ایران‌بوم

صد و چهاردهمین شب از شبهای مجله بخارا به بزرگداشت دکتر مظاهر مصفا اختصاص داشت که غروب چهارشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۱ با همکاری مؤسسه فرهنگی هنری ملت، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، مرکز دایره‎المعارف بزرگ اسلامی و گنجینه پژوهشی ایرج افشار در محل ساختمان کانون زبان پارسی برگزار شد.

علی دهباشی ـ عکس از سمیه لطفی

در ابتدا علی دهباشی از طرف برگزارکنندگان این مراسم از حضور دکتر مظاهر مصفا ، سخنرانان و اساتید دانشگاه و دوستداران دکتر مصفا تشکر کرد

پس از آن دکتر مهدی محقق به عنوان اولین سخنران از دکتر مصفا و برگزاری مجالس بزرگداشت سخن گفت:

«به نام خداوند گردون سپهر فروزنده ماه و ناهید و مهر

تقریباً نزدیک پنجاه سال است که با دکتر مظاهر مصفا دوست هستم، با هم همکار بودیم و همچنین در محضر مرحوم امیری فیروزکوهی، پدر بزرگوار سرکار خانم امیربانوی کریمی بودیم. وقتی فهمیدکه این مجلس برگزار می‎شود، با آنکه حال مساعدی نداشتم و در آستانۀ سفر بودم، دیدم دریغ است که در این مجلس حاضر نشوم.

بزرگداشت علم باعث افزونی و افزایش علم می‎شود. اگر ما در قرون اولیه پیشرفتی در علم و دانش داشتیم به این علت بود که علم محترم بود و از زمانی که بی‌توجهی به اهل علم آغاز شد، علم هم رو به افول و تباهی نهاد. در طی تاریخ می‎بینیم بزرگان همیشه احترام اهل عم را داشتند و در تاریخ می‎خوانیم که اسحاق صابی معاصر با سید رضی بود. سید رضی همان کسی بود که ما نهج‎البلاغه نداشتیم اگر او نبود. اسحاق صابی هم که از صابئین بود، از مسلمانان شمرده نمی‎شد. وقتی که اسحاق صابی مرد، سید رضی مرثیه‎ای در رثای او گفت: «می‎بینی چه کسی را بر روی چوبه‎های تابوت حمل می‎کنند؟ می‌‎‎بینی چگونه شمع انجمن خاموش شد؟ قبل از آنکه تو را به خاک بسپرند گمان نمی‎کردم که خاک بالای کوه قرار گیرد چون که همیشه کوه بالای خاک قرار می‎گرفت.» به او گفتند تو که اولاد پیغمیر هستی، اولاد نبی ، چرا فرد کافری را مرثیه می‎گویی؟ گفت من علمش را مرثیه گفتم . با این کیفیت است که می‎بینیم چه دوران درخشانی بود همان قرون اولیه، قرن سوم و قرن چهارم، به جهت احترامی که به علم داشتند و بعدها که این احترام از بین می‎رود، می‎بینیم که تمام دانشمندان در آغاز کتابهای خودشان گله و شکایت دارند از حاسدان و از جملۀ زمان خودشان. از صدرا گرفته تا میرداماد تا مهدی نراقی تا حاج ملاهادی سبزواری. همان طور که قبلاً هم گفته‎ام ، ۱۳۵۵ بزرگداشتی برای مرحوم استاد همایی گرفتیم، در تالار فردوسی. شاگردان استاد همایی که در دارالفنون شاگردش بودند یا در دانشگاه آمدند به دست بوسی و پابوسی او. این کار اثر عمیقی در دانشگاه گذاشت و بعدها که من فرصت یافتم در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ما برای ۱۰۶ نفر بزرگداشت گرفتیم و برای هر کدام بزرگداشت‎نامه، شرح احوال و آثارشان را منتشر کردیم. تحسین می‎کنم این ابتکار آقای دهباشی و مجله بخارا را که این مجالس را تشکیل می‎دهند و بعد هم در مجلۀ خودشان منعکس می‎کنند.

