ایران‌بوم

در بین نقاط دیدنی استان ایلام روستاها سهم قابل توجهی دارند چراکه روستاهای استان ایلام دارای جاذبه های طبیعی بکر و تاریخی و همچنین آرامشی هستند که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران و مسافران از این روستاها بازدید می کنند.

روستای کلم

روستای کلم در 70 کیلومتری شهر ایلام قرار دارد و در تقسیمات استان ایلام جزو شهرستان دره شهر است.

برای رسیدن به روستای کلم باید از جاده های پر پیچ و خم و جاده قدیمی دره شهر به ایلام رفت و از جاذبه های گردشگری روستا بهره برد.

یکی از روستاهای استان ایلام که به روستای بوته های سرسبز مشهور است روستای "کلم" است.

قرار گرفتن در بین کوه ها، درختان بلوط، باغات فراوان، آب و آثار تاریخی، امامزاده، مراکز پرورش ماهی در روستای کلم باعث شده این روستا به روستای "هدف گردشگری" تبدیل شود.

در این روستا باغات فروانی از درختانی چون انار، گردو، انگور و محصولاتی مثل برنج محلی وجود دارد که این روستا در تولید محصولات کشاورزی در استان نیز نقش مهمی دارد.

در روستای کلم، زیبایی باغات در هوای دلنشین پاییزی باعث آرامش خاصی برای گردشگران می شود که این روستا را نسبت به دیگر مناطق کشور متمایز کرده است.

روستای حیدرآباد

برای رسیدن به روستا باید از جاده ایلام به سمت دره شهر، از یک جاده فرعی آسفالته در روستای جعفرآباد عبور کرد که البته این جاده تابلویی برای راهنمایی مسیر ندارد.

زیبایی های روستای حیدرآباد از همان آغاز راه شروع می شود و باغات وسیع و دره و رودخانه همراه با برف، خود بیانگر وجود روستایی زیبا برای گردشگران است.

دره پرآب "هفتاو" از 30 کیلومتری شهر ایلام شروع شده و تا ارتفاعات طولاب در نزدیکی روستا امتداد می‏یابد.

آمیختگی جنگل و باغ‏های میوه، به خصوص درختان گردو، همراه با چشمه‏ها و رودهای خروشان، چشم‏اندازی زیبا به این دره ییلاقی بخشیده است. این دره هم از نظر جذب گردشگر و هم از نظر تولید محصولات باغی، از جمله منابع درآمدزا و مهم استان و روستاییان به شمار می‏آید.

بافت این روستا دارای نکات جالب توجهی است زیرا در این روستا کوچه بندی شده و هر کوچه یک اسم دارد و موزاییک شدن کوه ها و تمیزی روستا نشان می دهد طرح هادی تا حدود زیادی در روستا اجرا شده است.

روستای کوهستانی حیدرآباد 1400 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و اقلیم آن معتدل و کوهستانی است و در فصول بهار، تابستان و اوایل پاییز، هوایی معتدل و در زمستان هوایی سرد دارد.

رودخانه پر آب و نهرهای کوچک که از میان کوچه‏های باریک روستا می‏گذرد طراوت خاصی به آن می‏بخشد.

روستای زید

روستای "زید" از توابع استان ایلام دارای آثار شگفتی است که وجود انبارهای تاریخی گندم در دل صخره های بزرگ که تاکنون شناسایی نشده اند یکی از این شگفتی هاست.

روستای زید در بین راه ایلام به دره شهر در 25 کیلومتری شهر دره شهر قرار دارد و یکی از روستاهای زیبای استان ایلام است.

این روستا به دلیل وجود "امامزاده تاریخی زید بن علی" به این اسم لقب گرفته است و این امامزاده از نوادگان امام موسی کاظم(ع) است و از گذشته تاکنون جایگاه بالایی نزد مردم داشته است.

این انبارها به گونه ای بسیار زیبا و عجیب بر روی صخره ها بزرگ با گل و سنگ و چوب درست شده اند و مردم آن زمان از انبارها برای ذخیره گندم استفاده کرده اند و طوری طراحی شده اند که گندمها در این محل تا سه سال ماندگاری دارند و خراب نمی شوند.

وجود این انبارهای گندم در دل صخره ها از یک طرف برای ماندگاری و ذخیره گندم و از طرفی برای جلوگیری از تهاجم راهزنان طراحی شده است که با توجه به وجود دو صخره روبروی هم نشان می دهد که در این مکان امنیت نیز مد نظر قرار گرفته است.

روستای سرابکلان

روستای سراب کلان از توابع بخش لومار شهرستان شیروان و چرداول استان ایلام در 12 کیلومتری جنوب غربی شهر لومار و 55 کیلومتری جنوب شرقی شهر ایلام قرار دارد.

شهر تاریخی سیروان (شیروان) در حوزه شمالی استان ایلام و شمال شرقی شهر ایلام در دامنه های اطراف و لایه های زیرین سراب کلان واقع در شهرستان شیروان چرداول بصورت نیمه مدفون با بقایای آثار معماری ارزشمند قرار دارد.

این شهر از جمله مراکز زیست محیطی باستانی است که در دوره های میانکوهی زاگرس واقع شده است.

روستای فعلی سرابکلان بر روی بناهای متعدد و مختلف باقی مانده از این شهر تاریخی ساخته شده است که به بررسی مشخصات برخی از این بناها اشاره می شود.

در وسط روستا مجموعه اطاقهای به هم پیوسته ای به صورت یک تل بزرگ دیده می شود که بر فراز آن پی اطاق های منظم مربع شکل طبقات بالایی ساختمان مشخص و معلوم است.

اما طبقه یا طبقات پایین که به عنوان انبار و کاهدان مورد استفاده اهالی قرار می گرفت، هنوز سالم و پابرجا باقی مانده است.

سبک معماری بناهای سیروان با برخی آثار از جمله شهر باستانی سیمره (دره شهر) و قلعه های موجود در پشته های کبیرکوه از جمله قلعه شیخ مکان و بهرام چوبین و پل چم آب برده و نزدیکی دره شهر قابل مقایسه است.