ایران‌بوم

عمارت سالار محتشم، واقع در شهر خمین، یکی از بناهای ارزندۀ استان مرکزی است. ساخت این عمارت به اواخر دوران قاجار بازمی‌گردد. فضای داخلی آن شامل اتاق‌هایی تو در تو با تزئینات بسیار زیبا است. سبک معماری و تزئینات هنرمندانه، این عمارت را به صورت معماری بی نظیری درآورده است.

میرزا علی خان کمره‌ای، فرزند علی قلی خان، یکی از صاحب منسبان اواخر دوره قاجار بود. وی به پاس خدمات شایسته‌اش در مقابله با روسها و دفاع از سرحدات کشور از طرف احمد شاه لقب سالار محتشم گرفت. این عمارت جهت زندگی وی و خانواده اش در اواخر دوران قاجار ساخته شده است. در کنار عمارت اصلی، عمارت دیگری با همین مشخصات وجود دارد که متعلق به برادر سالار محتشم بوده است. این بنا امروز قابل بازدید نیست.

بنای سالار محتشم در محوطه بزرگی قرار گرفته است. چهار طرف آن دیوارکشی است و درست در مقابل بنای اصلی، عمارت کلاه فرنگی قرار دارد که جزء اصلی ساختمان بوده است. عمارت اصلی از دو طبقه ایوان‌دار ساخته شده است. این دو طبقه توسط سه راه پله به یکدیگر مربوط می‌شوند. طبقه همکف یا شبستان از هشت اتاق با ابعاد مختلف، برای استفاده خدمه و انجام کارهای خدماتی، ساخته شده است. طبقه بالا همان قسمت اعیان نشین است که خانواده سالار محتشم در آن زندگی می‌کردند. این طبقه از 11 اتاق تو در تو تشکیل شده است. سردر و دیوار تمام اتاقها مزین به گچبری های بسیار ارزنده است.

این بنا در سال 1383 از طرف میراث فرهنگی خریداری شد. اکنون این مکان کاربری موزه مردم شناسی دارد. در داخل اتاقها از اشیای قدیمی، پیکره‌هایی از مردم در مراسم های سنتی ایران و همچنین اسناد و مدارک و عکسهای مربوط به خاندان سالار محتشم نگهداری می‌شود.

منابع:

- تاریخ شهرهای ایران (دکتر عباس عطاری کرمانی)
- توضیحات میراث فرهنگی در شناسنامه بنا
- مجموعه راهنمای ایرانگردی (استان مرکزی)، حسن زنده‌دل