیجیتال مثل یک دوربین سنتی دارای امکانات متعددی نظیر مجموعه‌ای از لنزها است. این نوع دوربین‌ها در مقابل تمرکز نور روی بخشی از فیلم، نور را روی یک دستگاه نیمه‌هادی تابانده که ضبط الکتریکی نور را انجام خواهد داد. در ادامه، یک رایانه اطلاعات الکترونیکی را به داده دیجیتال تبدیل می‌کند. مهمترین تفاوت بین یک دوربین دیجیتال و یک دوربین مبتنی بر فیلم، استفاده نکردن از فیلم در دوربین‌های دیجیتال است. در مقابل، دوربین‌های دیجیتال دارای یک سنسور هستند که نور را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کنند. سنسورهای استفاده شده در بیشتر دوربین‌های دیجیتال، از نوع‎ CCD ‎‏ است.

در تعدادی دیگر از دوربین‌های دیجیتال از فن آوری نیمه‌هادی ‏‎ CMOS‎یا (‏Complementary Metal Oxide Semiconductor‏) استفاده می‌شود. با این که سنسورهای‎ CMOS ‎تصاویر دیجیتال با کیفیت مطلوب‌تر را ارائه می‌کنند و در آینده متداول‌تر خواهند شد، ولی نمی‌توان ادعا کرد که فناوری فوق جایگزین سنسورهای‎ CCD ‎‏ در دوربین‌های دیجیتال خواهد شد.

باید گفت که‏‎ CCD ‎‏ مجموعه‌ای بسیار کوچک از دیودهای حساس به نور است که مسئولیت تبدیل تصویر (نور) به الکترون (سیگنال‌های الکتریکی) را برعهده دارند. دیودهای فوق، ‏Photosites‎‏ نامیده می‌شوند. هر Photosite، حساس به نور است.‏‎ ‎

همان گونه که اشاره شد، تصاویر گرفته شده با استفاده از دوربین‌های دیجیتال، به رشته‌ای طولانی از پیکسل تبدیل می‌شوند. با توجه به نقش حیاتی پیکسل‌ها در دوربین‌های دیجیتال، تولیدکنندگان و تهیه کنندگان توجه بسیار خاصی نسبت به پارامتر فوق دارند. مگا پیکسل، واحد اندازه‌گیری بزرگ‌تری نسبت به پیکسل است.

مگا به معنی یک میلیون و پیکسل نقاط بسیار کوچکی هستند که یک عکس را ایجاد می‌کنند. تمامی تصاویر از نقاط بسیار ریزی به نام پیکسل تشکیل می‌شوند. یک تصویر حاوی میلیون‌ها نقطه یا پیکسل بوده که تشخیص آنان بدون چشم مسلح عملاً غیرممکن است.

بدیهی است، هر اندازه که دوربین دیجیتال دارای پیکسل‌های بیشتری باشد، قادر به ثبت جزئیات بیشتری از تصویر خواهد بود. به موازات افزایش اطلاعات مربوط به جزئیات یک تصویر، می‌توان به راحتی ابعاد و اندازه تصویر را بزرگ‌تر و عملیات مربوطه را در ارتباط با آنان انجام داد.

برخی از دقت‌های (وضوح) متداول که در دوربین‌های دیجیتال استفاده می‌شود، به شرح زیر است:‏

‏256‏‎ ‎‏در 256 پیکسل ـ دقت فوق در بیشتر دوربین‌های دیجیتال ارزان قیمت و قدیمی ارائه می‌شود. دقت فوق پائین است و معمولاً کیفیت تصاویر گرفته شده توسط این نوع از دوربین‌ها نیز مطلوب نخواهد بود. مجموع تمامی پیکسل‌ها 65 هزار است.‏

‏640‏‎ ‎‏در 480 پیکسل ـ دقت فوق نیز پائین است و در بیشتر دوربین‌های دیجیتال از آن استفاده می‌شود. در صورتی که قصد گرفتن تصویر و ارسال آن برای دوستان یا استفاده از آنان در صفحات وب وجود داشته باشد، دقت فوق می‌تواند در این رابطه پاسخگو باشد. مجموع تمامی پیکسل‌ها 307 هزار است.‏

