یادمان
تخریب 20 محوطه باستانی در رامهرمز
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- سه شنبه, 30 فروردين 1390 10:33
- آخرین به روز رسانی در سه شنبه, 30 فروردين 1390 10:33
- نمایش از سه شنبه, 30 فروردين 1390 10:33
- بازدید: 5792
خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ 20 محوطه باستانی در رامهرمز به واسطه احداث کانال آب رسانی سد زیره زرد و رامهرمز وهمچنین فعالیت های مداوم حفاران غیرمجاز به شدت تخریب شده است. این درحالی است که عدم توجه به محوطه های تاریخی رامهرمز بدلیل نبود کاوش های باستان شناسی و بررسی و شناسایی های مداوم، ساخت کانال آب‌رسانی سد زیره‌زرد و رامهرمز از یک سو و هجوم غارت‌گران اموال تاریخی و حفاران غیرمجاز از سوی دیگر باعث شده این تهدید‌ها در اغلب مواقع به غارت و تخریب تبدیل شود.به گزارش CHN؛ درحالیکه عمده تخریب های انجام شده در محوطه‌های رامهرمز متعلق به دوره‌های ایلامی، هخامنشی و ساسانی است اما هنوز این محوطه های باستانی به ثبت ملی نرسیده‌اند. از محوطه های تخریب شده می‌توان به تل ملاسوزی، تل قصیل، تل قراول، تل مش‌تانه، تپه گسر، تپه بغدک، دو تپه مولوچه، تپه گور پی‌وزی، تل چهارطاقی، تل کایَت، محوطه بی بی تاج، تل سرچشمه، تل ماوا، سر تلی، تپه عباس، تپه بایمان، تپه مربچه، تپه سوبیتی، محوطه باستانی جوبجی، تل برمی و ... اشاره کرد از جمله تپه‌ها و محوطه‌های باستانی تخریب و غارت شده رامهرمز هستند.
مجتبی گهستونی، دبیر انجمن دوستداران میراث‌فرهنگی خوزستان (تاریانا) با بیان اینکه تخریب‌ها در رامهرمز در مقیاس های مختلفی انجام شده، افزود: برخی تخریب‌ها در حد چاله‌های حفاری غیرمجاز یا عبور لوله‌های آب است و برخی دیگر همچون تخریب محوطه‌ها باستانی ملاسوزی در حد بازگشایی یک ترانشه عظیم باستانی توسط حفاران غیرمجاز صورت گرفته است.
به گفته انجمن‌های میراث فرهنگی تخریب برخی از این محوطه‌ها به حدی است که نمی‌شود به حفره تخریب شده نزدیک شدچراکه به علت سست بودن اطراف چاله خطر ریزش و در نهایت مشکلات جانی را به همراه دارد.
در حال حاضر گسترش ساخت و ساز در مناطقی همچون برمی، دیمه و... از جمله فعالیت‌هایی است که در صورت تداوم و استمرار ساخت‌وسازها در آینده‌ای نزدیک شاهد تخریب هر چه بیشتر محوطه‌های باستانی خواهیم بود. این درحالی است که عمده گزارش‌های تخریب و غارت در محوطه‌های باستانی رامهرمز به مراجع قانونی داده نمی‌شود. به همین علت گاهی اوقات یگان پاسداران میراث فرهنگی از این تخریب‌ها بی اطلاع است. به طوری که به گفته انجمن‌های میراث فرهنگی خوزستان، محوطه‌های غارت شده و چاله‌های عمیقی به وجود آمده دوباره توسط مسئولان میراث فرهنگی پر می‌شود. اما تاکنون هیچ مسئولی پاسخ‌گوی این تخریب‌ها نبوده است.