دکتر مهدی محقق ـ عکس از سمیه لطفی

دکتر مصفا از غنایم مملکت ما هستند. تسلطی که به ادب فارسی دارند، تسلطی که به شعر فارسی دارند، در همان زمانی که در دانشکدۀ ادبیات مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی بودم ، به همکاران گفتم ما اینجا نشسته‎ایم که شرخ حال شعرا را بازگو کنیم و شعر آنها را معرفی کنیم. ما در میان خودمان دکتر مصفا را داریم که از اینها بالاتر است. ما اینجا نبش قبر می‎کنیم، باید قدر این مرد فاضل را بدانیم و از محضرش استفاده کنیم. متأسفانه اغلب هر وقت که خدمت دکتر مصفا می‎رسیدم، می‎دیدم که گله دارند از همکاران خودشان و از فضای محیط خودشان. از کسانی که حسد می‎بردند بر این قریحه سرشاری که دکتر مصفا داشت. یادم است در مرثیه مرحوم دهخدا حاضر بودم که آن قصیدۀ می‎گریزی، سوی حیدر و مصطفی می‎گریزی را خواندند و همان وقت ما محظوظ شدیم.

همیشه به ایشان که می‎رسیدم، می‎دیدم که ناله و شکایت دارند از محیط کار خودشان . علم در صورتی گسترش پیدا می‎کند که ما بسترگاه علم داشته باشیم. با یکی از دوستان صحبت می‎کردم که من روزی چهار بار از کنار همان کلاسی که درس می‎دادم در دانشکده ادبیات عبور می‎کنم، و یک بار هم به من نگفتند که بیا تجربیات خودت را برای دانشجویان بگو. یک بار هم نشد. مقالات من در بیست کشور چاپ شده . آخری‎اش هم در تایلند بوده. در قاهره، عراق و سوریه .خب این ارزش را ندارد که بیاییم برای دانشجویان خودمان تجربیات خودمان را بگوییم. دکتر مصفا تجربیات خودش را بگوید. این است که خوشحال هستم که این گونه مجالس برگزار می‎شود. مجدداً از برپاکنندگان این مراسم و علی دهباشی که دوستان را در اینجا گرد هم جمع می‎کنند.»

دکتر امیربانوکریمی ـ عکس از سمیه لطفی

سپس نوبت به دکتر امیربانو کریمی، همسر دکتر مظاهر مصفا رسید. دکتر امیربانو کریمی از زندگی با مظاهر مصفای شاعر سخن گفت، از کسی که شعرهایش را می‎ستود. از فراز و نشیب زندگی چندین ساله‎اش و دشواری‎های زیستن با هنرمند سخن راند.

و سپس دکتر مهدی ماحوزی از استادان زبان و ادبیات فارسی به آشنایی و دوستی با دکتر مصفا پرداخت:

دل تا «مصفا» نگردد کی خسروی چون تواند؟!

تقدیم به محضر استاد همیشه استاد و گوینده توان‎گر فرجاد دکتر مظاهر مصفا، با آرزوی دوام عمر و عزت به مناسبت بزرگ‎داشت استاد به همت بلند دوست ارجمند علی دهباشی مدیر هنرمند و فرهیختۀ مجلۀ وزین بخارا در بنیاد موقوفۀ شادروان افشار

« من پـرّ کاه و غـم عشـق، هـم سنـگ کـوه‎گران شـد

در زیر این بار اندوه، ای دل مگر می‎توان شد»[۱]

این غم توی، من چو کاهی، در عاشقی این عجب نیست

گر پرّ کاهی در این بزم سوزید و آتش زبان شد

بر جان او سخت لزوم، کاین کیمیا گُم نگردد

کاین دهرکِ کیمیاسوز، کابین سود و زیان شد

امروز اگر مستعین است فرهنگ مظلوم ایران

در رهگذاز تظلّم ، فریاد او مستعان شد

فرهنگ زادی نیابی، کز دل نپوید رهِ او

رسم ستم برنتابد، آن کو سیاوَش نشان شد

شهنامه دانی مر او راست، کامروز محضر نویسد

دانند تا بیوَرَسبی از کاوگی، گر زمان شد

دل تا«مصفا» نگردد، کی خسروی چون تواند؟!

