ایران‌بوم

«این نوشتار در پیوند با موضوع نوسانات نرخ دلار در چند ماه گذشته نوشته شده است. نگارنده تاثیرات افزایش قیمت دلار بر تولیدات داخلی را بررسی نموده و با توجه به پیشه خویش که تولید پوشاک می‌باشد مثال‌هایی برای ملموس‌تر شدن روند این تاثیرات بیان نموده است. به طور کلی جو منفی ایجاد شده در میان عموم مردم جامعه پس از بالا رفتن نرخ دلار، بدون آگاهی از پیامدهای واقعی نوسانات نرخ دلار ایجاد می‌شود و این وظیفه دولت می‌باشد که درباره پیامدهای واقعی بالا رفتن نرخ دلار در میان عموم مردم آگاهی رسانی نماید.»

امروزه در کشور ما بسیارند افرادی که گمان می‌کنند بالا رفتن ارزش دلار نسبت به ارزش پول ملی به اقتصاد کشور ما لطمه می‌زند و نگران بی‌ارزش شدن واحد پول ملی می‌باشند. البته یکی از عواقب بالا رفتن ارزش دلار گرانی اجناس وارداتی می‌باشد؛ درحالی که طرف دیگر قضیه این است که با بالا رفتن دلار واردات بی‌رویه اندکی از رونق افتاده است. وارداتی که چندین سال است سخت گریبان اقتصاد داخلی را می‌فشرد و بسیارند سودجویانی که کامشان از این راه شیرین گشته و نرخ بالای دلار نخستین ضرر را به آن‌ها وارد می‌نماید. بالا رفتن ارزش دلار فرصتی برای تولید داخلی فراهم می‌آورد که غبار از دستگاه‌های خوابیده بزدایند و نفسی تازه شود. یکی دیگر از محاسن بالا بودن دلار (بر اساس تجربه و پیشه نگارنده) تبدیل شدن نرم نرم تجارت سنتی و امانی فروشی به تجارت به روز و واقعی می‌باشد، بدین صورت که خریدهای چکی بدون پشتوانه به خریدهای نقدی تبدیل شده و در نتیجه، به مرور زمان، پس از جا افتادن خرید نقدی شاهد مساله «چک برگشتی» نخواهیم بود.
نگارنده بر آن است تا براساس پیشه‌ی خویش که تولید پوشاک زنانه می‌باشد مثالی ملموس در این زمینه ارایه دهد. در حدود 2 سال پیش که هر دلار تقریبا 1000 تومان بود، یک بلوز زنانه برای مثال، در استانبول (ترکیه) حدود 20 دلار خریداری می‌شد و پس از ورود به کشور به طرق گوناگون با قیمت گزافی به فروش می‌رسید و سود سرشاری نصیب واردکننده می‌شد. در همان برهه‌ی زمانی دقیقا همان بلوز زنانه اگر در ایران تولید می‌شد با قیمت تقریبی 18000 تومان به دست مغازه‌دار می‌رسید (تقریبا معادل همان 20 دلار اما نه با مارک ترکیه که با مارک ایران). و حال با هر دلار حدود 2000 تومان اگر تصور کنیم که همان بلوز هم‌چنان 20 دلار باشد، دیگر برای خریدار ایرانی، خرید آن در استانبول و وارد کردنش به کشور مقرون به‌صرفه نیست. هرچند از سوی دیگر تولیدکننده‌ی ایرانی می‌بایست مواد اولیه‌ی تولید مانند پارچه‌ای که یاردی 2 هزار تومان خریداری می‌شد (حدود 2 سال پیش) را اکنون یاردی 4 هزار تومان خریداری نماید. با این قیاس همان بلوز 18000 تومانی تولید داخل حدود25000 تا 28000 تومان به دست مغازه‌دار خواهد رسید که باز به‌صرفه‌تر از واردات آن است. شاید این مثال که براساس پیشه‌ی خود نوشته‌ام در دیگر تولیدات نیز مصداق داشته باشد. و امید است این داستان تلنگری نیز به صنعت خفته نساجی ایران بزند. به هر روی از نظر نگارنده بالا رفتن ارزش دلار نسبت به پول ملی برای تولیدکننده‌ای چون این‌جانب هم‌چون فرصتی است مغتنم.

