زیست بوم

نگاهی به وضعیت گل افشان‌های گلستان - سایه سنگین زباله‌ریزها بر گل افشان‌های گلستان

گل‌افشان‌ها خاص‌ترین و کهن‌ترین جاذبه گردشگری استان گلستان به دلیل بی‌توجهی مسئولان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مدیران اداره کل محیط زیست استان گلستان و بی مهری مردم و بازدید‌کنندگان از این مجموعه در محاصره بی‌امان زباله ها و نخاله‌های پلاستیکی قرار گرفته است.

cheap shoes nike dunk sb silver box collection - Low shoes - GiftofvisionShops - nike jordans retro 1 camo shoes black friday deals , Sneakers - Women's shoes | Women's Nike shoes, clothing and accessories

خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه میراث فرهنگی- گل افشان‌ها خاص‌ترین و کهن‌ترین جاذبه گردشگری استان گلستان به دلیل بی‌توجهی مسئولان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مدیران اداره کل محیط زیست استان گلستان و بی مهری مردم و بازدید کنندگان از این مجموعه در محاصره بی امان زباله ها و نخاله‌های پلاستیکی قرار گرفته‌است.
 
به نظر می‌رسد این شرایط خطرناک برای این منطقه‌های کهنه سال به زودی تغییر نخواهد کرد، چرا که هیچ یک از بخش‌ها مسولیت حفاظت و حراست از آن را بر عهده نمی‌گیرد و این وظیفه را به نهاد دیگری مربوط می‌دانند.
 
در بازدید خبرنگار CHN از سایت هایی که محل قرارگیری گل افشان ها در استان گلستان هستند، متاسفانه تلی از زباله و نخاله دیده می شود. به وی‍ژه در منطقه "آق قلا" و گل افشانی که در نزدیکی کارخانه ید و دریاچه صورتی رنگ نمک قرار دارد و گل افشان "اینچه" در نزدیکی تالاب اینچه که  دارای ارزش‌های خاص زیست محیطی است.
"احمد تجری" معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان در گفت و گویی با  CHN می‌گوید: «متولی حراست از گل افشان ها منابع طبیعی است نه سازمان گردشگری و این مکان ها در مالکیت منابع طبیعی قرار دارد.»
 
اما "سید هاشم موسوی" دبیر کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی نظر دیگری دارد: «مالکیت با تولیت دو مقوله جداست و گل افشان ها از جاذبه‌های گردشگری ثبت شده در استان گلستان به حساب می‌آیند. بنابراین حوزه اختیارات و دخل و تصرف و رسیدگی به آن مربوط به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.»
 
گل افشان‌ها از بدیع‌ترین جاذبه های گردشگری استان گلستان به حساب می‌آیند. چشمه های جوشان کوچک و یا بزرگی که گل سرد را از دهانه های خود که یادآور فوران آتشفشان هاست،  به سطح زمین منتقل می‌کنند و به دلیل خشک شدن گل ها مخروط های گلی در دهانه آن ها ایجاد می شود. 
 
گل‌فشان‌ها نه تنها برای کارشناسان گردشگری بلکه برای دانشمندان زمین شناسی نیز بسیار مهم هستند.
 
" هوشنگ احمد پور سامانی" زمین شناس در مورد گل فشان‌ها می‌گوید:«گل فشان‌ها در دو گروه تقسیم بندی می شوند. گروه اول که گل گرمی همراه با گاز و بخار از خود خارج می کنند و دارای منشا آتشفشانی هستند و گروه دوم که گل سردی تراوش می‌کنند و منشا آن‌ها فشار و حرکت لایه‌های زمین است. پیدایش این گل‌فشان‌ها در امتداد البزر و زاگرس که هنوز جوان هستند، دارای فرایند کوه‌زایی طبیعی است. در بحث گل‌فشان‌های گلستان، تفتان و سیستان و بلوچستان و قسمتی از هرمزگان، حرکت پوسته زمین در اقیانوس هند، دریای عمان و شبه جزیره عربستان که سالانه به میزان یک یا دو سانتی متر در زیر فلان ایران فرو می‌رود، تاثیر دارد. در گلستان به ویژه فشار صفحه ها در فلات مرکزی قفقاز و اورال، و گسل موجود در منطقه، و زمین مساعد برای خروج گل این پدیده ها را به وجود می آورد.»
 