زیبد مر این نام او را، کز پارسایی چنان شد

شعر ترِ « هرگزت هیچ» فرهنگ ایرانِ فرداست

گوهر نگویمش دریاست،کز چشمۀ جان روان شد

« آیا بود» را گر امروز خواننده و دانند، دانند

کاین مرد صد مردایران،چون از غم آتشفشان شد

ناپاک دل برنتابد، تیر جگر دوزِ او را

کان شعر و آن طبع گویا، او را چو تیروکمان شد

نی از علی نی حسین اوی، هرگز نزد دم در این کوی

الا که از خوی حق‏جوی،مر دیو را خصم جان شد

آزادگی مُلک او شد دادآوری سِلک او شد

دلدادگی مِلک او شد، استاد صاحب قران شد

از نوجوانی مر او را؛ همزاد رندی شناسم

هم پیر نالان،ز رندی آری تواند جوان شد

سیل دمان کی تواند چون شعر طوفانت، پیچد

طومار عمر ستم کیش، کز کافری قلتبان شد

تا مرد راهی ز آهی، جوید ز یزدان پناهی

شعر تو گیرد گواهی، کز فتنه بر آسمان شد

رسم وفا خوش نمودی، راه صفا برگشودی

کِشت فضیلت درودی، گر بار انده گران شد

مدح تو را چون توانم آن سان که خود نیک دانم

پیوند پنجاهه مانم، گر شایدم زی بیان شد »

دکتر مهدی ماحوزی ـ عکس از سمیه لطفی

در بخشی دیگر از این مراسم، فیلمی کوتاه از تصاویر دکتر مظاهر مصفا و روی جلد کتاب‎هایش که توسط سید جواد میرهاشمی تهیه شده بود به نمایش درآمد.

سپس عبدالرحیم جعفری، بنیانگذار انتشارات امیرکبیر که برخی از کتابهای دکتر مصفا را به چاپ رسانده بود از تجربه کار خود با دکتر مصفا حکایت کرد . آقای جعفری که سخنان خود را با قطعه‎ای از سنایی شروع کرد، چنین ادامه داد:

« امروز برای من روز مبارکی است که پس از سالها شانس دوباره به سراغم آمده و چهرۀ زیبا و محبوب یکی از اصیل‎ترین و نجیب‎ترین چهره‎های ادبی کشورم را زیارت می‎کنم. باید از دوست عزیز با همتم، آقای دهباشی ، تشکر کنم که بانی تشکیل این مجلس محترم و ادبی شده‎اند و مرا به سعادت دیدار این دوست عزیز و خیلی خیلی قدیم نایل گردانده‎اند.

دوستی و آشنایی من با این اسوۀ ادب و فضیلت به سالهای دور دور ، سالهای ۱۳۳۳ و ۳۴، یعنی حدود شصت سال پیش ( یک عمری است) برمی‎گردد. در آن دوران امیرکبیر من ۵ و ۶ سالی از عمرش می‎گذشت . در آن زمان که شور و نشاط جونی و آرزوهای بزرگ در سرداشتم و می‎خواستم سرآمد ناشران کشورم باشم، با سه چهرۀ معروف ادبا ایران آشنا شدم که با هم دوست بودند و من ناشر آثارشان بودم. زنده‎یاد مهدی سهیلی و حسن سادات ناصری که آتشکدۀ آذر را برای امیر کبیر تصحیح کرده بود و دوست ارجمند فاضل جناب آقای مصفا که از خداوند می‎‎خواهم او سالهای سال بماند و ما در زیر سایه پرمحبتش باشیم.

خانوادۀ آقای مصفا در قم زندگی می‎کرد و ما با خانواده هر از چندگاهی مهمان آنها بویم. ارادت خاصی به خانواده ایشان مخصوصاً پدر بزگوارشان داشتم که اهل تفرش و مردی بلند نظر بود و نسبت به مهمانان خود محبت زیاد نشان می‎داد. آقای دکتر مصفا چند سال بعد با خانم امیربانو فرزند زنده‎یاد امیری فیروزکوهی شاعر محبوب ازدواج کرد. چند سال بعد که آقای دکتر مصفا باید دکترای خود را می‎گرفت، استاد فروزانفر باید آن را تأیید می‎کرد و دکتر فروزانفر ایراداتی به آن می‎گرفت، قطعه‎ای در ذم او نوشت و پس از قهر و آشتی میان استاد و شاگرد، سرانجام دانشنامه خود را دریافت کرد.

