زیست بوم

در سایه عدم مدیریت آب/ خاموشی شهرنشینی با مرگ بی صدای دشتهای ایران/ از رودخانه ها جز برکه چیزی نماند

خبرگزاري مهر: دشتهای آباد ایران و استان فارس یکی پس از دیگری در سایه عدم مدیریت مناسب آب و با چاشنی خشکسالیهای پی درپی در حال خاموشی است و زندگی شهرنشینی در این دشتها نیز در حال مرگ است.به گزارش خبرنگار مهر، خشکسالیهای پی درپی در ایرن و بخصوص جنوب کشور و استان فارس ضربات سهمگینی را بر پیکره استانها وارد کرده است.

adidas born original women costume for sale - تسوق تشكيلة اديداس اوريجينالز للرجال مع تخفيضات 25 , نمشي - 75% أونلاين في السعودية | nike roshe jacquard print shoes , Kids Air Jordan — IetpShops

خشک شدن تالابها و دریاچه هایی که روزی رونق و جلوه ای از آبادی و آبادانی بود این روزها با چاشنی عدم مدیریت آب شرایط سختی را در حوزه آب ایجاد کرده است.

چاه های آب در کنار تالابها به مرور زمان شیره جان دریاچه ها را کشیده و آنها را به کویر تبدیل کردند و کشاورزی غیر مدیریت شده، دشتهای مختلف ایران را در خطر رمرگ و خاموشی قرار داده و شرایطی را پیش آورده که کارشناسان به کرات نسبت به مدیریت مصرف آب در بخشهای مختف بخصوص در حوزه کشاورزی هشدا دهند.

جعفر ناظم السادات در این رابطه به خبرنگار مهر با اشاره به وضعیت هم اکنون دشتهای مرودشت، سیوند، ارسنجان و پاسارگاد گفت: دشتهای آباد ایران یکی پس از دیگری می میرند تا نشانه های تمدن و شهرنشینی برای همیشه در این دشتها خاموش شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر شرایط به گونه ای است که از رودخانه های خروشان کر و سیوند چیزی جز برکه های گندیده آب باقی نمانده و کف، بستر و حریم این رودخانه ها آماج یورش هزاران پمپ بزرگ وکوچک شده که آب را استمگرانه به غارت می برند.

رئيس مركز پژوهشهاي علوم جوي اقيانوسي دانشگاه شيراز گفت: مشاهده آبیاری کشتزارهای برنج با روش غرقابی و پمپاژ شبانه روزی آب از ژرفای بیش از 100 متری زمین قابل تامل است زیرا کاشت برنج بر روی زمینهایی انجام میشود که پیش از این همراه با به آتش کشیدن بقایای گیاهی آتش زدن پسماندهای گیاهی یعنی نابود سازی حجم بزرگی ازگندمهایی که روی زمین ریخته شده است.

وی بیان کرد: آبی که هم اکنون بدون هیچ دور اندیشی از دل زمین بیرون کشیده می شود در آینده نزدیک برای خرید هر لیتر آن باید نزدیک به نیم تا یک دلار بپردازیم. بااین حساب ارزش هر کیلو برنج برای مردم ایران شاید به ده ها دلارمیرسد که پرداخت مابه التفاوت قیمت کنونی و واقعی ان به دوش مردم و بویژه آیندگان است.

وی با تاکید بر اینکه نباید کاری کرد که دشتهای آباد ایران کانونهای تولید ریزگرد، توفانهای شن، ماسه و نمک تبدیل شود، ادامه داد:در دورانی که  بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی جهان برای اقتدار ملی و جهانی خود به تولید هر چه بیشتر مواد غذایی و افزایش بهره وری آب روی آورده اند، ما سرگرم نابود سازی زیرساختهای اقتدار ملی خود هستیم.

وی با بیان اینکه در راستای پاسداشت منابع آب و خاک نیاز است تا به سیاستهای بلند مدت و کوتاه مدت مدنظر قرار گیرد، اظهار داشت: باید با پرداخت هوشمندانه یارانه ها، کشاورزان را تشویق کنبم تا به کشاورزی کم بازده پایان دهند.همچنین آب را باید به قیمت واقعی فروخت تا آبیاری با آب زیرزمینی با بهره وری کم سودآور نباشد.

رئيس مركز پژوهشهاي علوم جوي اقيانوسي دانشگاه شيراز  با اشاره به اینکه باید برق کشاورزی را تنها به اندازه مجاز و بر پایه پروانه بهره برداری در دسترس دارندگان پمپ قرار داد تا از فروش آب جلوگیری شود، افزود: کشاورزان تشویق به کاربرد روش های نوین دانش کشاورزی و آبیاری  شوند و تسهیلات لازم در دسترس آنان قرار گیرد همچنین بهتر است به جای دهها تشکل کشاورزی ناتوان کنونی، اختیارات کافی برای اداره بهینه منابع آب و خاک به چند تشکل انگشت شمار مردمی واگذار شود.

ناظم السادات با بیان اینکه دولت باید بر مدیریت آب و خاک نظارت کند و اداره این منابع در دشتها را به همین سامانه های مردمی بسپارد، ادامه داد: همچنین باید کاری کرد که نخبگان هر گستره جغرافیایی مدیران تعاونی های کشاورزی و منابع آن گستره جغرافیایی باشند. نمی توان آب کشور و بهره برداری از مایه زندگی و تمدن کشور را در دسترس کسانی گذاشت که برخی ناتوان از نوشتن نام خود هستند.

رئيس مركز پژوهشهاي علوم جوي اقيانوسي دانشگاه شيراز تصریح کرد: باید اندازه مجاز بهره برداری از آب هر دشت  از سوی دولت تعیین شود ولی اجرای آن به سامانه های مردم نهادی سپرده شود که نخبگان آن را اداره می کنند و از پشتیبانی نیرومند قانونی نیز برخوردارند. این روش از فساد اداری جلوگیری خواهد کرد و از دامنه رشوه خواری و رانت بازی را کاهش خواهد داد.

وی بر ضرورت توجه به روش های بهره برداری از آب و اینکه چند درصد از آب هر دشت برای کشاورزی، صنعت و آشامیدن قرار گیرد اشاره کرد و گفت: برای انتقال آب میان حوزه ای باید دیدگاه های سامانه های مردم نهاد مورد توجه قرار گیرد تا به تنش های اجتماعی نینجامد و از نشان های ویرانگرانه تنش های اجتماعی به دور باشد.

• < قبلی
• بعدی >