ایران‌بوم

خبرگزاری مهر: موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه(س) که در جوار بارگاه ملکوتی این بانوی بزرگوار قرار دارد یکی از ذخائر مهم و ارزشمند تاریخى و هنرى میهن اسلامى ما محسوب مى‌شود که از اهمیت ویژه‌اى برخوردار بوده و در ایام تعطیلات نوروزی میزبان گردشگران است.

JuzsportsShops , Achète, vends ou échange les vêtements, chaussures et accessoires que tu ne portes plus ! | Best Nike Air Max Shoes 2021 , Air Max Releases and Deals , nike air jordan v 2 grey size 15 inches

به گزارش خبرنگار مهر، موزه آستانه مقدسه یکى از قدیمى ترین موزه‌های کشور به شمار می‌رود که در آبان ماه سال 1314 شمسى در محوطه داخلى حرم مطهر و محل فعلى مسجد شهید مطهرى تأسیس شد. فعالیت این موزه تا حدود دى ماه سال 1353 ادامه یافت و از آن تاریخ تا سال 1361 به دلایل متعدد (از جمله لزوم گسترش فضاى جانبى موزه و احداث ساختمان فعلى) فعالیت موزه متوقف شد.

ساختمان کنونى موزه که در میدان آستانه واقع است، بعد از پیروزى انقلاب اسلامى در فروردین ماه سال 1361 احداث شد که ابتدا با مساحتى حدود 500 متر مربع فعالیت داشت ولى در سال 1371 در زمان تولیت آیت‌الله مسعودى خمینی زیرزمین موزه راه اندازى شد که مجموعاً ساخت آن به یک هزار متر مربع افزایش یافت.

فضاى فعلى موزه جوابگوى نیاز نیست و به همین دلیل در طرح جامع توسعه حرم مطهر، پیشنهاد تأسیس موزه‌اى بزرگ در چندین طبقه و همراه با امکانات و تجهیزات لازم ارائه شده است.

مجموعه آثار موزه شامل بخش‌هاى متنوعى از جمله بخش قرآن‌هاى خطى از قرن دوم تا دوره معاصر، مسکوکات ادوار اسلامى و پیش از اسلام، تابلوهاى نقاشى و شمایل مینیاتورى، آثار چوبى خاتم کارى، آثار چوبى منبت کارى، ظروف سفالینه متعلق به هزاره اول و دوم قبل از میلاد مسیح و ادوار اسلامى، ظروف چینى و شیشه‌اى و...، کاشى‌هاى زرین فام با طرح‌ها و نقوش و کتیبه‌هاى زیبا مربوط به قرون ششم تا هشتم هجرى قمرى، آثار حجارى و سنگ‌هاى تزئینى، لوازم فلزى با تزئینات قلمزنى، قالیچه‌هاى دستباف ابریشمى دوره صفوى و قاجار و پارچه‌هاى دستباف است.

گنجینه قرآن‌هاى خطى موزه

این بخش به لحاظ تعداد آثار و برخوردارى از شیوه‌هاى ممتاز هنر کتاب آرایى مانند تذهیب، تجلید، خوشنویسى اهمیت بسیار زیادى دارد. برخى از قرآن‌هاى موزه در قرون آغازین حیات اسلام یعنى در قرن دوم و سوم همزمان با حکومت خلفاى عباسى کتابت شده و برخى نیز در سایر ادوار اسلامى، مصادف با دوره حکومت آل بویه، سلجوقیان، ایلخانیان تیموریان، صفویان و قاجاریه کتابت شده است.

قدیمى‌ترین قرآن موزه در سال 198 هجرى قمرى نوشته شده و در آغاز آن نام مامون خلیفه عباسى مشهود است. بعضى از قرآن‌ها بر روى پوست و برخى دیگر بر روى پارچه و سایر قرآن‌ها بر روى انواع کاغذ نوشته شده است.