عبدالرحیم جعفری ـ عکس از جواد آتشباری

از جمله کتابهایی که برای خدمت به ادبیات ایران منتشر می‎کردم ، دیوان‎های شعرای نامدار ایران هم بود. تصمیم گرفتم که تذکره مجمع‎الفصحای رضاقلی خان هدایت را با ویرایش و فهرست اعلام تصحیح و تنقیح و منتشر نمایم. برای این کار از دوست عزیزم آقای دکتر مصفا تقاضا کردم که این کار بزرگ ادبی را انجام دهد. و ایشان با وسواسی که داشتند قبول کردند و بسیار زحمت کشیدند و با سخت‎گیریها و وسواس زیاده از حد ـ سه بار غلط گیری چاپ اول آن پس از چهار سال منتشر شد. آن موقع هم کتابها با حروف‎‏چینی دستی چاپ می‎شد و تمام سه هزار عنوانی که امیرکبیر منتشر کرد با حروف چینی دستی بود و بعد کامپیوتر پیدا شد و کار را برای ناشران راحت کرد. چاپ دورۀ شش جلدی مجمع‎افصحا بالغ بر ۵۱۰۰ صفحه بود که بیش از دوازده سال طول کشید.»

عبدالرحیم جعفری در بخشی دیگر از سخنانش به قطع شعری اشاره کرد که دکتر مصفا در رثای استاد محمد معین سروده بود :

گریند به سوگ تو همه عارف و عامی پخته ز سر پختگی و خام به خامی

عارف ز غم تو ، که تویی پختۀ عرفان عامی ز غم خامی و خام از غم عامی

گریان شد از قصۀ تو دیدۀ سعدی بر سر زند از غصۀ تو دست نظامی

خاقانی طرفۀ سخن از درد تو گوید خون می‏‎رود از رنج تو از دیدۀ جامی

و سپس افزود : آقای دکتر مصفا همان طور که عرض کردم کلیات دیوان سنایی غزنوی و نظیری نیشابوری را با پانوشت‎ها و یادداشت‎های معتبر و زحمات و کوشش بسیار برای امیرکبیر تصحیح و تنقیح کرد و در در هر صورت همکاری با او یکی از افتخارات امیرکبیر من بوده است.

در پایان ازخداوند متعال خواستارم که مظاهر مصفا را پیوسته سلامت بدارد و سایۀ بلند او بر سر من و خانواده و اهل ادب پیوسته برقرار و پاینده باد. »

دکتر محمد سرور مولایی از دیگر سخنران این بزرگداشت بود که به ذکر وجوهی دیگر از شخصیت دکتر مصفا پرداخت:

ازانجا که این محفل به همت برگزار کنندگان محترم برای بزرگداشت مقام علمی ویک عمر خدمات اموزشی وپژوهشی یکی از نامبرداران زبان و ادبیات فارسی یعنی حضرت استاد دکتر مظاهر مصفا برگزار شده است با سپاسگزاری از فرصتی که به این ارادتمند داده شده است به ذکر چند نکته از جوانب دیگر شخصیت استاد می پردازم.

جان پرور است قصه ی ارباب معرفت رمزی ازو بپرس و حدیثی بیا بگو

استاد ارجمند وبزرگوار حضرت اقای دکتر مصفا این بیت های شهید بلخی:

مرا به جان تو سوگند وصعب سوکندی که هرگز از تو نگردم نه بشنوم پندی

دهند پندم و من هیچ پند نپذیرم که پند سود ندارد به جای سوگندی

دکتر محمد سرور مولایی ـ عکس از جواد آتشباری

وبحث ونظری که حضرت عالی در جلسه دفاع دکتری این ارادتمند (خردادماه۱۳۵۵) درباره ان اشعار انجام دادید سراغاز شناخت دگرگونه از ان استاد برای این شاگرد بود.از همان جلسه یادگار ماندگار ودرس و سرمشق دیگری نیز دارم که همیشه با اینجانب بوده و خواهد بود وان اینکه در پایان خطابه دفاعیه در محضر حضرتعالی و دو استاد فقید وبرگوارم زنده یادان استاد دکتر ذبیح الله صفا و استاد دکتر سید جعفر شهیدی پیمان وعهد بستم که اچه را از محضر شما پیران وراهنمایان از میراث گران بهای زبان وادبیات فارسی اموخته ام با مهر وعشق پاسداری کنم از بذل همه گونه تلاش وکوشش دریغ نورزم.