احمدپور سامانی معتقد است که بحث حقوقی و مالکیت این پدیده های زمین شناسی به سازمان زمین شناسی ایران ارتباطی ندارد، می‌گوید:«مالک گل فشان‌ها و پدیده‌هایی مانند آن در تمام دنیا سازمان‌های گردشگری هستند. ژئوتوریسم در همه جای دنیا درامد های زیادی تولید می‌کند. بنابراین فکر می‌کنم که سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید نسبت به ثبت پدیده‌هایی مانند آن اقدام کند و مالکیت و تولیت گل‌فشان‌ها در حوزه وظایف سازمان زمین شناسی ایران نیست. وطیفه سازمان زمین شناسی پژوهش و مطالعه علمی بر پدیده هایی مانند گل فشان ها و اعلام ویژگی ها و ارزش‌های آن هاست. اما نباید فراموش کرد که گل‌فشان‌ها حتی از لحاظ اقتصادی برای کشور بسیار مهم هستند. چرا که گل خروجی از آن‌ها می‌تواند دارای کانی‌های معدنی ارزشمند باشد.»
 
معروف‌ترین گل افشان ایران در" تنگ" در شهرستان "کنارک" استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. گل افشان تنگ دارای چند دهانه افشاننده است که امروز تنها یکی از آن ها فعال مانده است. اما بزرگ ترین کوه گل افشان با ارتفاع 500 متر در بلوچستان پاکستان قرار دارد.
 
اما گذشته از تاریخ پنهانی که گل‌افشان‌ها با خود به همراه دارند، در استانی مانند گلستان که مطابق با برنامه چهارم و پنجم توسعه، صنعت گردشگری در آن پس از کشاورزی، اولویت توسعه پایدار استان لحاظ می شود یعنی جایگاهی بالاتر از سایر صنایع به خود اختصاص داده است، به نظر می‌رسد از جاذبه هایی هستند که به دلیل منحصر به فرد و استثنایی بودن می توانند محل سرمایه گذاری مناسبی برای استان به حساب آیند.
 
اما چرا گل افشان ها که به طور عمومی در محل رفت و آمد و گذر عمومی قرار ندارند به صورت یک سطل بزرگ درآمده اند؟ زباله هایی که بیشتر آن ها را زباله های پلاستیکی مانند بطری های خالی نوشابه و آب معدنی ، بسته های خالی چیپس و پفک و حتا کفش ها و دمپایی ها تشکیل می دهند؟ آیا حقیقتا نهادی ناظر بر وضعیت مکان های وی‍ژه گردشگری، تاریخی و یا محیط زیستی وجود ندارد؟ و ایا سرکشی به این مکان ها در حوزه اختیارات تعریف شده برای یگانه های حفاظت میراث فرهنگی، گردشگری و یا یگان های محیط زیست و منابع طبیعی نیست؟
 
در جستجوی CHN در پایگاه اینترنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان نیز گل افشان های استان گلستان در فهرست جاذبه‌های گردشگری استان قرار دارد. اگر چه اطلاعات ثبت شده مربوط به آنها بسیار محدود است به طوری که از دو سطر تجاوز نمی کند.
 
اما در شرایط فعلی آن چه مهم است این نکته است که گل افشان های استان گلستان با انبوه زباله ها و نخاله ها محاصره شده اند ( اگر چه فتح زباله ها تنها مخصوص این مکان ها نیست و به طور عمومی مناطق شمالی کشور در این زمینه حقیقتا شرایط نابسامانی دارد) و هیچ کس توجهی به آنها نمی‌کند. به نظر می‌رسد، شهروندان بازدید‌کننده از این مکان ها نیز به دلیل نبود نگهبان در محوطه از حریم چاله شکل گل افشان ها  به عنوان سطل های زباله استفاده می‌کنند و فراموش کرده‌اند که این ها نه سطل های زباله بلکه دخایر اقتصادی شهر آن ها و از همه مهم تر بخشی از اموال ملی هستند.

ستاره حجتی

• < قبلی
• بعدی >