مصاحف موزه عمدتاً به خط کوفى، ثلث، نسخ، محقق و ریحان است که برخى از آنها از آغاز تا انتها به یک شیوه از خط خوشنویسى و برخى دیگر به شکل توامان نویسى کتابت شده است. بیشتر آیات قرآن با مرکب مشکى و برخى دیگر نیز با آب طلا و رنگ لاجورد تحریر شده است. بخشى از قرآن‌هاى موزه داراى ترجمه فارسى است که در بعضى از آنها همزمان با کتابت متن آیات، نگارش ترجمه نیز به دنبال آن انجام پذیرفته ولى در برخى از نسخه‌ها پس از سپرى شدن مدت زمانى طولانى ترجمه فارسى به خط نسخ یا نستعلیق بر آن افزوده شده که تنوع سبک ترجمه در دوره‌ها و قرون مختلف که بیانگر سیر تاریخى تحول زبان و ادب پارسى است از نکات حائز اهمیت در قرآن‌هاى مترجم است.

در این بخش آثار ارزشمندى از خطاطان ادوار اسلامى همچون احمد نیریزى، فیض‌الله لاهورى، شمس الدین عبدالله دوست، محمد بن سلیمان الهروى و على نقى بن محمد کبیر ربانى موجود است.

بیشتر صفحات قرآنها با بهره‌گیرى از هنر زیبا و ظریف و پرکار تذهیب مزّین شده و با استفاده از نقوش زیباى گل و بوته اسلیمى، ترنج، سر ترنج، لچک ترنج، شمسه و شرفه، جدول کشى و کمند زرین، زنجیره و به کمک انواع رنگ‌ها مانند لاجورد، شنجرف و طلا به شیوه‌اى بسیار زیبا و دل انگیز آراسته شده است.

قرآن‌های موزه عمدتاً داراى انواع جلدهاى زیبا شامل جلد چرمى ساده، چرمى سوخت ضربى، سوخت معرق، جلد طلا کوب، جلد روغنى (لاکى) با تزئینات گل و مرغ و گل و بوته و همچنین برخى قرآن‌ها داراى جلد طلاپوش با سرطبل است.

مسکوکات

مجموعه مسکوکات موزه آستانه مقدسه قم از دیگر بخش‌هاى مهم آثار موزه را تشکیل مى‌دهد که از لحاظ جنس، طرح و نقش و دوره تاریخى حائز اهمیت است.

مسکوکات موزه از نظر جنس به سه دسته طلا، نقره و مس و از نقطه نظر تاریخى به سه دوره تاریخى اشکانی و ساسانی، عرب ساسانی و ادوار اسلامی است که در دوره نخست برخى از سکه‌هاى نقره موجود در دوره حاکمیت سلسله اشکانى و ساسانى ضرب شده اند که روى این سکه‌ها تصویر نقش برجسته و نیمرخ فرمانروا با نگاه به سمت چپ و بر پشت سکه نیز نقش آتشدان زرتشتى با شعله‌هایى که از میان آن متصاعد مى‌شود و غالباً نیز با دو نگهبان آتش ـ آذربد ـ ایستاده بر دو جانب آن مشهود است.

در سکه‌هاى موسوم به عرب ساسانى که در سال‌هاى 30 تا 80 هجرى قمرى رواج داشته در نگاه نخست شبیه سکه‌اى متعلق به اواخر دوره ساسانى با چهره پادشاه و آتشدان است اما ویژگى شاخص در این سلسله مسکوکات دعا یا عبارت دینى عربى است که در حاشیه روى سکه ضرب خورده و بیشتر از همه عبارت الحاقى «بسم الله» و «لله الحمد» است که این امر توسط حکام مسلمان در آغاز حاکمیت اسلام صورت مى‌گرفت و مجدداً سکه را نشر مى‌کردند.

در بخش سکه‌هاى ادوار اسلامى سکه‌هاى متعدد از جنس طلا و نقره متعلق به زمان حکومت خلفاى اموى و عباسى وجود دارد که نام حاکم و سال ضرب و محل ضرب به خط کوفى روى سکه مشهود است. سکه‌هاى اموى عمدتاً در شهرهاى دمشق و واسط، ضرب شده و سکه‌هاى دوره عباسى نیز در شهرهاى عباسیه، کوفه، بغداد، رى، نهاوند، اصفهان، ضرب شده است.

