نام‌آوران ایرانی
زبان شعر حافظ در خدمت درد مردم است
- بزرگان
- نمایش از یکشنبه, 17 مهر 1390 12:21
- بازدید: 6382
پرویز خائفی با بیان این‌که حافظ غزل را به منتهای زیبایی رساند، گفت: زبان اشعار حافظ در خدمت درد مردم است.
این شاعر در آستانه‌ی روز بزرگداشت حافظ (20 مهرماه) در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عنوان کرد: حافظ در رابطه‌اش با مردم، ابعاد مختلفی دارد؛ یکی، وردهایی است که مردم دارند و حافظ آن‌ها را مطرح کرده است. از سوی دیگر، شادی‌های انسان است که حافظ آن‌ها را به زیبایی در شعرش منعکس می‌کند.
او شعر حافظ را نشان‌گر این دانست که وی به تمام جهات و زوایای روح انسان آشناست و خاطرنشان کرد: از همین‌رو همه‌ی نگرش‌های مختلف را در غزلیاتش منعکس می‌کند. حافظ به همان اندازه که با مردم ارتباط نزدیک داشته، به همان اندازه هم با زورگویان، متظاهران، ریاکاران، ستم‌کاران و جباران زمانه‌اش مبارزه کرده است.
نویسنده‌ی کتاب «نگاهی به غزل حافظ» متذکر شد: محور اندیشه‌ی فکری حافظ، انسان و مسائل انسانی است. به اعتقاد من، حافظ زمینی است و آسمانی نیست. من این مسأله را مطرح کرده‌ام که در آسمان‌ها در جست‌وجوی حافظ نباشیم. حافظ هم‌درد مردم روی زمین راه رفته است و با اندیشه‌های مردم برخورد داشته و همه‌ی این‌ها را با موجزترین و والاترین واژگان، جنبه‌ی کلامی داده و به ابدیت پیوسته است.
او در ادامه افزود: حافظ هیچ‌گاه اختلاف طبقاتی و سفاکی مردان روزگار را نادیده نگرفته؛ همان اندازه که با شاه ابواسحاق، که مردی پاک‌دل بوده، نزدیک بوده و از او تعریف کرده، همان اندازه هم از امیرمبارزالدین دور بوده و ستمگری‌های او را نکوهش کرده است. منتها حافظ این‌ها را با بیان استعاره‌یی بیان کرده است و همین سبب شده که برای پی‌بردن به خیلی از مسائل، دقت و تعمق جدی حاصل شود.
خائفی تأکید کرد: حافظ هنوز شناخته‌شده نیست و هنوز ژرفنای اندیشه‌اش برای همه روشن نیست؛ به همین جهت، خیلی‌ها با او در حد تفأل مأنوس‌اند و از آموزه‌های او برداشت‌های سطحی می‌کنند؛ اما وقتی تعمق کنیم، می‌بینیم اندیشمندی بوده که تفکراتش را در قالب شعر بیان کرده است.
این شاعر علت ماندگاری حافظ را در زبان خاص او دانست و از این زبان به عنوان زبان استعاره‌یی یاد کرد گفت: زبان اشعار حافظ در خدمت درد مردم است و هرکس به اندازه‌ی شعورش می‌تواند خواسته‌های خود را در کلام این شاعر بزرگ پیدا کند.
نویسنده‌ی «حافظ در اوج» در پایان یادآور شد: حافظ برای بیان مقصودش، به این دلیل، قالب غزل را اختیار کرد که می‌توانست در این قالب، اندیشه‌هایش را بیان کند. او همه‌ی شاعران پیش از خود از جمله خواجوی کرمانی، اوحدی مراغه‌ای و مهم‌تر از این‌ها، سعدی را بادقت خوانده و سرانجام توانسته است غزل را به منتهادرجه‌ی شکوفایی‌اش برساند.