در هنگام برزبان اوردن این سخنان دیدم کهحالتی به شما دست داده واشک از دیدگان مبرک تان سرازیر شده و شانه هایتان به لرزه افتاده است. به یاد دارم که تغییر حال شما در حاضان مجلس نیز اثر گذاشت.چون دور سخن گفتن به شما رسید سر ان تغییر حالرا دراین تنثیل کوتاه که سر شار از رمز و اشارت است بیان فرمودید:

مگر می رفت استاد مهینه خری در پیش بارش ابگینه

یکی گفتش که بس اهست کاری بدین اهستگی بر خر چه داری

بگفتا هیچ دل پر پیچ دارم اگر این خر بیفتد هیچ دارم

استاد بزرگوار وارجمند همانگونه که خواجه شیراز فرموده است:تلقین ودرس اهل نظر یک اشارت است انتغییر حال واین تمثیل پر رمز وراز تاثیری شگرف دراین اردتمند برجای گذاشت چندانکه به یمن همت ونظر تان رابطه استادی وشاگردی به پیوند مرادی ومریدی بدل گشت و:

چل سال بیش رفت که من لاف می زنم کز بندگان پیر مغان کمترین منم

هرگز به عاطفت پیر می فروش ساغر تهی نشد ز می صاف روشنم

اری دراین چهل واند سال خوشه چین خرمن دانش وذوق ونقد ونظر ونکته اموزی های تان بوده ام. افزون براین ها در وجود نازنین تانصفات دیگری هست که درمید وار زیستن با شما رخ می نماید وکشف می شود ه ازادگی ورادی فطری ومناعت وعلو طبع وافتادگی هماه با سلوک درویشانه تان ازان شمار است.فضایلی که در زمانه ی ما کمتر یافت می شود.

عرایضم را با ذکر دقیقه بسیارپر اهمیت دیگر که جلوه ان را بیشتر در راه وروش استاد مصفا دیده ام به پایان می برم.خم انانکه افتخار شاگردی استاد را داشته اند و هم کسانی که از مساعدت بخت امکان مجالست مصاحبت وموانست با استاد برای شان میسرشده است به درستی دریافته اند که استاد مصفا به هنگام یاد وذکر استادان درگذشته و زنده ی ادبیات فارسی با نعوت والقاب وادعیه ی مناسب که نشانه تعظیم وحرمت وبزرگد انان نزد استاد است یاد می کنند.این شیوه ی مردانه ی مرضیه با تاسف دیریست که از یاد ها رفته است وعلی الخصوص در میان بیشتر نورسیدگان جایی ندارد.

یکی از اشکار ترین نمونه های این شیوه مرضیه استاد مصفارادرفهرست بعضی از ماخذ های دیباچه ی دیوان حکیم نزاری قهستانی در صفحات ۴۴۹تا۴۵۱ می توان دید. بدون تردید جمع وتدوین ومقابله وتصحیح وتحشیه وتعلیق و دیباچه ان کتاب از نمونه های بی مانند این گونه تحقیقات ونشانه احاطه کم نظیر استاد مصفا به شمار می رود.دامش واحطه ادبی ونقد ونظر و نکته سنجی های دران کتاب مانند دگر کار های ماندگارشان اعجاب انگیز است اما اجازه بفرمایید بگویم ان یادکرد وتعظیم تکریم هامهر افرین احترام بر انگیز وادب وفرهنگ خیز است والبته تفاوت میان انها ناگفته پیداست.خوشا شما که این همه در شما جمع است.

دیر زیاد ان بزرگوار خداوند جان گرامی به جانش اندر پیوند

دایم بر جان او بلرزمازیراک مادر ازادگان کم ارد فرزند

دست مبارک‎تان را می بوسم. »

سپس نوبت به دکتر مهدی نوریان، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان رسید که از صمیمت‎های مظاهر مصفا سخن گفت:

« بهترین کاری که از من در برابر استاد برمی‎آید سکوت کردن است. یک دنیا لطف و سپاس و محبت و علم و هنر شاعری و جوانمردی و آزادی و شهامت و آن چه صفت نیک که می‎شود ذکر کرد در ایشان هست و ما باید از مجله بخارا و دیگر همراهان این بزرگداشت سپاسگزار باشیم که بانی این مجلس شدند و ما که در اصفهان هستیم واقعاً از چنین جلساتی محرومیم و احساس غبن می‎کنیم که نمی‎توانیم در این بزرگداشت‎ها شرکت کنیم که یکی از آنها نیز همین اواخر به استاد گرانقدر،دکتر مهدی محقق، اختصاص داشت.