‏1216‏‎ ‎در 912 پیکسل ـ در صورتی که قصد چاپ تصاویر گرفته شده توسط دوربین‌های دیجیتال وجود داشته باشد، دقت فوق مطلوب خواهد بود مجموع پیکسل‌ها، 1/109 هزار است.‏

‏1600‏‎ در 1200 پیکسل ـ دقت فوق بالا است و می‌توان تصاویر گرفته شده را با ابعاد بزرگ‌تر چاپ کرد. یعنی یک تصویر 8 در 10 اینچ که مجموع تمامی پیکسل‌ها تقریباً 2 میلیون است. امروزه دوربین‌هایی با بیش از 10 میلیون پیکسل نیز عرضه شده است‎.

ضرورت استفاده از دقت بالا در دوربین‌های دیجیتال، به نوع عملیاتی که ‌باید روی تصویر انجام شود، بستگی دارد. در صورتی که هدف استفاده از تصاویر در صفحات وب یا ارسال آنان از طریق نامه الکترونیکی برای دوستان باشد، می‌توان از دوربینی که دارای دقت

640 ×480 پیکسل است، استفاده کرد.

تعداد تصاویری را که دوربین می‌تواند در خود نگهداری کند، متناسب با افزایش وضوح تصویر، کاهش می‌یابد. در صورتی که تصمیم به چاپ تصاویر گرفته شده وجود داشته باشد، باید از دوربین‌هایی که دارای تعداد پیکسل بیشتری هستند، استفاده شود. در حال حاضر، دوربین‌های چهار و پنج مگا پیکسلی متداول شده‌اند.‏

توجه به مگاپیکسل ارائه شده توسط یک دوربین دیجیتال، روشی به منظور نشان دادن دقت یک دوربین است. هر اندازه تعداد مگاپیکسل بیشتر باشد، دقت دوربین نیز بیشتر است و امکان گرفتن تصاویر بزرگ‌تر و با کیفیت چاپ مطلوب نیز فراهم می‌شود. یک دوربین دو مگاپیکسلی، می‌تواند تصاویری با دقت 1600 در 1200 پیکسل را ایجاد کند. دقت فوق، امکان گرفتن تصاویر را در اندازه‌های 7×5 با بالاترین کیفیت ارائه می‌کند. در دوربین‌های سه مگاپیکسلی می‌توان تصاویری با کیفیت 2048 در 1536 پیکسل را ایجاد کرد، یعنی تصاویری به اندازه 8×10 با کیفیت مطلوب. هر اندازه تصاویر دارای کیفیت بهتری باشند، حافظه به مراتب بیشتری در دوربین اشغال می‌شود و متناسب با آن تعداد عکس‌هایی که دوربین می‌تواند در حافظه خود نگهداری کند، کاهش پیدا می‌کند. در این راستا می‌توان از کارت‌های حافظه به منظور افزایش میزان حافظه دوربین استفاده کرد. در صورتی که قصد استفاده از تصاویر گرفته شده توسط دوربین‌های دیجیتال در نامه‌های الکترونیکی یا صفحات وب وجود داشته باشد، به دوربین‌های پیشرفته‌ای که دقت آنان بیش از 5 مگاپیکسل است، نیاز نخواهد بود ولی در صورتی که قصد تهیه تصاویر با اندازه‌های متفاوت وجود داشته باشد، پیشنهاد می‌شود دوربین‌هایی با حداقل 5 مگاپیکسل انتخاب کرد.‏

پارامترهای زیر را می‌توان در زمان انتخاب یک دوربین دیجیتال در نظر گرفت:‏

طول عمر باطری ـ حداقل کمتر از 200 عکس یا بین 200 تا 400 عکس و حداکثر بیش از 400 عکس باشد. باطری دوربین‌های دیجیتال به ویژه باطری‌های قلیایی به سرعت مصرف و استفاده می‌شوند. طول عمر باطری دوربین‌های دیجیتال ارتباط مستقیمی با قیمت آنان ندارد. مثلاً ممکن است دوربین‌هایی با قیمت ارزان دارای باطرهایی با عمر مفید به مراتب بیشتری نسبت به دوربین‌های گران قیمت باشند.‏

