نام‌آوران ایرانی
کتاب‌ها و نوشتارهای دکتر عبدالحسینِ زرین کوب و دکتر قمرِ آریان
- بزرگان
- نمایش از شنبه, 04 آذر 1391 13:06
- بازدید: 5740
درباره‌یِ زنده‌یاد دکتر عبدالحسینِ زرین کوب
دکتر عبدالحسینِ زرین‌کوب پژوهشگرِ تاریخ‌دان و تاریخ‌نگار، ادب‌دان و فرهنگ‌شناس، ایران‌شناس و اسلا‌م‌شناس، حافظ‌شناس و مولوی‌پژوه در 27 اسفندماهِ 1301 خورشیدی در استانِ لرستان، شهرِ بروجرد به خاک گهربار دیده بر جهان گشود.
این بزرگمرد ایرانی در سالِ 1327 دانشنامه‌یِ کارشناسیِ ادبیاتِ خود را با رتبه‌یِ نخست از دانشکده‌یِ ادبیاتِ دانشگاهِ تهران و در سالِ 1334 از پایان‌نامه‌یِ دکترایش در رشته‌یِ ادبیاتِ همین دانشکده زیرِ نامِ «نقدالشعر، تاریخ و اصولِ آن» به راهنماییِ علامه بدیع‌الزمانِ فروزانفر دفاع کرد.
در سالِ ۱۳۳۰ به همراهِ شماری از فضلایِ عصر همچون شادروان دکتر محمدِ معین، زنده‌یاد دکتر پرویزِ ناتلِ خانلری، جاودان یاد دکتر غلامحسینِ صدیقی و جاویدنام دکتر عباسِ زریابِ خویی برایِ مشارکت در طرحِ ترجمانِ مقاله‌هایِ دایره‌المعارفِ اسلام (چاپِ هلند) دعوت شد.
دکتر زرین‌کوب به استادی در دانشگاه‌هایِ تهران، پرینستون و کالیفرنیا در آمریکا، آکسفوردِ انگلستان و سوربنِ فرانسه و هند و پاکستان پرداخته‌است.
دکتر زرین‌کوب در روز 24 شهریورماهِ 1378 خورشیدی درگذشت و در قطعه‌یِ هنرمندانِ بهشتِ زهرایِ تهران، ردیف 143، قطعه‌ی 88 به خاک سپرده شد.
دکتر منوچهرِ امیری استادِ ایرانی در دانشگاه‌هایِ آمریکا گفته‌اند: «دکتر زرین‌کوب یکی از نوابغی است که 200، 300 سال باید بگذرد تا یکی مثلِ ایشان پیدا شود».
همسر زنده‌یاد دکتر عبدالحسین زرین‌کوب شادروان دکتر قمر آریان که یار معنوی او در برخی از آثار ادبی بود و از نخستین دانشجویانِ زنِ دانشکده‌یِ ادبیاتِ دانشگاهِ تهران و سپس استادِ ادبیاتِ دانشگاهِ تهران بود، در ۱ فروردین‌ماهِ ۱۳۰۱ در قوچان زاده شد و در 23 فروردین 1391 خورشیدی در سن ۹۰ سالگی درگذشت و در قطعه‌یِ هنرمندانِ بهشتِ زهرا، ردیف 143، قطعه‌ی 88 در کنارِ همسرش به خاک سپرده خواهد شد.
این دو گرچه فرزندی نداشتند اما بسیاری از فرزندانِ ایران شاگردِ آنان بودند و در حکمِ فرزندان این دو جاویدنام هستند و انبوه نوشتارهای برجای مانده از این دوبزرگوار هریک به سانِ فرزندی برومند، ماندگار و زیباست.
