گفتگوی هوسپ آودیان مدیر موسسه هور در مورد همایش قراباع در تبریز - ارامنه بخشی از ملت بزرگ ایران هستند
برگرفته از روزنامه بهار شماره 245، پنجشنبه 18 مهر 1392، رویه 9 (بخش تاریخ)
هنگامی که صحبت از مناقشه قراباغ می‌شود، ارامنه ایران نیز ناخودگاه فرایاد می‌آیند. ارامنه از دیرباز بخشی از ملت ایران و جزو اقوام صلح‌جو و نیکخواه کشورمان بودند که روح جمعی آن‌ها در راستای روح ملی ایران تعریف شده است. اما از آنجایی که سیاست‌های ستیزه‌جویانه و متعصبانه در ترکان عثمانی و قفقاز ارامنه را هدف نخست خود تعریف کرده است، طبعا سرریز این گرایش‌ها در ایران نیز بازتاب پیدا کرده و می‌کند. در همایش بین‌المللی قراباغ که در روزهای آینده در دانشگاه تبریز برگزار خواهد شد، از مورخان ارمنی داخل و خارج دعوتی به عمل نیامده است. هوسپ آودیان از این موضوع گله‌مند است.
آقای آودیان نامه‌ای از شما دریافت کردیم که در آن بنیاد شما به برگزاری همایش بین‌المللی قراباغ که قرار است در دانشگاه تبریز برگزار شود معترض بوده، قبل از پرداختن به نامه می‌توانم خواهش کنم ابتدا در یک جمله موسسه خود را معرفی کنید.
موسسه خدمات ترجمه و تحقیق «هور» در سال 1361 برای شناساندن فرهنگ و ادب، تاریخ و تمدن مردم ارمنی و مطالعه و شناسایی مشترکات موجود بین ایرانیان و ارمنیان و ترجمه و تحقیق درباره مسائل مرتبط با نسل‌کشی ارمنیان و مسائل قفقاز تاسیس شده و دارای یک فصلنامه فرهنگی و اجتماعی به نام «پیمان» که به زبان فارسی منتشر می‌شود، است.
علت مخالفت شما با برگزاری همایش بین‌المللی قراباغ در چیست؟
ابتدا اجازه دهید این توضیح را خدمت شما عرض کنم که ما این اعتراض را تنها در قالب جامعه ارامنه ارزیابی نمی‌کنیم بلکه نگاهی ملی به آن داریم زیرا جامعه ارامنه هیچ‌گاه خود را جدا از ملت بزرگ ایران ندانسته و نمی‌داند. ثانیا ما با برگزاری همایش مخالف نیستیم بلکه بسیار هم خوشحالیم در کشوری که همواره نقش میانجیگری در این مناقشه داشته، همایش‌هایی از این دست برگزار شود تا این مناقشه هرچه زودتر به نتیجه برسد. ما با نوع و مباحث مطرح‌شده و دعوت بعضی افراد در این همایش مخالفیم. زیرا معتقدیم برگزاری چنین همایش‌هایی علاوه بر افزایش کینه‌ورزی‌ها ثمره دیگری دربر نخواهد داشت.
می‌توانید در این‌باره بیشتر توضیح دهید؟
برگزارکنندگان همایش چندین هدف مانند ایجاد فضای هم‌اندیشی و تبیین علمی حقایق تاریخ قراباغ را عنوان کرده‌اند و در اینجاست که این سوال مطرح می‌شود که آیا بدون دعوت از کارشناسان و تاریخدانان طرف‌های دیگر درگیر (ارمنستان و قراباغ) و نشنیدن نقطه نظرات آن‌ها می‌توان به ایجاد این فضای هم‌اندیشی و تبیین علمی حقایق دست یافت؟ از طرف دیگر اعتراض ما به دعوت از ارگانی است به نام اتحادیه آزاد‌سازی جمهوری قراباغ که رییس این تشکیلات آقای آکیف نقی است و وی همان کسی است که رابطه وی و سازمانش با سازمان تروریستی و پان‌ترکیستی ارگنه کن مشخص بوده. وی که همواره مواضع ضد ایرانی داشته و با محافل جدایی‌طلب و افرادی که چندی پیش سمینار سرنوشت آذربایجان جنوبی را در باکو برگزار کردند در ارتباط است و به همین دلیل ما معترضیم چون دعوت و حضور این افراد که ترویج‌دهنده تفکر پان‌ترکیسم در منطقه هستند، با منافع و تمامیت ارضی کشور ما در ضدیت است. آقای آودیان در قسمتی از نامه، شما به مطرح شدن مباحث مذهبی در این مناقشه معترض بودید چه توضیحی برای آن دارید؟ برگزارکنندگان یکی از رئوس همایش را اختصاص به بازشناسی عملکرد ایران در مناقشه قراباغ عنوان کرده‌اند، مگر غیراز این است که دولت‌های ادواری جمهوری اسلامی ایران همواره سعی کرده‌اند نقش میانجیگری و برقراری موازنه منطقه‌ای در این منازعه داشته باشند؟ پس بازشناسی عملکرد ایران را از چه دریچه‌ای می‌خواهند بررسی کنند؟ از دریچه دینی‌سازی منازعه‌ای که خود رهبران دو طرف درگیر و اعضای گروه مینسک و مقامات ایران بارها علت آن را مشکلات تاریخی و سرزمینی دانسته‌اند؟!
در انتها اگر سخنی دارید بفرمایید؟
سخن انتهایی من مربوط به شما و روزنامه‌تان است و از این‌که این فرصت را مهیا ساختید تا ما نیز نقطه‌نظرات خود را به عنوان یک ایرانی ابراز کنیم سپاسگزارم.