امروز یکی از بهترین روزهای من و فراموش‎نشدنی‎ترین این روزهاست. به اینجا که آمدم یاد مرحوم دکتر شهیدی و استاد بزرگوار ایرج افشار به خاطرم آمد و همینطور پدر بزرگوار ایشان، دکتر محمود افشار. یادشان گرامی باد.

ارادت من به استاد مصفا مربوط به امروز و دیروز نیست. زمان ذکر نمی‎کنم فقط از زبان خود ایشان مدد می‎گیرم و عرض می‎کنم:

حساب سال و ماهم نیست اما گرفتار توأم تا یادم آید »

دکتر مهدی نوریان ـ عکس از جواد آتشباری

دکتر نوریان در بخشی دیگر از سخنان خود به حضور در کلاس‎های دکتر مصفا اشاره کرد: « از نخستین کسانی بودم که وقتی استاد مصفا از دانشگاه شیراز منتقل شدند به دانشگاه تهران، من رفتم سر کلاس ایشان و از محضر ایشان با نهایت اشتیاق استفاده کردم که در آن زمان سعدی تدریس می‎کردند و کلاس ایشان باعث عشق همیشگی من به شیخ اجل شد و همچنان ادامه دارد و من آن را مدیون استاد هستم.» دکتر نوریان از شعر « هیچ» استاد مصفا یاد کرد « این شعر را پروفسور صلاح‎الصاوی ( سخن‎سنج مصری) نقد و بررسی کرده و ای کاش بتوان این کتاب را به فارسی ترجمه کرد که نقدی واقعاً شگفت‎انگیز است و جایش در ادبیات فارسی ایران خالی است».

پس از آن متن پیام دکتر احمدی مهدوی دامغانی توسط دکتر علی محمد سجادی برای حاضران قرائت شد:

بسم‎الله الرّحمن الرّحیم

سلام به حضرت دکتر مصفای عزیز دانشمند و سلام به همۀ حضرات بزرگواری که برای اجلال و تکریم حضرت استاد دکتر مصفا دامت افاضاته که بی‎هیچ مبالغه امروزه وجود محترمش از ارکانِ استوار شعر و از امیران توانای نثر فارسی است، شرف حضور خود را بدین محفل محترم بخشیده‎اند.

دکتر محمد علی سجادی پیام دکتر احمد مهدوی دامغانی را قرآئت می کند ـ عکس از جواد آتشباری

نعمت ارادت و دوستی و مودت این بنده به حضرت دکتر مصفا که از دوران تحصیل در دانشکدۀ ادبیات نصیبم شد، پس از وصلت میمون و مبارکی که حضرت علیه سیده دکتر امیر بانو امیری را به همسری حضرت دکتر مصفا ادامه اله تعالی سعادتهما درآورد و به لطف الهی چنین قِرانِ سَعدَینی صورت گرفت به برکت توجه و تفقدِ مستمری که مرحوم مغفور حضرت سیدالشعراء استاد اجل امیری فیروزکوهی حش رَح‎الله تعالی مع اجدادهِ الطاهرین، که هم چنانکه مکرر گفته و نوشته‎ام به مقتضای : « دَاَبُ عَملک» یکی از آباء معنوی این ناچیزند، همواره فزونی یافته است. در این غربت غربیه‎ای که تقدیر الهی آن را برای حقیر مقدّر فرموده است، وَالِلِهِ حَمد ، از خوشترین خاطرات و بهترین دلگرمی‎های این مهجور است، همین دو ماه پیش بود که چون سعادت صحبت تلفنی با معظم‎له برای مخلص به دست آمد پس از لحظه‎ای هر دوی ما ، نمی‎دانم با اشک شوق از مکالمت یا اشک اندوه از مُفارقت سخت گریستیم.