کتاب‌ها و نوشتارهای استادِ گرانمایه:
نقدِ ادبی
۱۳۲۳ فلسفه‌یِ شعر یا تاریخِ تطورِ شعر و شاعری در ایران
۱۳۳۸ نقدِ ادبی
۱۳۴۳ با کاروانِ حُله (جُنگی از نقدِ ادبی)
۱۳۴۶ شعرِ بی‌دروغ، شعرِ بی‌نقاب
۱۳۴۹ از کوچه‌یِ رندان (بحث و بررسی و نقدِ اشعارِ حافظِ شیراز و تشریحِ شرایطِ سیاسی و اجتماعیِ شیراز در زمانِ شاه مسعود)
۱۳۶۳ سیری در شعرِ فارسی (بحثی انتقادی در شعرِ فارسی و تحوّلِ آن با نمونه‌هایی از شعرِ شاعران)
۱۳۶۴ سِرّ ِنی (نقد و شرحِ تحلیلی و تطبیقیِ مثنویِ معنوی)
۱۳۶۶ بحر در کوزه (نقد و تفسیرِ قصّه‌ها و تمثیلاتِ مثنویِ معنوی)
۱۳۷۰ پله‌پله تا ملاقاتِ خدا (درباره‌یِ زندگی، سلوک و اندیشه‌یِ مولانا و نحوه‌یِ آشناییش با شمسِ تبریزی و نیز سرگذشتِ شاگردانِ مولانا حسام‌الدینِ چلبی و صلاح‌الدینِ زرکوب)
۱۳۷۲ پیرِ گنجه، در جستجویِ ناکجاآباد (سرگذشتِ نظامیِ گنجه‌ای و بررسیِ سروده‌ها و نوشتارهایِ وی و نیز پژوهش و بررسیِ تاریخِ آن دوران)
۱۳۷۲ آشنایی با نقدِ ادبی
۱۳۷۵ از گذشته‌یِ ادبیِ ایران
۱۳۷۷ از نی‌نامه
۱۳۷۸ دیدار با کعبه‌یِ جان (درباره‌یِ زندگی، اندیشه، سروده‌ها و نوشتارهایِ خاقانیِ شروانی)
۱۳۸۱ نامور نامه (درباره‌یِ فردوسی و شاهنامه)
تاریخِ ایران
۱۳۳۰ دو قرن سکوت (درباره‌یِ رویدادهایِ تازشِ عرب‌ها به ایران و پیامدهایِ دو سده پس از آن)
۱۳۴۳ تاریخِ ایرانِ بعد از اسلام
۱۳۵۴ فتحِ عرب در ایران
۱۳۶۴ تاریخِ مردمِ ایران (۲ جلدی)
۱۳۷۳ روزگاران (تاریخِ ایران از آغاز تا برافتادنِ سلطنتِ پهلوی)
۱۳۷۵ دنباله روزگاران ایران (تاریخِ ایران از آغاز تا برافتادنِ سلطنتِ پهلوی)
۱۳۷۵ روزگارانِ دیگر
۱۳۸۶ آشنایی با تاریخِ ایران
تاریخِ اسلام
۱۳۴۶ بامدادِ اسلام
۱۳۴۸ کارنامه‌یِ اسلام
اندیشه
۱۳۴۲ ارزشِ میراثِ صوفیه
۱۳۵۳ فرار از مدرسه
۱۳۵۷ جستجو در تصوفِ ایران
۱۳۶۹ در قلمروِ وجدان (سیری در باورها، دین‌ها و اسطوره‌ها)
۱۳۷۷ شعله‌یِ طور
ترجمان:
۱۳۲۶ بنیادِ شعرِ فارسی
۱۳۲۸ ادبیاتِ فرانسه در قرونِ وسطی
۱۳۲۸ ادبیاتِ فرانسه در دوره‌یِ رنسانس
1329 م‍ت‍اف‍ی‍زی‍ک از ف‍ل‍ی‍س‍ی‍ن ش‍ال‍ه
۱۳۳۲ شرحِ قصیده‌یِ ترساییه‌یِ خاقانی
۱۳۳۷ فنِ شعرِ ارسطو
۱۳۵۷ ارسطو و فنِ شعر
جُنگِ نوشتارها
۱۳۵۱ یادداشت‌ها و اندیشه‌ها
۱۳۵2 نه شرقی، نه غربی، انسانی
۱۳۵۶ از چیزهایِ دیگر (چند یادداشتِ پراکنده)
۱۳۶۳ با کاروانِ اندیشه
۱۳۶۵ دفترِ ایام (جُنگی از گفتارها، اندیشه‌ها، و جستجوها)
۱۳۶۸ نقش بر آب (جستجویی چند در باره‌یِ حافظ، گلشنِ راز، گذشته‌یِ نثرِ فارسی و ادبِ تطبیقی)
۱۳۷۶ حکایت هم‌چنان باقی
نوشته‌هایِ ادبی و تاریخ‌نگاری
۱۳۴۷ تک درخت
۱۳۵۴ تاریخ در ترازو
فرزندانِ نامیرایِ شادروان دکتر قمرِ آریان استادِ دانشگاه، پژوهشگر و نویسنده‌یِ فرهنگ و ادبِ ایران
کتاب‌ها:
1. کمال‌الدین بهزاد (تحقیق در احوال و آثار بهزاد در محیط هرات عهد شاهرخ) از انتشارات وزارت فرهنگ و هنر (چاپ دوم انتشارات هیرمند).
