کتاب
معرفی کتاب «سخن‌ها را بشنویم»
- كتاب
- نمایش از سه شنبه, 30 خرداد 1391 08:06
- بازدید: 7206
برگرفته از تارنمای دکتر محمد علی اسلامی ندوشن
عنوان:سخن‌ها را بشنویم
خلاصه:بشارت باد کسانی را که سخن‌ها را می‌شنوند و بهترینش را به کار می‌بندند.
(سورهٔ زُمُر - آیات 17 و 18)
«سخن‌ها را بشنویم» که نخستین بار در سال 1369 از جانب «شرکت انتشار» نشر گردید، و چاپ هشتم آن در سال 1378 به بازار آمد، حاوی تعدادی مقاله دربارهٔ مسائل فرهنگی و اجتماعی ایران است، و از جهتی در همان خطّ «ایران را از یاد نبریم» قرار می‌گیرد.
در مقدّمه آمده است:
- «کشوری با پیچیدگی ایران، با موقع خاصّ جغرافیائی‌ودیرینگی تاریخی، در موضعی قرار گرفته که به راه بردنش باید با تأمّل و ژرف‌نگری خاصّی همراه باشد.»
و ادامه می‌یابد:
- «ایران به چه نیاز دارد؟ به پول فراوان»؟ به ارز؟ به آب و باران؟ به ذخائر معدنی پایان‌ناپذیر؟ به نیروی نظامی قوی؟ به تکنولوژی پیشرفته؟ به حمایت بین‌المللی؟ به اتم؟ خوب، هر یک ازاینها می‌توانند از جهتی کارساز باشند، ولی هیچ یک به تنهائی مشکل او را حلّ نمی‌کنند. او به یک چیز احتیاج دارد و آن انسان است.
همین و بس. اگر آن را داشت همه چیز دارد، اگر نداشت به جائی نخواهد رسید.»
- «کشورهای جهان سوّم که یک دوران خطیر تاریخ خود را می‌گذرانند و در واقع بر سر چرخشگاهی قرار گرفته‌اند، اگر رابطهٔ دستگاه حاکمهٔ آنها با مردم خود مبنی بر کامجوئی موقّت باشد، یعنی تشفّی‌های رایج ریاست‌طلبی، انتقام کشی، رقابت‌های گروهی، وقت گذرانی و خلاصه خودبینی، در به روی آنها باز نخواهد شد.»
«نهرو در سالهای بعد از جنگ دوم که شرق به حرکت آمده بود می‌گفت: «بادهای تندی بر آسیا وزان است.» اکنون باید گفت «بادهای تندی بر دنیا وزان است.» اکنون باید تلقّی دیگری درادارهٔ دنیا در پیش گرفت، و از این حیث سنگین‌ترین بار بر دوش کشورهای «دنیای سوم» است، که باد تمدّن صنعتی به آنها خورده، و آنها را با انبوهی از مسائل روبرو کرده است. حلّ این مسائل یک اقدام هماهنگ و دلیرانه می‌خواهد.»
- «باید رو به راه داشت. این قدم اوّل است. منظور از رو به راه داشتن آن است که جهت حیات‌بخش زندگی انتخاب گردد. ذراّتی در وجود هر جمع یا ملّت هست که زندگی آفرین است، و برعکس ذراّتی مرگ آفرین. اگر دومی را کنار بگذارند و نخست‌ها را بگیرند، مجموع آنها همان «جوهرهٔ قومی» یک ملّت می‌شود.»
- «مهم آن است که بشود در هر موقعیّت این «نیروی فیاّض» را تجهیز کرد.»
مقدّمه با این عبارت خاتمه می‌یابد:
- «همهٔ کسانی که دلسوز این مملکت و مردم اند، و خود و فرزندانشان قصد زندگی کردن در این آب و خاک دارند، باید «سخن‌ها را بشنوند»، و درِ چاره گری را باز بخواهند.»
(چاپ نخست 1368 - چاپ هشتم 1378 - شرکت انتشار)
آنچه در این کتاب آمده است
بخش نخست
همه چیز به انسان بازمی‌گردد
چهار گزند ملّی:
- فقر
- فقدان آموزش و اختلال فرهنگی
- فقدان انگیزه
- فقدان نظم و سامان
کشور عجیبی که ایران نام دارد
سه طاغوت:
طاغوت اوّل: فرمانروای بد
طاغوت دوّم: عالم دنیادار
طاغوت سوم: عوام
جبر و شیوهٔ اندیشیدن احساسی
خارجی‌جای فلک کژمدار را گرفته است
بگو دوستت کیست تا بگویم چه کسی
داستان شرق و غرب. ویژگیهای غرب:
- اعتقاد به آزادی
- کنجکاوی و حادثه جوئی
- مسابقه و رقابت
پیرنوخاسته‌ای که«دنیای سومش» می‌خوانند
آنچه باید به کار افتد:
- پاکیزگی برون و پاکیزگی درون
- نظافت
-- مشخّص بودن مرز حقّ
-- رو به روشنی داشتن
-- کمتر گفتن و قدری شنفتن
-- تهران، پایتختی که تبدیل به پای تخته شده است
پاسخ به یک چرای بزرگ
بخش دوم
ایران به کجا می‌رود؟
- اعتیاد و قاچاق
- جمعیّت
- تهران و آلودگی
- رنجوری تولید
- مشکل آموزش و جوانان
- مسئلهٔ آزادی و مرجع
- آشفتگی فرهنگ و اخلاق
ختم کلام
آویزهٔ سخن ها