مگاپیکسل یا دقت ـ حداقل 5 مگا پیکسل یا کمتر یا 7 مگاپیکسل و حداکثر 10 مگاپیکسل یا بیشتر باشد.‏‎ ‎‏ مگاپیکسل، واحدی به منظور اندازه گیری میزان دقت ثبت تصاویر توسط دوربین‌های دیجیتال است. هر اندازه تعداد مگاپیکسل یک دوربین بیشتر باشد، تصاویر ایجاد شده توسط آن را می‌توان در ابعاد و اندازه‌های بزرگتر و با کیفیت مطلوب‌تر چاپ کرد.‏

کنترل میزان نوردهی ـ ارائه برخی امکانات برای دورنما و حداکثر تنظیم دهانه دیافراگم و نور همراه کنترل دستی همه‌جانبه‎ ‎مناسب است. با استفاده از کنترل‌های ارائه شده، می‌توان عملیاتی همچون تنظیم لنز و سرعت عبور نور را انجام داد.‏

محدوده کانونی ـ حداقل، ثابت یا زوم دیجیتالی یا X‏ 2تا‏3X ‎‏ زوم نوری و حداکثر ‏X‏4 زوم نوری یا بهتر باشد. ‎دوربین‌هایی که محدوده کانونی آنان بیشتر باشد قادر به گرفتن تصاویر از فواصل دورتر با کیفیت مناسب هستند. دوربین‌های با قابلیت زوم نوری قادر به ایجاد تصاویر بهتر نسبت به دوربین‌هایی با قابلیت زوم دیجیتالی هستند.‏

قابلیت تمرکز دستی ـ با استفاده از این قابلیت می‌توان عملیات تمرکز دوربین را به صورت دستی انجام داد. تمرکز دستی در برخی حالات به مراتب دارای کارآیی و درستی بیشتری نسبت به تنظیم اتوماتیک است. دوربین‌هایی که دارای قابلیت تمرکز مرحله‌ای هستند قادر به تمرکز روی اشیاء مورد نظر صرفاً در فواصل از قبل مشخص شده‌ای خواهند بود.‏ظرفیت ذخیره سازی ـ حداقل یک گیگابایت یا کمتر یا یک تا 2 گیگابایت و حداکثر 4 مگابایت یا بیشتر باشد. این ویژگی، حجم اطلاعاتی بر حسب گیگابایت را که یک دوربین می‌تواند در حافطه همراه خود یا کارت حافظه قابل تعویض یا هر دو، ذخیره کند، مشخص می‌کند. تعداد تصاویری را که می‌توان در حافظه یک دوربین دیجیتال ذخیره کرد به دقت تصاویر گرفته شده، بستگی خواهد داشت.‏

نکاتی در رابطه با تهیه دوربین دیجیتال

انتخاب یک دوربین با مگاپیکسل موردنظر با توجه به نوع نیاز ـ دوربین‌هایی که دارای دقت دو مگاپیکسل هستند برای گرفتن عکس مناسب خواهد بود. در صورتی که قصد تهیه تصاویری به ابعاد 8 در 10 و چاپ آنان وجود داشته باشد، به دوربینی با حداقل دقت سه مگاپیکسل، نیاز خواهد بود. دوربین‌هایی که دارای دقت چهار یا پنج مگاپیکسل هستند به منظور چاپ تصاویر در ابعاد بزرگ مناسب خواهند بود.‏

استفاده از دوربین‌هایی با قابلیت شارژ مجدد باطری و یک شارژر ـ قیمت باطری متناسب با طول عمر آن، افزایش می‌یابد. برخی از دوربین‌ها قادر به استفاده از باطری‌های ‎ AA‎یا قابل شارژ یا غیرقابل شارژ هستند. قابلیت شارژ مجدد باطری، علاوه بر مقرون به صرفه بودن، جلوگیری از اتلاف زمان را نیز به دنبال خواهد داشت.‏