بخش دیگر سکه‌هاى ادوار اسلامى متعلق به دوران حکومت سلجوقیان، ایلخانان و امرای مظفرى، آل جلایر، تیمورى، صفویه و قاجارى است.

این بخش از سکه‌ها نیز عمدتاً در ضرابخانه‌هاى جرجان، نیشابور، بغداد، دامغان، رشت، فومن، تبریز، سمرقند، سارى، هرات، اصفهان، و... ضرب شده‌اند.

تعداد قابل توجهى از سکه‌هاى موجود که از جنس نقره است در ضرابخانه دارالایمان قم ضرب شده‌اند.

نقاشی

در موزه آستانه مقدسه قم مجموعه متنوعى از تابلوهاى نقاشى مینیاتور و رنگ و روغن مربوط به دوره قاجار و صفویه نگهدارى مى‌شود که هر یک از جهاتى حائز اهمیت هستند.

تابلوهاى موجود شامل سه بخش می‌شود. بخش اعظم تابلوهاى نقاشى موزه، شامل تابلوهاى ـ شمایل ـ ائمه معصومین(ع)بوده که عمدتا مربوط به دوره قاجار است و این بخش نیز خود شامل دو قسم است که قسم اول تابلوهاى مینیاتورى و قسم دوم تابلوهاى رنگ و روغن در ابعاد بزرگ و مختلف و متنوع است.

بخش دوم شامل تابلوهاى رنگ و روغن است که پشت شیشه کار شده و شامل تصاویرى از سلاطین دوره صفوى، قاجار و زندیه است.

بخش سوم نیز تابلوهاى رنگ و روغن تصاویر سلاطین قاجار است که بر روى بوم و در ابعاد تقریبى 2×1.5 متر کار شده است.

نقاشى روى قاب آینه، نقاشى روى رحل قرآن، نقاشى روى قلمدان، نقاشی‌هاى مینایى روى ظروف فلزى، ادوات رزمى، ادوات تزئینى مانند مدال‌هاى مرصع و همچنین نقاشى گل و بوته مینایى روى در طلاپوش از دیگر نمونه‌های آثار نقاشی موزه آستانه به شمار می‌رود.

منبت کارى

نمونه‌هاى متعددى از آثار منبت کارى ادوار اسلامى در موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) نگهدارى می‌شود که برخى از آنها شامل درهاى چوبى منبت کارى مربوط به دوره صفوى است که در حواشى آن آیاتى از قرآن مجید به چشم مى‌خورد.

همچنین رحل منبت کارى دوره صفوى داراى نقوش گیاهى و حیوانى، رحل منبت کارى دوره صفوى داراى نقوش انسانى و رحل منبت کارى و مشبک کارى دوره صفوى که توسط اعتماد الدوله وزیر شاه صفى وقف شده از دیگر نمونه‌های منبت کاری است.

خاتم کارى

نمونه‌هایى از آثار نفیس خاتم کارى در موزه آستانه مقدسه قم نگهدارى مى‌شود که برخى از آنها شامل درب خاتم کارى بسیار نفیس مربوط به دوره قاجارى که در زمان ناصر الدین شاه قاجار و در دوران صدرات میرزا تقى خان امیر کبیر براى مقبره محمد شاه قاجار ساخته شده و درب خاتم کارى دوره قاجارى داراى کتیبه هایى حاوى اشعار معروف محتشم کاشانى در توصیف واقعه کربلا به خط نستعلیق که از جنس استخوان طراحى و اجرا شده، است.

رحل‌هاى قرآن در ابعاد مختلف و با طرح‌ها و نقوش بسیار زیبا، صندوق بزرگ خاتم کارى مربوط به مقبره شاه صفى صفوى و قاب آینه‌هاى خاتم کارى در اندازه‌هاى مختلف از دیگر نمونه‌های نفیس خاتم کاری است.

سفالگرى

ظروف سفالینه موزه قم از نظر قدمت به دو بخش کلى شامل سفالینه‌هاى مربوط به هزاره اول و دوم پیش از میلاد مسیح و سفالینه‌هاى ادوار مختلف اسلامى تقسیم می‌شوند.

