مجله
ششمین شماره دورهٔ جدید دوفصلنامه «باستانپژوهی» منتشر شد
- مجله
- نمایش از دوشنبه, 27 دی 1389 10:30
- بازدید: 5637
ششمین شماره نشریه «باستانپژوهی» که به زمینههای ایرانشناسی، میراث فرهنگی، باستانشناسی، تاریخ و تاریخ هنر و موزهداری میپردازد، منتشر شد.
مطالب آغازین این شماره – همچون شمارههای پیشین - هشدارهایی نسبت به وضعیت بحرانی میراث فرهنگی در ایران است. بخش مهمی از این شماره به ویژهنامهای با عنوان «باستانشناسی دین مهر» اختصاص دارد که در خلال آن به مطالعات باستانشناسی انجامشده در این باره پرداخته و مقالات و پژوهشهایی دربارهٔ این موضوع انتشار یافته است. دین مهر از جمله ادیان کهن و مردهٔ جهان است. این دین یکی از دینهای رایج در جهان هندوایرانی بوده که از حدود سدهٔ یکم میلادی به اروپا رفت و در گسترهٔ امپراتوری روم نزدیک به 4 سده رواج عام یافت. در این پروندهی ویژه، علاوه بر مقالات تألیفی، مقالاتی از دیوید بیوار و فرانتس گرنه نیز ترجمه شده و انتشار یافته است. طبق آنچه در مقدمهٔ این پرونده ذکر شده، بخش دوم آن در شمارههای آینده مجله منتشر میگردد.
در این شماره همچنین مقالاتی در بزرگداشت یاد و خاطره مسعود آذرنوش (رییس اسبق پژوهشکدهٔ باستانشناسی کشور که در پاییز 1387 درگذشت) و سیدمحمدتقی مصطفوی (رییس اداره کل باستانشناسی ایران و انجمن آثار و مفاخر ملّی) منتشر شده است.
از دیگر مطالب این شماره، مقالهای است به قلم دکتر سیدمنصور سیدسجادی است که به معرفی یک صفحهٔ بازی فکری (مشابه شطرنج و نرد) پرداخته که از کاوشهای شهر سوخته به دست آمده است. این صفحهٔ بازی، قابل مقایسه با نمونههای به دست آمده از مصر، میانرودان و جیرفت است و قدمت آن به دورهٔ سوم استقرار در شهر سوخته (یعنی حدود 2500 تا 2300 پیش از میلاد) تاریخگذاری شده است. «شهر سوخته» یکی از مجموعههای باستانیای است که در منظومهٔ فرهنگی-تمدنی هیرمند در ایران شرقی کشف و کاوش شده است.
در بخش «موزه و موزهداری» این شماره پروندهای با عنوان «موزهٔ ملّی؛ نهاد یکصدساله» منتشر شده و علاوه بر مرور کوتاهی بر کارنامهٔ مدیران موزهٔ ملّی ایران، به بازتابهای رسانهای تغییرات جدید مدیریتی در این موزه پرداخته شده است.
در این شماره همچنین مقالهای به زبان انگلیسی به قلم پروفسور مایکل رف دربارهٔ «نویافته های باستان شناسی دورهٔ ماد در خارج از مرزهای کنونی ایران» منتشر شده است.
«باستان پژوهی»، با مدیر مسؤولی و سردبیری شهرام زارع انتشار مییابد. این نشریه هر ششماه یکبار و به صورت فارسی-انگلیسی منتشر میشود. این مجله، از معدود نشریات حوزهٔ میراث فرهنگی و باستانشناسی است که علاوه بر متخصصان، مورد توجه غیر متخصصان و عموم دوستداران میراث فرهنگی قرار دارد. مطالب شمارهٔ اخیر این نشریه به شرح زیر است:
رویدادهای میراث فرهنگی و گردشگری
یاد
به یاد آذرنوش: باستان شناسی که میشناختمش / علیرضا افشاری
به یاد مصطفوی / محمود موسوی، شهرام زارع
نگاه
آثار و گفتاری از حمکت اله ملاصالحی، عباس علیزاده و مارتا جوکوفسکی (ترجمهٔ سپیده مازیار)
پرونده ویژه: باستان شناسی دین مهر
ردپای ایزد مِهر در باورهای دینی عصر آهن در جنوب دریای کَسپی (مازندران): بررسی جلوه های آیینی شمایل نگاری مارلیک / علی اکبر وحدتی
مهرپرستی: دین مادهای قدیم / دیوید بیوار، ترجمهٔ علی اکبر وحدتی
ردی از میترا در پارس هخامنشی: بررسی نقشمایهٔ گاو بر تکه سفالی از تخت جمشید/ محمدتقی عطایی
کاوشهای باستانشناسی در مهرکدهٔ محمدآباد (دشتستان، برازجان) / احسان (اسماعیل) یغمایی
چو خورشید زد پنجه بر پشت گاو: آیا شاهین نماد جانورنمای ایزد مهر است؟ / شهرام زارع
نگاهی به آثار و شواهد آیین مهر در لرستان /عطا حسن پور
بامیان و مهریَشت / فرانتس گرونه، ترجمهٔ مریم دارا
آسمان سنگی / آزاده فدایی تهرانی
باستان شناسی، تاریخ و تاریخ هنر
یک بازی فکری از شهر سوخته [سیستان] / سیدمنصور سیدسجادی
موزه و موزه داری
موزهٔ ملی نهاد یکصد ساله؛ پرونده ای درباره موزهٔ ملّی ایران
گزارش
نویافته های باستان شناسی دورهٔ ماد در خارج از مرزهای کنونی ایران / سدهای هخامنشی شمال پاسارگاد / گورِ سردابه ای چرام؛ کهگیلویه / تنگ سَروک: یادداشتی دربارهٔ پژوهش های تازه و معرفی نگاره ای نویافته
مقالات غیرفارسی
Medes beyond the borders of modern Iran / Michael Roaf