2. چهره مسیح در ادب فارسی (چاپ دوم انتشارات سخن).
3. ترجمه کتاب شرق نزدیک در تاریخ (یک سرگذشت پنج هزار ساله اثر پروفسور فیلیپ حتی استاد سابق دانشگاه پرینستون) از انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
4. ترجمه کتاب جهان اسلام اثر برتولد اشپولر از انتشارات امیرکبیر.
نوشتارها:
1. چه کسی را دوست دارید (پاسخ به اقتراح مجله سخن) سال ششم ـ شماره 1 ـ اسفند 1333.
2. طومارهای بحرالمیت ترجمه از کارل گئورک کون سخن ـ سال 11 ـ شماره 8 و 9 آذر و دی 1339.
3. لغت‌نامه آئین مسیح در زبان فارسی در نشریه فرهنگ ایران زمین جلد هشتم ـ سال ١٣٣٩.
4. مقایسه میان داستانهای ایرانی و دانمارکی ترجمه از آرتور کریستین سن راهنمای کتاب ـ سال چهارم ـ شماره 3 ـ تیرماه 1340 و سال چهارم ـ شماره 5 و 6 ـ مرداد و شهریور 1340.
5. کارنامه بزرگان ایران (نقد کتاب) راهنمای کتاب ـ سال پنجم شماره دوم ـ اردیبهشت 1341.
6. یک سند تازه درباره بهزاد با تحلیلی از احوال و آثار او راهنمای کتاب ـ سال پنجم ـ شماره 8 و 9 آبان و آذر 1341.
7. ایران و سیاحتنامه‌ها. راهنمای کتاب سال ٦ ـ شماره هشتم ـ آبان 1342.
8. ویژگیها و منشأ پیدایش سبک مشهور به هندی در سیر تحول شعر فارسی، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد ـ سال ٩ ـ شماره دوم ـ تابستان 1352.
9. اسلام (نقد کتاب برنارد لوئیس) راهنمای کتاب ـ سال ١٧ ـ شماره 10 و 12 دی ـ اسفند 1353.
10. چند نکته در باب شیوه غزلیات مولانا در جشن‌نامه محمد پروین گنابادی ـ تهران، 1354.
11. ملاحظاتی در باب سبک عراقی در شعر فارسی در «ارمغانی برای زرین‌کوب» خرم‌آباد ـ 1355.
12. چند نکته درباره اسرارالتوحید و شیخ ابوسعید هفتمین کنگره تحقیقات ایرانی جلد اول ـ تهران ـ 1356.
13. چند نکته در باب سبک خراسانی در شعر فارسی جشن‌نامه استاد مدرس رضوی ـ تهران ـ 1356.
14. به یاد شادروان دکتر حمید زرین‌کوب کیهان فرهنگی ـ سال 3 ـ شماره 7 مهر 1366.
15. گفتگو درباره حافظ کیهان فرهنگی سال 5 ـ شماره 8 آبان 1367.
در پایان از دوستانِ بزرگوارم میخوام بپرسم فرهنگ‌دوستان و ایران‌دوستان کجایند در خاکسپاریِ شادروان دکتر قمرِ آریان؟
و از اون بدتر رسانه‌هایِ به اصطلاح آگاه و روشنفکرِ ما که چقدر تو باغ هستند: چاپِ آگهیِ تسلیت در روزنامه‌یِ اعتماد برایِ درگذشتِ شادروان دکتر قمرِ آریان به زنده‌یاد دکتر زرین‌کوب 13 سال پس از مرگش خطاب به وی.
و از اون هم بدتر درست کردنِ آن ناآگاهی سرورانِ رسانه‌ای(آگهی را بخوانید و ببینید آیا تنها خانواده‌یِ محترم افزوده شده است؟؟!!! )
بیاییم بزرگانمان را بزرگ بداریم و پاسدارِ فرهنگِ ایرانی باشیم.