سفالینه‌هاى دوره پیش از میلاد بیشتر فاقد لعاب بوده و برخى از آنها داراى نقوش ساده گیاهى است. اما سفالینه‌هاى دوران اسلامى عمدتاً داراى لعاب زرین فام، فیروزه‌اى و لاجورد مى‌باشند و تعدادى از آنها نیز داراى کتیبه هستند. همچنین در تزئینات این ظروف از تکنیک نقش کنده و نقش افزوده و نقش قالبى استفاده شده است و بیشتر آنها داراى نقوش گیاهى، اسلیمى، خطوط پراکنده هستند.

از نظر شکل ظاهرى سفالینه‌هاى موزه به شکل بشقاب، کاسه، کوزه، آبخورى، پیه سوز، گلدان و غیره بوده و مربوط به مناطق باستانى سیلک کاشان، رى، جرجان، نیشابور، خوروین قزوین هستند.

شیشه‌گرى

مجموعه متنوعى از ظروف شیشه‌اى ادوار مختلف اسلامى در موزه قم نگهدارى مى‌شود که به معرفى برخى از آنها مى‌پردازیم.
پیاله شیشه‌اى به رنگ لاجوردى، ساخت رى و جرجان به قطر تقریبى 10 سانتى متر و ارتفاع چهار سانتى متر متعلق به قرن چهارم و پنجم، دوره دیلمیان از جمله این آثار است.

همچنین صراحى، بطرى و شیشه‌اى با نقوش شطرنجى قالبى به رنگ سبز تیره، بدنه شلجمى با گردن لوله‌اى بلند به ارتفاع حدود 23 سانتى متر، ساخت رى در قرن چهارم و پنجم، دوره دیلمیان و ظروف دارو، روغندان و شیشه‌اى به رنگ سبز کم رنگ، بدنه شلجمى و گردن کوتاه با ارتفاع حدود 7.5 سانتى متر، قطر دهانه 2.5 سانتى متر ساخت قرن چهارم و پنجم هجرى از دیگر ظروف شیشه‌ای این موزه را تشکیل می‌دهند.

بطرى شیشه اى به رنگ مایل به سبز، داراى لوله کوتاه با دهانه کوچک محدب شلجمى به قطر داخلى 2 سانتى متر با قطر بطرى 10 سانتى متر یکی دیگر از ظروف شیشه‌ای است که بدنه استوانه‌اى با پایه مقعر دارد و متعلق به قرن پنجم و ششم هجرى قمرى است.

برخى دیگر از اقسام ظروف شیشه‌اى موجود در موزه هر چند از قدمت کمترى برخوردارند اما از نظر شکل ظاهرى و نوع طرح و رنگ بسیار زیبا و جالب توجه هستند که عبارتند از مجموعه لوسترهاى شیشه‌اى و بلورین داراى طرح‌ها و رنگ‌هاى مختلف، گلدان‌هاى بلور مرصع قاجارى، کاسه‌ها و پیاله بلور بارفتن و اُپالین، انواع چراغ‌هاى نفتی در رنگ‌هاى آبى و صورتى و با لاله‌هاى شیشه‌اى الوان و گلاب پاش‌هاى بلورین مرصع هستند.

کاشیکاری

کاشی‌هاى موزه قم از نظر قدمت، نفاست، ابعاد، کثرت نقوش و تزئینات و تنوع کتیبه‌هاى موجود روى آن بسیار حائز اهمیت و جالب توجه هستند.

از نظر قدمت، بیشتر کاشی‌ها مربوط به دوره سلجوقى و ایلخانى (قرن ششم و هفتم و هشتم) بوده که بخش قابل توجهى از آن در کارخانه سید رکن الدین در کاشان ساخته شده است.

بخش زیاد کاشی‌هاى موزه را کاشی‌هاى ستاره‌اى یا کوکبى و چلیپا، خشت کاشى و کاشى‌هاى معرق و کتیبه‌اى تشکیل مى‌دهد.
کاشی‌هاى کوکبى یا ستاره‌اى عمدتا داراى تزئینات زرین فام بوده و همچنین تعداد زیادى از آنها داراى نقوش برجسته زیباى گیاهى شامل گل و بوته اسلیمى هستند.