محوطه باستانی و قدمگاه خواجه خضر درحصار ساختمان های نوساز
محوطه باستانی و قدمگاه خواجه خضر رامهرمز بنایی مربوط به دوره سلجوقیان که سال 82 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده پس از تخریبهای گسترده طی سالهای اخیر این بار در حصار ساختمانهای نوساز قرار گرفت. ظاهرا تخریبهای انجام شده با کمترین واکنش متولیان میراث فرهنگی مواجه شده است. چرا که هم اکنون ساخت و سازها بر روی محوطه باستانی گسترش پیدا کرده و بنای بقعه هم در معرض تخریب دائمی قرارگرفته است.
به اعتقاد گهستونی بارها پس از بازدید از محوطه ها و بناهای رامهرمز و محوطه باستانی و قدمگاه خواجه خضر متوجه گسترش خانه سازی و تخریب این محوطه و بنا نسبت به سال قبل شده ایم. بااینکه رامهرمز دارای دهها محوطه و بنای تاریخی است و بخش قابل توجهی از آنها در معرض تخریب قرار دارند با این وجود نه تنها تعیین حریم و عرصه محوطه را انجام نشده است بلکه تا کنون هیچگونه طرح مرمتی برای محوطه و بنای خواجه خضر نیز ارائه نشده است.
گفته می شودمحوطه باستانی و قدمگاه خواجه خضر پیش از این در محدوده باغ سمیع قرار داشت که در اواخر دهه 70 با گسترش توسعه شهری با تخریب مواجه و پس از خشک شدن باغ تسطیح اراضی شده است. همچنین درب چوبی قدمگاه که مزین به خط کوفی است به دلیل اهمیت در سالیان گذشته به بخش اسلامی موزه ملی ایران منتقل شده است.
نصب تیرک چراغ برق بر تپه سرتلی نمایانگر ثبت زندگی معاصر
ساخت و ساز و تصرف به عرصه و حریم محوطه های باستانی توسط انسان های مدرن امروزی حاکی از نهادینه نشدن میراث به جا مانده و حفظ و نگهداری اصولی از آنها است. اتفاقی که درشهرهای بزرگتر خروج خانه های ثبت شده را به همراه دارد و در شهرهای تاریخی دخل و تصرفات را. تپه باستانی "سرتلی" که از این مستثنا خارج نیست و به گفته باستان‌شناسان محلی، قدمت این تپه به دوره آغاز نگارش مربوط می‌شود اما با دادن مجوز ساخت و ساز روی این تپه باستانی آن را درمعرض تخریب دوباره قرارداده است به طوری که با نصب تیرک های چراغ برق و نمایان شدن آجر و سفال در این تپه در واقع نوعی دیگر زندگی در تاریخ این محوطه باستانی ثبت شده است.
دبیر انجمن تاریانا در این خصوص گفت: طبق گفته باستان‌شنان بومی تپه سرتلی به دلیل مشاهده سفال های نخودی با نقش نگاره‌های هندسی، گیاهی و لایه‌های باستانی قدمت این تپه ? هکتاری را به آغاز دوره نگارش (اروک) نسبت داده می شود. با این وجود مدتی است که عده‌ای ساخت و ساز را روی تپه آغاز کرده‌اند که حتی مدعی گرفتن مجوز از متولیان میراث فرهنگی هستند. آنها می‌گویند چون می‌دانیم که این تپه باستانی است برای گرفتن مجوز به این ارگان مراجعه کردیم.
وی افزود: اهالی تپه معتقدند اداره میراث فرهنگی با داوطلبانی که تصمیم به ساخت بنا روی این محوطه دارند برخورد سلیقه‌ای می‌کند. به عده‌ای مجوز داده و به افرادی دیگر اجازه هیچگونه ساخت و سازی روی آن را ندارند. در حالی که صدور هرگونه مجوز تسطیح و ساخت و ساز روی تپه‌ها و محوطه‌های باستانی ممنوع است.
مجتبی گهستونی با تاکید براینکه متولیان میراث فرهنگی مجوزها را صادر کرده یا نه مهم نیست. آنچه مشخص بوده ساخت و ساز روی تپه است که اکنون در حال انجام است و سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی حفاظت از آثار و محوطه‌های باستانی باید از روند سریع ساخت و سازها جلوگیری کند.