اما نکته‌ی دیگری که باید بدان اشاره کنم مساله‌ی کیفیت کالاهای تولید داخل است. حال که این فرصت دست داده است، تولیدکنندگان می‌بایستی کیفیت اجناس را بالا برده تا خریداران نرم‌نرمک جذب کالای داخلی گردند و نیز با خیال آسوده و رضایت از کالای ایرانی استفاده نمایند. در همین زمینه باز نمونه‌ای برای ملموس‌تر شدن بحث آورده می‌شود؛ روزی در یکی از خیابان‌های تهران مشغول قدم‌زدن بودم و سری به یکی از مغازه‌های فروش لباس مجلسی بانوان زده و به منظور بازاریابی خواستم کارت و نشانی خود را به مغازه‌دار ارایه کنم، اما ایشان از خرید کالای ایرانی امتناع نموده و گفت که تنها کالای تولید کشور ترکیه را می‌فروشد. آن روز بسیار اندیشیده و به‌راستی دلم برای صنعت تولید جامه ایرانی به‌درد آمد، کالای ایرانی‌ای که در کشور خود غریبه است، جالب این‌که در آن زمان مغازه‌دار حاضر بود پول کشور را تبدیل به دلار نموده و در آن سوی مرز نقدا به جیب تولیدکننده ترکیه‌ای بریزد اما حاضر نبود در داخل ایران و بابت کالای ایرانی چک مدت‌دار چندین ماهه بپردازد. نیک است بدین مساله بیش‌تر پرداخته و پرده از رازی نیز بردارم و و آن راز این است که از زمان بالا رفتن نرخ دلار بسیارند واردکنندگانی که به ما تولیدکنندگان داخلی مراجعه نموده و کالای موردنظر را سفارش داده، اما با برچسب‌های تولید کشور ترکیه به فروش می‌رسانند، زیرا شوربختانه ذائقه‌ی خریدار ایرانی تولید خارجی را بیش‌تر می‌پسندد.

با استفاده از این فرصتی که با بالا رفتن نرخ دلار پدید آمده است، دولت می‌تواند به قول کشتی‌گیران با زدن فن بدل - که همان ایجاد بازار آزاد و فراهم نمودن زمینه برای ورود خریداران خارجی به کشورمان است- به تولید کنندگان یاری برساند. هم‌چنین با ایجاد بازار آزاد پای جهان‌گرد نیز به ایران باز خواهد شد ایران با دارا بودن آثار تاریخی و فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری طبیعی استعدادی ذاتی در جذب جهان‌گرد دارد. دولت با استفاده از چنین ابزاری (صنعت توریسم) که به باور نگارنده از صنعت نفت نیز نیرومندتر است، می‌تواند گوی سبقت از تمام کشورهای همسایه برباید. بایسته است متذکر شوم که در این زمینه نیز بالا بودن نرخ دلار به نفع کشور می‌باشد، زیرا برای جهان‌گردها سفر به کشورهایی که ارزش پول ملی‌شان از دلار پایین‌تر است بسیار مقبول بوده و امروزه می‌بینیم که در میان جهان‌گردها سفر به کشورهایی که ارزش پول ملی‌شان نسبت به دلار پایین‌تر است بسیار مرسوم گشته است. نگارنده به ویژه در سفر اخیری که به کشور کانادا داشته است، متوجه این مهم گشت که برای جهان‌گرد کانادایی انتخاب کشور مقصد با واحد پولی پایین‌تر از دلار یکی ازعامل‌های مهم می‌باشد. و باز هم کشور چین است که از این فرصت بهره می‌برد و توریست فراوانی از غرب جذب می‌نماید.