کتیبه‌هاى موجود بر روى کاشی‌ها به سه دسته تقسیم مى‌شوند که یکی از آنها شامل آیات و سوره‌های قرآنى، احادیث و روایات ائمه معصومین (ع) و ابیاتى از شعراى پارسى گوى ایرانى از جمله حکیم ابوالقاسم فردوسى است.

کاشى‌هاى خشتى قسمت دیگرى از کاشی‌هاى موزه قم را تشکیل مى‌دهد که بیشتر داراى کتیبه‌هایى با حروف برجسته شامل سوره‌های قرآنى به ویژه سوره یاسین با تزئینات زرین فام و نقوش گیاهى است. در این قسمت هر کاشى شامل یک یا چند کلمه برجسته بوده که مجموعه متعددى از آنها عبارات یک آیه و یا یک سوره را تشکیل مى‌دهد.

از نظر زیبایى و نفاست و ابعاد، یکى از زیباترین و نفیس‌ترین کاشی‌هاى موجود، کاشى‌هاى مرقد على بن جعفر است که به شکل یک مستطیل بزرگ با ابعاد کلى 156×206 سانتیمتر که شامل شش قطعه کوچکتر به ابعاد 78×70 سانتیمتر است و مربوط به اوایل قرن هشتم یا دوره ایلخانى بوده که داراى کتیبه‌هایى به خط ثلث برجسته است.

آثار حجارى (سنگ‌تراشى)

هنر حجارى و سنگ‌تراشى یکى از رشته‌هاى مهم هنرى است که در کشور ما از سابقه‌اى بس کهن برخوردار است و در جاى جاى میهن اسلامى نمونه‌هاى متنوع و بسیار زیبایى از آثار حجارى را مى‌توان مشاهده کرد.

در موزه آستانه مقدسه قم نیز تعداد قابل توجهى از آثار حجارى وجود دارد که بخش عمده آن شامل سنگ قبر شخصیت‌ها و حکام دوره قاجارى است، که از جمله آنها مى‌توان به سنگ قبر فتحعلی‌شاه قاجار، محمدشاه قاجار، قهرمان میرزا فرزند عباس میرزا، سنگ قبر مهد علیا مادر ناصرالدین شاه، شعاع السلطنه پسر مظفرالدین شاه قاجار و یکى دیگر از رجال قاجار بنام میرزا محمدخان اشاره کرد، چون مدفن افراد فوق داخل حرم مطهر قرار دارد صرفا برای ارج نهادن به مقام هنر و هنرمند سختکوش ایرانى، آثار مذکور به موزه انتقال یافته است.

همچنین یک سنگ آب کشکولى دوره قاجارى و قطعات بزرگ و متعدد سنگ مرمر ازاره با نقوش گیاهى متعلق به دوره صفوى از دیگر آثار حجارى موزه آستانه مقدسه قم به شمار مى رود.

آنچه به برخى از این آثار اهمیت خاصى بخشیده وجود آیات شریفه قرآنى، اسماء الهى و جملات و عبارات دینى و اسلامى است که جلوه آن را صد چندان کرده است.

کار حجارى این آثار به همت هنرمندانى همچون سیدحسین و محمدعلى اصفهانى، محمدحسین حجارباشى، محمدعلى و میرزا على اکبر طهرانى به انجام رسیده است.

همچنین خطاطى و خوشنویسى یکى از این آثار توسط جناب میرزا غلامرضا از خوشنویسان مشهور دوره قاجارى صورت پذیرفته است.

سنگهاى قیمتى

بخش عمده سنگ‌هاى قیمتى موزه را مجموعه سنگ‌هاى عقیق و دُر و یشم تشکیل مى‌دهد که از نظر شکل ظاهرى به شکل مربع، مستطیل، بیضى، دایره و چندضلعى است.

بیشتر عقیق‌ها داراى انواع کتیبه به خط نستعلیق بوده و کتیبه‌ها داراى مضامین قرآنى و ادعیه و اسماءالله است و از نظر قدمت نیز عمدتا مربوط به دوره صفوى و قاجارى است.

