گردشگری
معرفی سنگ نگاره‌های نویافته دره ملا در شهرستان فراهان
- گردشگری
- نمایش از سه شنبه, 30 خرداد 1391 02:28
- بازدید: 5570
برگرفته از میراث آریا
سنگ‌نگاره‌های نویافته دره ملا در فاصله 2 کیلومتری غرب روستای فارسیجان از توابع شهرستان فراهان شکل گرفته‌اند. سنگ‌نگاره‌های دره ملا بر دامنه برجستگی صخره‌ای نسبتا کوچک نقر شده‌اند که جهت این پشته صخره‌ای شرقی غربی است.
این نقوش به روش کوبشی و با استفاده از تکنیک کنده نقر شده‌اند. نقوش در بخش آفتابگیر صخره‌ها در جاییکه در معرض تابش مستقیم آفتاب هستند، قرار گرفته‌اند. بیشتر نقوش از نظر نوع نقش به سه دسته قابل تقسیم‌بندی هستند:
1 – نقوش انسانی
2 – نقوش حیوانی
3 - نقوش هندسی
1 – نقوش انسانی: این نقوش شامل تصاویری از نقش انسان‌هایی است که به صورت انتزاعی بر صخره‌ها نقر شده‌اند و تصویر انسان‌هایی را نشان می‌دهد که چند بخش هندسی و به صورت غیرمتعارف ترسیم شده‌اند.
2 – نقوش حیوانی: نقوش حیوانی شامل تصاویر مختلفی از نقوش حیوانات اهلی و وحشی است که در جای جای صخره‌ها کنده شده‌اند. این حیوانات شامل نقش بزهای کوهی، سگ، شتر، روباه و گوزن هستند. از نظر فراوانی، نقش بزهای کوهی دارای بیشترین نقش است.
تصاویر بزهای کوهی در حالت‌های مختلفی به تصویر درآمده‌اند. بر روی تعدادی از صخره‌ها نیز نقش این حیوان به صورت حیوانی که دارای شاخ‌های بلند با بدنی کاملا کشیده و پاهای بلند است، نشان داده شده‌اند که در مقابل انسان شکارچی قرار گرفتند.
نقش بدن این دسته از حیوانات کاملا توپر نشان داده شده است. بر روی صخره‌های دیگر نقش این حیوان به صورت حیوانی با شاخ‌های نسبتا بلند، بدنی کشیده و پاهای کوتاه نمایش داده شده است که به صورت خطی بر صخره‌ها نقر شده‌اند. تصویر روباه تنها در یک مورد بر روی سنگ نگاره‌ها ترسیم شده است.
همچنین نقش شتر در یک مورد بر روی صخره‌ها دیده می‌شود. از جمله نقوش دیگری که بر دیواره صخره‌ها نقر شده‌اند می‌توان به نقش گوزن اشاره کرد که فقط در یک مورد بر روی صخره‌ها دیده می‌شود. نقش این حیوان با شاخ‌های بلند و دندانه‌دار با بدنی کشیده نشان داده شده است.
3- نقوش هندسی: این نقوش شامل تصاویری از انسان و دایره‌هایی با یک نقطه در مرکز شکل گرفته‌اند.
بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که تعداد نقوش بزهای کوهی نسبت به نقوش دیگر از فراوانی بسیار بیشتری برخوردار هستند.
مطالعات انجام گرفته نشان می‌دهد که در مناطق دیگر استان مرکزی نیز درصد بزهای کوهی به لحاظ کمیت بیشتر از نقوش دیگر هستند. به نظر می‌رسد، با توجه به موقعیت جغرافیایی و طبیعی دشت فراهان تعداد این حیوانات در منطقه از فراوانی بیشتری نسبت به حیوانات دیگر برخوردار بودند.
به همین دلیل تصاویر این حیوان نسبت به حیوانات دیگر بیشتر توجه جوامع انسانی را به سوی خود جلب کرده است.
از نظر گاهنگاری، بررسی و مطالعه نقوش و مقایسه آنها با نقوش سنگ نگاره‌های مناطق دیگر از جمله خمین، شازند، اراک، تفرش، خنداب و کمیجان نشان می‌دهد که این نقوش از نظر شیوه ترسیم و همچنین نوع نقوش و نوع حیواناتی که بر دیواره صخره‌ها نقر شده‌اند، به احتمال زیاد به دوران تاریخی و اسلامی تعلق دارند.
