زبان پژوهی
جایگاه زبان فارسی در فناوری اطلاعات و ارتباطات
- زبان پژوهي
- نمایش از جمعه, 09 دی 1390 20:59
- بازدید: 5294
در چند سال اخیر اقدامات جسته و گریخته‌ای برای توسعه جایگاه خط و زبان فارسی در محیط رایانه‌یی انجام شده است اما کارشناسان بر این عقیده‌اند که متأسفانه تا جایگاه مطلوب هم‌چنان فاصله داریم.
به گزارش ایسنا، فضای دیجیتال به سمتی می‌رود که محل تبادل آراء و به اشتراک گذاردن فهم و دانش ملت‌ها شده و مسلم است که در این شرایط رقابتی بر سر ارائه فرهنگ، سنن و آداب کشورها شکل می‌گیرد و درنهایت کشوری حرفی برای گفتن خواهد داشت که به عنوان فرهنگ برتر مورد قبول واقع شود.
فرهنگ‌هایی در این رقابت پیروز هستند که متناسب با سیاست‌ها، تطابق کامل را با شیوه‌ها و ابزارهای موجود داشته باشند و با بهره‌گیری هرچه تمام‌تر از ظرفیت‌های آن حوزه بتوانند دسترسی به ایده‌آل‌ها را محقق کنند.
به نظر می‌رسد در کشوری مثل ایران هنوز گمان می‌شود که می‌توان بسیاری از امور را هم‌چنان به شیوه سنتی و سابق انجام داد و به همین منظور می‌گوییم حالا حالاها فرصت داریم تا دیجیتالی شویم.
شاید یک عامل مهم در این زمینه فقدان اعتماد است که موجب می‌شود مردم دیرتر با یک موقعیت و فناوری جدید اخت شوند که این جلب اعتماد نیازمند سرمایه‌گذاری و فرهنگ‌سازی است.
باید دانست که در آینده‌ای نه چندان دور تمامی تراکنش‌های زندگی روزمره اینترنتی و بسترهای حال حاضر از دید کلان منسوخ خواهد شد، پس باید به فکر راه چاره‌ای بود تا در عرصه مبتنی بر اطلاعات هم‌چنان نام ایران پررنگ شود. خوشبختانه متولیان حوزه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات کشور در جهت توسعه و اشاعه خط و زبان فارسی بر بستر دیجیتالی و آنلاین تصمیم گرفته‌اند تا تفکر و دستاوردهای ایرانی را با هویت اصیل خودش در محیط مجازی که همان زبان فارسی است، انتشار دهند و در این خصوص به فارسی‌سازی برخی نرم‌افزارها و تولید نرم‌افزارهای بومی اقدام کرده‌اند.
یکی از چالش‌هایی که تاکنون با آن مواجه بودیم، این بود که بسیاری از مردم در ارتباطات داخلی خود مثل پیامک یا چت از زبان انگلیسی استفاده می‌کردند و اصطلاحا فینگلیش را رایج کردند و دیری نگذشت که نوشتن زبان فارسی با حروف انگلیسی عرف شد و خیلی زود حتی جای خودش را در میان گفت‌وگوهای لفظی هم باز کرد.
اما یکی از اقدامات مؤثر در خصوص جلوگیری از این رویه کاهش تعرفه‌های پیامک فارسی بود که موجب شد مردم برای صرفه‌جویی هم که شده خود را با سیستم جدید وفق دهند؛ این موضوع تا زمان اجرایی شدنش به یکی از دغدغه‌های کارگروه خط و زبان فارسی در محیط رایانه‌یی شورای عالی اطلاع‌رسانی تبدیل شده بود تا جایی که معتقد بودند اگر درصدد جلوگیری از این کار برنیاییم، در آینده لطمه‌های بسیاری به خط و زبان فارسی وارد خواهد شد.
البته این اقدام نیازمند کمک سایر ارگان‌ها و نهادها بود تا از این پس تمامی اقدامات در تعامل با کاربران را از طریق پیامک‌های فارسی دنبال کنند و به تدریج موجب شود که مردم به این شیوه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
اقدام دیگر که در خصوص بهانه‌گیری کاربران رایانه مبنی بر فقدان فونت مناسب برای زبان فارسی در سیستم‌های کاربردی متن محور در نظر گرفته شد، این بود که مدیر اجرایی کارگروه خط و زبان فارسی در محیط رایانه در شورای عالی اطلاع‌رسانی از امکان دانلود فایل فونت نستعلیق از سایت شورای عالی اطلاع‌رسانی خبر داد و این به نوبه خود می‌توانست به این معنی باشد که حرکات عظیمی در برنامه در نظر گرفته شده و در آینده‌ای نه چندان دور شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیرتری خواهیم بود. اما این رویه که در ابتدا بسیار ارزشمند و با هدف جلوه می‌کرد، با افت سرعت حرکت مواجه بود و دیگر تا مدتها در عرصه خط و زبان فارسی شاهد اقدام برجسته دیگری نبودیم تا اینکه شورای عالی اطلاع‌رسانی از رونمایی نرم‌افزاری به نام ویراستار 1 خبر داد که محیطی هم‌چون WORD داشت و در عرصه زبان فارسی بسیار پیشرفته عمل می‌کرد و در ماه اخیر هم نسخه تحت وب آن در سایت شورای عالی‌اطلاع‌رسانی قرار گرفت.
در هر حال تکنیک‌های بسیار خوبی در حوزه فن‌آوری اطلاعات ایران موجود است که تنها نیازمند نیم‌نگاهی هستند تا محقق شوند و به همگان ثابت شود که ایرانی اگر بخواهد می‌تواند؛ البته در این مسیر مسوولان باید کمی شرایط را سهل‌تر کنند تا صاحبان ایده و طرح جرات و انگیزه ارائه نظرات‌شان را پیدا کنند.