تعدادى دیگر از آثار موزه را مدال‌هاى نفیس تشکیل مى‌دهد که بخش مرکزى آنها داراى نقاشى مینیاتورى است و حواشى آن با طلا و سنگ‌هاى قیمتى تزئین شده است.

گردنبند (سینه ریز) طلایى احمدشاهى، با نقش برجسته طاووس زرین، به همراه سکه‌هاى آویز اشرفى از دیگر آثار نفیس این بخش است.

همچنین ادوات رزمى دوره قاجارى از قبیل شمشیر فولادى داراى تزئینات طلاکوبى و داراى غلاف مزین به سنگ‌هاى قیمتى و نقوش مینایى، تبر طلاکوب و میناکارى، قمه فولادى دسته استخوانى با غلاف بسیار زیبا با نقوش سراسرى مینایى با نوک زمرّدنشان، همچنین سپر و کلاهخود با تزئینات یاقوت و زمرد و طلاکوبى، قندیل بسیار زیباى دوره قاجارى از جنس طلا که با قطعات ریز و متعدد یاقوت و زمرد ترصیع شده و قندیل طلاى قاجارى با تزئینات میناکارى از جمله مهمترین آثار جواهرنشان موزه قم محسوب مى‌شوند.

فلزکارى

در موزه آستانه مقدسه قم نمونه‌هاى متنوعى از آثار فلزکارى ادوار مختلف اسلامى وجود دارد که برخى از آنها عبارتند از پیه سوز مفرغ پیش از اسلام، شمعدان‌هاى برنجى دوره سلجوقى، بخور سوزها و شمعدان مشبک دوره صفوى، چراغ روغنى برنجى و طوق‌هاى فولادى مشبک دوره صفوى، ادوات جنگى مرصع از قبیل سپر و شمشیرهاى جواهر نشان، کلاه‌خود وزره فولادى دوره قاجارى، قندیل‌هاى زیباى زرین و مینایى دوره قاجارى و... است.

همچنین درهاى قدیمى انتقالى از حرم مطهر با روکش سراسرى طلا و نقره که داراى تزئینات قلمزنى بسیار زیبا است از دیگر آثار بخش فلزکارى موزه آستانه مقدسه قم به شمار مى‌رود.

آثار دستباف (قالیبافى)

در مجموعه آثار دستباف موزه قم قالی‌ها و قالیچه‌هاى ابریشمى از جلوه خاصى برخوردار هستند. عمده این قالى‌ها مربوط به دوره صفوى و قاجارى است که از نظر ظرافت بافت و کیفیت طرح و نقشه و رنگ از ارزش هنرى والایى برخوردار است و برخى از آنها جزو شاهکار هنر قالى بافى به شمار مى‌آید.

بیشتر قالى‌ها و قالیچه‌ها داراى نقوش گل و بوته اسلیمى، شمسه، ترنج، لچک ترنج، سر ترنج و کتیبه‌هاى قرآنى است.

تعدادى از قالیچه‌هاى ابریشمى دوره صفوى داراى ضخامتى بین یک تا دو میلیمتر است که بیانگر منت‌هاى ظرافت در بافت این آثار نفیس است. برخى از فرش‌هاى موزه قم تار و پود آن از کُرک بافته شده و داراى کتیبه قرآنى است.

قدیمى ترین و بزرگ‌ترین فرش موزه، فرش ابریشمى متعلق به دوره شاه عباس ثانى صفوى است که به شکل دو نیم دایره و مساحت هر یک حدود 30 مترمربع است و ضخامت آن حدود 2 میلیمتر بوده و از نفایس بسیار ارزشمند محسوب مى‌شود.

آثار دستباف (پارچه بافى)

پارچه‌هاى دستباف موزه آستانه مقدسه قم داراى تنوع خاصى هستند که از آن جمله مى‌توان به پارچه‌هاى ابریشمى، گلابتون، پارچه‌هاى کتان، مخمل، ماهوت، شال، ترمه اشاره کرد.

