شاهنامه
«شاهنامه» نشان ایران - دكتر مير جلال‌الدین کزازی
- شاهنامه
- نمایش از چهارشنبه, 25 بهمن 1396 09:59
برگرفته از روزنامه ايران
دكتر مير جلال‌الدین کزازی
شاهنامه‌پژوه
اهمیت شاهنامه در زندگی ایرانی‌ها چیست؟ اگر بخواهم کوتاه‌ترین پاسخ را به این پرسش بدهم (پرسشی که می‌تواند پاسخی بسیار دراز دامن داشته باشد) باید این نکته را یادآور شوم که شاهنامه، نامه هزاره‌هاست. نامه فرهنگ و منش ایرانیان است.
شاهنامه استوار‌ترین، پایدار‌ترین پایگاه چیستی ایرانی نیز هست. آن‌چه من آن را ناخوآگاه تباری ایرانی می‌دانم و می‌نامم، بر شاهنامه بنیاد گرفته است. از همین روی هرکس می‌خواهد ایران را بدرستی و راستی، بدا‌نسان که می‌سزد و می‌برازد، بشناسد؛ در پی آن هرکس می‌خواهد پس از شناخت ایران، آگاهانه و باور‌مندانه، در ایرانی بودن و ایرانی ماندن بکوشد به ناچار می‌باید به شاهنامه بگراید و بگرود. چرا شاهنامه کارکردی چنین در فرهنگ منش ایرانی دارد؟!
زیرا که ایران را به گونه‌ای گوهرین، بنیادین و نهادین در شاهنامه می‌توان یافت. جهان ایرانی برترین، مایه‌ورترین، کامل‌ترین نمود و نشان خویش را می‌تواند در شاهنامه بیابد. امروز دو پرسش ناگزیر که آینده ایران در گرو پاسخ دادن بدان‌هاست، پیشاروی ماست؛ نخست ایران چیست؟ دیگر آنکه ایرانی کیست؟ پاسخ بسنده، بی‌چند و چون بدین پرسش را در شاهنامه می‌توان یافت. روزگار ما روزگار از خودبیگانگی‌ها، روزگار گسست تاریخی، روزگار فروپاشی فرهنگی و منشی‌ست. پس ما ایرانیان در روزگاری چنین پر آشوب بیش از هر زمان دیگری نیاز به‌شاهنامه داریم تا بتوانیم خویشتن را بشناسیم و بکوشیم ایرانی بمانیم و به بیگانگی از خود دچار نیاییم.
روزگار، روزگاری‌ست که رسانه‌های دیداری و شنیداری در آن کارکردی گسترده یافته‌اند مردمان در سراسر جهان بیش‌تر می‌شنوند و می‌بینند تا بخوانند، از این روی ما اگر بخواهیم شاهنامه را در ذهن و نهاد کودکان، نوجوانان و جوانان بیفکنیم و بزرگسالان را با آن آشنایی بدهیم باید از روش‌هایی که در این روزگار بیش‌تر کارآیی دارند بهره ببریم؛ با ساختن پویا نموده یا فیلم‌هایی سینمایی از داستان‌های شاهنامه با بردن این داستان‌ها به صحنه یا با روش‌های دیگر مانند نگارگری یا آن‌چه داستان نگارینه و مصور خوانده می‌شود. هنگامی که آن آشنایی آغازین بدین‌گونه با شاهنامه به ایرانیان داده شود بسیاری از آنان بر آن سر خواهند افتاد که این نامه نامی گرامی را بخوانند و از هنر شگرف و ورجاوند بی‌مانند فردوسی به یک‌بارگی بهره ببرند. / روزنامه ایران