استفاده از دوربینی با حداقل توان زوم نوری ‏‎ 2X‎ـ کیفیت تصاویر گرفته شده توسط دوربین‌هایی با زوم دیجیتالی، به مراتب پایین‌تر از تصاویر اخذ شده توسط دوربین‌های شامل زوم نوری هستند.‏

استفاده از دوربین‌هایی با قابلیت تمرکز در نور کم ـ برخی از دوربین‌ها دارای لامپ کمکی (فلش) برای فراهم کردن نور کافی جهت گرفتن تصاویر در نقاط تاریک هستند. ویژگی فوق در مواردی که تصاویر در داخل اتاق گرفته می‌شود، کارساز خواهد بود.‏

استفاده از دوربین‌هایی که امکان استفاده از کارت حافظه اضافی را دارا هستند با این که تمامی دوربین‌های دیجیتال دارای حافظه هستند ولی با استفاده از کارت حافظه می‌توان ظرفیت ذخیره‌سازی یک دوربین دیجیتال را افزایش داد.‏

استفاده نکردن از دوربین‌هایی که اطلاعات را روی فلاپی‌دیسک یا دیسک نوری ذخیره می‌کنند ـ فلاپی دیسک‌ها ارزان هستند ولی نمی‌توان روی آنان تصاویر زیادی را ذخیره کرد. دوربین‌هایی که از این نوع دیسک‌ها استفاده می‌کنند، اغلب تصاویر را با دقت پائین ایجاد می‌کنند. همچنین دوربین‌هایی که از دیسک‌های نوری استفاده می‌کنند، کند و حجیم هستند.‏‎ ‎

امتحان دوربین قبل از خریداری آن ـ برخی از دوربین‌ها دارای دستورات و منوهایی هستند که استفاده از آنها نسبت به سایر دوربین‌ها ساده‌تر است. بررسی عملی برخی از امکانات فوق و مقایسه با سایر دوربین‌ها می‌تواند در عمل کارآیی یک دوربین را نشان دهد. در این خصوص لازم است به موارد متعددی توجه شود. فاصله زمانی بین فشردن کلید دوربین تا زمان ذخیره‌سازی تصویر، بررسی عملکرد لنز ارائه شده همراه دوربین، بررسی مدت زمان انتظار برای گرفتن تصاویر، بررسی عملکرد نمایشگر‎ LCD ‎دوربین در زیر نور خورشید از جمله مواردی هستند که باید قبل از خریداری یک دوربین دیجیتال به دقت بررسی شوند.

‏استفاده از دوربین‌هایی که همراه آنها نرم‌افزارهای ویرایش تصاویر عرضه شده است ـ در این رابطه می‌توان از نرم‌افزارهایی نظیر‎ Adobe Photoshop Elements ‎ و‎ Ulead PhotoImpac ‎استفاده کرد.‏

استفاده از دوربین‌هایی که دارای‎ LCD ‎هستند ـ این دوربین‌ها امکان مشاهده تصاویر را به محض گرفتن تصاویر فراهم می‌کنند.‏‎ ‎

تأکید نکردن بر قابلیت فیلمبرداری دوربین دیجیتال ـ برخی از دوربین‌ها دارای قابلیت ضبط تصاویر متحرک به میزان اندکی هستند. در صورت نیاز نداشتن به ویژگی فوق می‌توان در زمان تهیه یک دوربین دیجیتال آن را نادیده گرفت.‏

وجود یک کارت‌خوان حافظه ـ عملکرد کارت‌خوان‌ها مشابه یک ‌هارد دیسک خارجی است که به رایانه متصل می‌شود. با استفاده از پتانسیل فوق می‌توان تصاویر را مستقیماً از رسانه ذخیره‌سازی که دوربین دیجیتال از آن استفاده می‌کند، ‏Download‏ کرد. ویژگی فوق علاوه بر صرفه‌جویی در زمان، افزایش طول عمر باطری را نیز به دنبال خواهد داشت.‏

• < قبلی
• بعدی >