این پارچه‌ها با استفاده از شیوه‌هاى مختلف سوزن دوزى از قبیل نقره دوز، یراق دوزى، پته دوزى، تکه دوزى، شمسه دوزى، ملیله دوزى، قلابدوزى و... تزئین شده‌اند.

بیشتر پارچه‌ها داراى نقوش گیاهى مانند گل و بوته اسلیمى، بته جقه، انواع گل و مرغ، نقش ترنج، لچک ترنج، سر ترنج بوده که با استفاده از انواع نخ به ویژه الیاف نازک نقره و طلا نقش‌هاى بسیار زیبا خلق شده‌اند.

برخى پارچه نیز داراى نقوش انسانى و برخى دیگر داراى نقوش حیوانى مانند سیمرغ و اژدها هستند.

تعدادى از پارچه‌هاى ابریشمى دوره صفوى نیز زمینه اصلى آن با کتیبه‌هاى حاوى آیات و سوره‌هاى کوتاه قرآنى از جمله سوره مبارکه "نصر" بافته شده است.

نمونه‌اى دیگر از پارچه‌هاى دستباف موزه قم، پرده یا پارچه ویژه روى ضریح حضرت معصومه (س) است که داراى کتیبه‌هاى بسیار زیبایى به خط نستعلیق با مضامین شعر در مدح آن حضرت بوده که به شیوه سوزن دوزى اجرا شده و حواشى آن به شیوه قلاب دوزى به زیبایى هر چه تمام‌تر تزئین شده است و محل بافت ان اصفهان و متعلق به دوره قاجارى است.

برخى پارچه‌هاى ابریشمى با نقوش انسانى متعلق به دوره صفوى و برخى دیگر متعلق به دوره قاجارى است.

تکه‌اى از پرده خانه کعبه که آیاتى از سوره مبارکه حج به خط ثلث برجسته به شیوه ده یک دوزى روى آن اجرا شده از دیگر آثار ارزشمند مجموعه پارچه‌هاى نفیس موزه قم به شمار مى‌رود.

بازدید سالانه 100 هزار نفر

با توجه به عشق و ارادت فوق العاده‌اى که مردم کشورمان نسبت به خاندان عصمت و طهارت به ویژه بارگاه کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه(س) دارند، همواره هدایاى ارزشمندى را به مرقد نورانى این بانوى بزرگوار تقدیم کرده‌اند که خوشبختانه در چند ساله اخیر روندى رو به رشد داشته و در این ارتباط بیش از ده‌ها قلم اشیاى نفیس شامل قرآن‌هاى خطى، مسکوکات ادوار اسلامى، تابلوهاى نقاشى، ظروف سفالینه، آثار دستباف و سایر آثار هنرى به موزه اهدا شده است.

همچنین به علت موقعیت مکانى و همجوارى با حرم مطهر، استقبال قابل توجهى وجود دارد که به طور متوسط سالانه یکصد هزار نفر از موزه بازدید مى‌کنند.

در چند ساله اخیر تعداد زیادى سکه‌هاى ارزشمند ادوار اسلامى شامل چهار آلبوم و تعدادى تابلوهاى خط و نقاشى و... یک عدد در خاتم کارى بسیار نفیس و همچنین تعدادى سنگ قبر رجال و سلاطین دوره قاجارى که از نظر هنر حجارى بسیار نفیس و ارزشمند بودند، از اماکن و بیوتات وابسته به حرم مطهر جمع آورى و به موزه انتقال داده شدند.

در سطح بین المللى نیز همکارى‌هایى بین موزه آستانه مقدسه قم و مرکز بین المللى موزه‌ها (سازمان ایکوم) وجود داشته و دارد. همچنین ضمن هماهنگى‌هاى لازم با نهادهاى ذی‌ربط به ویژه سازمان ایرانگردى و جهانگردى، برنامه بازدید از موزه براى جهانگردانى که وارد قم مى‌شوند پیش بینى شده که همه ساله علاقه مندان زیادى از کشورهاى اروپایى و آسیایى و.. از موزه بازدید مى‌کنند.

موزه آستانه مقدسه همه روزه به جز دوشنبه‌ها و ایام وفات ائمه(ع) معصومین از ساعت هشت الى 14 میزبان علاقمندان است.