ایران‌بوم

دکتر عنایت الله رضا د ر18خرداد 1299 در خانواده ای روحانی که از دیرباز در گیلان صاحب نفوذ بودند در رشت دیده به جهان گشود. نام خانوادگی او منسوب به حاجی آقا رضاست که از مجتهدین عالیقدر گیلان بوده است.
دکتر عنایت الله رضا تحصیلات ابتدای و متوسطه خود را در شهرهای رشت و تهران گذراند و در 1316 خورشیدی دیبلم متوسطه خود را در رشته ادبیات از دبیرستان دارالفنون اخذ کرد و سپس در همان سال در دانشکده افسری ثبت نام کرد و در سال 1318 به جرگه افسران ارتش ایران پیوست. پس از پایان رساندن دانشکده افسری در نیروی هوایی ارتش پذیرفته شد ودر آنجا دوره خلبانی هوا پیماهای جنگی را گذراند. در همین دوره بود که فعالیتهای سیاسی خود را آغاز کرد و به سبب همین فعالیتهای سیاسی در 1325 خورشیدی به تبعیدی ناخواسته رفت که حدود 20 سال به طول انجامید.
او در این دوره تبعید نخست دردانشکده حزبی شهر باکو موفق به اخذ مدرک لیسانس شد و پس از آن در آزمون دکترای رشته فلسفه دانشگاه دولتی «اندیشه های کسروی» به راهنمایی پرفسور ماکاولسکی از استادان بزرگ فلسفه در اتحاد جماهیر شوروی با درجه عالی دفاع کرد.
او سرانجام در1347 به ایران بازگشت و در کتابخانه پهلوی که در آن زمان یکی از مراکز ایران شناسی بود به کار مشغول شد و سپس برای تدریس در مراکز دانشگاهی به همکاری دعوت شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کنار تدریس در دانشگاه ها به عنوان مشاور عالی علمی در پژوهشگاه علوم انسانی و سپس در سال 1365 در مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی بعنوان مدیر بخش جغرافیا و عضو شورای عالی علمی به همکاری پرداخت که این همکاری تا به امروز ادامه دارد.

برخی از آثار دکتر عنایت الله رضا به شرح زیر است

کتابهای ترجمه شده:
اورارتو
تمدن ایران ساسانی نوشته لوکونین تهران 1350
طبقه جدید تحلیلی از تحول جامعه کمونیست نوشته میلوان جیلاس
اسرار مرگ استالین نوشته آوتور خانوف
به زمامداران شوروی نوشته سولژنیتسین
منابع کمونیسم روسی و مفهوم آن نوشته نیکلای الکساندرویچ بردیایف تهران 1360
نیکتا خروشچف سالهای حاکمیت به ضمیمه متن کامل گزارش خروشچف در جلسه سری کنگره بدیستم شوروی 1362
گفتگو با استالین نوشته میلوان جیلاس
سیزده روزیکه کرملین را لرزاند (انقلاب مجارستان) نوشته تیبور مرای
خاطرات بوریس باژانف رئیس دبیرخانه دفتر سیاسی حزب کمونیست اتحاد شوروی
تاریخ سری جنایتهای استالین نوشته آرلف تهران 1366
شهرهای ایران در دوران پارتیان وساسانیان نوشته پیگولوسکایا
اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سده های 4-6 میلادی نوشته پیگولوسکایا

کتابهای تألیف شده
1 - آذربایجان واران ( آلبانیای قفقاز) تهران 1360
2 - ایران از دوران باستان تا آغاز عهد مغول تهران 1380
3- کمونیسم و دموکراسی تهران 1353
4 - مارکسیسم و ماجرای بیگانگی انسان تهران
5 - ایران و ترکان در روزگار ساسانیان تهران 1365 ش
6 - کمونیسم اروپایی

- دارای بیش از 120مقاله در دائره المعارف بزرگ اسلامی
- بیش از 60 مقاله در مجلات و نشریات خارج از مرکر دائره المعارف
- و10 مقاله ترجمه شده توسط دکتر رضا در مجلات و نشریات مختلف

آذربایجان و اران(دکتر عنایت الله رضا)

نوشتار و مقالات در دبای فارسی:
آجرستان
آذربايجان، جمهوری شوروی سوسياليستی
تبت
ترکستان
تفلیس
تیسفون
آرال
آستاراخان
آلتاييان
آلماآتا
آمل
آوار
ابخار
ابراهيم بن يعقوب
ابن جبير، ابوالحسين
ابن خرداد به
ابن رسته
ابن سرابيون، سهراب
ابن فضلان
ابن فقيه، ابوبکر
ابن‌ماجد
ابن وردی، ابوحفص سراج الدين
ابوحامد غرناطی
ابودلف
ابو طاهر سمرقندی
ابوقبيس
اخريد
اخميم‌
ارمناك‌
استجه‌
استرگوم‌
اسك‌
اسماعيل‌
اشتب‌
اصطخري‌، ابواسحاق‌
افلاق‌
اگادن‌
اگادير
البسان‌
اندي‌
انزلى‌
اورالسك‌
اورميه‌ درياچه‌
اورميه‌ شهرستان‌
اورنبورگ‌
اوستيا
اوليا آتا
ايرتيش‌
ايروان‌
ايسيغ‌ كول‌
ايلى‌
اينگوش‌
بیشکک
بیکند
بین النهرین
پامیر
پان ترکیسم
پان تورانیسم
پچنگها
پنجیکنت
تاتار