زبان پژوهی
از واقعیت تا رویا، ازسخن گفتن در دفاع و گسترش زبان فارسی تا تخریب آن
- زبان پژوهي
- نمایش از جمعه, 12 فروردين 1390 13:32
- بازدید: 6171
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 65 - رویه 31
چندی پیش همایش جهانی استادان زبان فارسی، درتهران برگزار شد که در حد خود، گامی بود لازم و نیک.
از دل این همایش، پیشنهاد تشکیل فرهنگستان مشترک سه کشور فارسی‌زبان ایران، افغانستان و تاجیکستان بیرون آمد وهم چنین دراین گرد‌همایی رییس فرهنگستان زبان وادب فارسی اعلام کرد که پیش درآمد برپایی «بنیاد سعدی» که مرکزی خواهد بود برای آموزش زبان فارسی برای غیر‌فارسی زبانان درسطح جهانی، آماده شده وبه زودی این مرکز، آغاز به کار خواهد کرد.
اما هم زمان که این همایش برپا بود وبرای دفاع و گسترش زبان فارسی گفته می‌شد، صدا و سیما، با به کار گرفتن فارسی محاوره‌ای به جای فارسی کتابی (مبنا)، با پول مردم ملت ایران، دست‌اندرکار تخریب زبان فارسی‌اند.
با انداختن «فعل» از جمله‌ها و کاربرد«می‌ره»، «می‌گه»،«می‌شه» به جای می‌رود، می‌گوید و می‌شود و… در پی آن هستند که فارسی را از جایگاه فخیم‌ترین زبان مردمان این جهان، به جایگاه گویش مردم کوچه‌بازار، فروکشند یعنی زبان شاهنامه، گلستان، بوستان، دیوان حافظ، دیوان مولانا جلال‌الدین بلخی راه، بدل به زبان محاوره‌ای کنند.
با وجود فرهنگستان زبان و ادب‌فارسی و ده‌ها، سازمان و نهاد برای گسترش زبان فارسی و نیز اعمال ممیزی کتاب، متأسفانه کتاب‌های زیادی با مجوز رسمی در راستای « فارسی ستیزی» دردرون کشور منتشر می‌شود که با پراکندن دروغ‌های بسیار، بدون استناد به منابع و مآخذ، دست به زشت‌کاری و زشت‌گویی دربارۀ زبان فارسی می‌زنند و…
از سوی دیگر فرهنگستان زبان و ادب‌فارسی، در زمینۀ واژه‌گزینی اقدام‌هایی کرده است و در بسیاری از موارد، واژه‌های برابر بسیار زیبا و روان برگزیده است؛ اما از آن‌جا که ساز و کاری برای گسترش آن‌ها و دسترسی نوجوانان و جوانان ایرانی وجود ندارد، هم‌چنان در چار‌دیواری فرهنگستان باقی می‌ماند.
در آغاز کار فرهنگستان در سال‌های پیش از شهریور 1320 ، دستگاه‌های دولتی و وابسته به دولت مانند وزارت‌خانه‌ها، اداره‌ها، شرکت‌های دولتی، ارتش و دیگر سازمان‌های دفاعی کشور و ... ، موظف بودند که پس از ابلاغ از سوی فرهنگستان از آن واژه‌ها، بهره گیرند. در حالی که امروزه چنین ساز و کاری وجود ندارد و در اثر نبود آن، حتا مقام‌های بلند پایه در سخنان خود از واژه‌های انگلیسی بهره می‌گیرند و جای شگفتی است که رییس فرهنگستان زبان و ادب‌فارسی، به جای استفاده از واژۀ «دیدار‌گاه» در برابر وب‌سایت ، واژۀ ترکیبی« وب‌گاه» را به کار می‌گیرد.
زبان فارسی، به عنوان فخیم‌ترین زبان جهان که با آن آثار ارزش‌مندی مانند شاهنامه، دیوان حافظ، دیوان مولانا جلال‌الدین بلخی، دیوان نظامی‌گنجه‌ای و هزاران شاعر، نویسنده و متفکر دیگر خلق شده‌اند، نیازمند حمایت در درون مرزها و گسترش در برون از مرز‌هاست.
در پایان گفت‌و‌گو به این گفته‌ها و یا برداشت‌ها که: «ایران، مقام اول حفظ زبان خودی را در خاورمیانه دارد»، نباید دل‌خوش کرد و گمان نکرد که با گفتن این جمله و جمله‌های مانند آن، خویش‌کاری (وظیفه) خود را انجام داده‌ایم.
زبان فارسی، نیازمند حمایت بیش‌تر است.