مظاهر مصفا ـ امیربانو کریمی ـ مهدی ماحوزی ـ مهدی محقق ـ محمد سرور مولایی ، عکس از سمیه لطفی

مقام والای ادبی حضرت استاد دکتر مصفا و حیثیت فاخر و عظیمی که به سائقۀ طبع لطیف و ذوق ظریف و قوه توانای بلامعارض شاعری ایشان در سخنسرایی در انواع شعر از قصیده و غزل و مثنوی نصیب ایشان شده است و شیوایی سبک تحریر معظم‎له و آثار بسیار سودمندی که در تصحیح و تحقیق کتابهای بسیار مهم به همت ایشان تجدید حیات یافته است و امروز مرجع و مستند اهل تحقیق است معظم‎له را از هر تعریف و توصیف بی‎نیاز می‎سازد که آنچه خوبان همه دارند ایشان به تنهایی دارند.دوام نعمت وجود محترم حضرت دکتر مصفا و بقای عمر و عزت و استمرار افاضات ایشان را از درگاه باریتعالی مسألت می‎کند و از دور صورت نازنین ایشان دوست شریف سیده علیه دکتر امیر بانو و صورت ماه علی جان و گلی جان و اسعمیل جان را با کمال اشتیاق می‎بوسم.

دعاگوی صمیمی و مخلص قدیمی ـ احمد مهدوی دامغانی

۱۴/۱۲/۹۱ / فیلادلفیا

در ادامه این مراسم، محمد خلیلی و وحید عیدگاه ، دو تن از شاعران جوان، اشعاری را که برای دکتر مصفا سروده بودند خواندند.

محمد خلیلی ـ عکس از جواد آتشباری

وحید عیدگاه ـ عکس از جواد آتشباری

و پس از آن تقی سعیدی، از شاگردان تاج اصفهانی که از اصفهان برای حضور در این بزرگداشت آمده بود، قطعاتی را با سه تار نواخت و خواند.

تقی سعیدی ـ عکس از جواد آتشباری

سرانجام دکتر مظاهر مصفا نخست از سخنرانان که خود را شایسته آن همه لطف آنها نمی‎دید تشکر کرد و سپس یکی از اشعار بلند خود را برای حاضران خواند که بخش‎هایی از آن را با هم مرور می‎کنیم:

ای سیلی روزگار خورده زیر پای زمان فشرده

افتان خیزان به بردباری بار غم روزگار برده

با حادثه‎ها نبرد کرده از حادثه‎ها شکست خورده

رفته از دست اندک اندک از پا افتاده خرده خرده

چندان در زیر بار اندوه مانده تا خسته کرده گُرده

نه مانده تمام نه نمانده نه مرده تمام نه نمرده

….

گوشه‎ای از شب ظاهر مصفا ـ عکس از جواد آتشباری

گوشه‎ای از شب مظاهر مصفا ـ عکس از جواد آتشباری

ای بود و نمود خود نموده نه بوده تمام نه نبوده

عمری با درد چشم در چشم مانده مژگان به هم فسوده

خون دل خورده کاسه کاسه در دل غم کرده توده توده

در بر روی امید بسته ره بر درد و بلا گشوده

نه خوش بوده نه آرمیده نه هیچ آسوده نه غنوده

….

ای با گردون فکنده پنجه سرپنجه خویش کرده رنجه

گردد رنجه بلی به سختی با گردون هر که کرد پنجه

درتاب و شکنج روزگاران مانده بی‎تاب و در شکنجه

غم‎هایت آمده ز عمّان شادی‎هایت شده به طنجه

ای با خویشان غریب مانده از خویشی بی‎نصیب مانده

عمری در آتش محبت دور از روی حبیب مانده

در بدنامی نبوده گمنام در خوش‎نامی غریب مانده

مرد دردی شده دواسوز کز درمانش طبیب مانده

بی‎درد نه روز بوده نه شب تفته بسیار از آتش تب

…. یک چندی نام نیست کردی چندی با نام زیست کردی

رفتی از ده به بیست آنگاه ده سال افزون به بیست کردی

در حال و هوای عشق و مستی این جمله تمام نیست کردی

بسیار بلای عشق دیدی از عشق چه محنتی کشیدی

بر عمر ملال‎ها فزودی کم کردی و سالها فزودی

عزم خاک زوال کردی بر آب زوال‎ها فزودی

از روی گذشته‎ها گذشتی آینده به حال‎ها فزودی

با هیچ حساب باز کردی تا این همه سوز و ساز کردی

…..

در پایان هدایایی توسط دکتر مسعود غلامپور، مدیر مؤسسه فرهنگی هنری ملت به دکتر مصفا و سخنرانان اهدا شد و قلم فردوسی نیز از طرف یوروپن به دکتر مظاهر مصفا تعلق گرفت.