ایران‌بوم

درحالیکه پاییز زودتر از آنچه فصلها و تغییرات آب وهوایی اجازه دهند بافت طبیعی درختان را به هم ریخته و خیابانهای پایتخت را از سایبان برگهای سبز محروم کرده است تحقیقات یک گروه مطالعاتی نشان می دهد برای نجات چنارها از مرگ زودرس باید ریزمغذیها را به درختان تزریق کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، رئیس یک گروه متخصص باغبانی که چنارهای پایتخت را به عنوان گروه هدف مورد مطالعه قرار داده و با تزریق مایع محلول مغذی قصد شاداب کردن درختان پایتخت را دارد، معتقد است: چنارهای پایتخت برای فرار از مرگ زودرس به ریز مغذیهایی مانند آهن، منیزیم، مس و ... نیاز دارند و تنها راهی که بتوان این مواد مغذی را به آوندهای آنها رساند، تزریق است.

فرهود رئیسی افزود: علت اصلی رنگ باختن درختان در فلات ایران آهکی بودن خاک است که باید عوامل انسان منشاء و گسترش انواع آلاینده ها را به عوامل ایجاد کهولت و ناتوانی در درختان (چنارها) برای تغذیه و فراهم نشدن بستر فتوسنتز و بروز سبزینگی در آنها اضافه کرد.

این عضو سابق هیئت علمی موسسه تحقیقات سازمان جنگلها، تزریق مایع مغذی به تنه درختان برای سبز نگه داشتن چنارهای تهران در شرایط فعلی را تنها آلترناتیو موجود دانست و گفت: این عملیات را در اصفهان و با حمایت دانشگاه صنعتی این شهر انجام دادم به طوری که چنارهای زرد رنگ و نیمه جانی که به خاطر کند شدن عمل فتوسنتز وارد سیکل تسلسل شده بودند، نجات یافتند.

این کارشناس ارشد باغبانی با بیان اینکه چنارها به دلایل متعدد قدرت غذا سازی و ریشه دوانی خود را از دست داده اند و آرام آرام زرد رنگ شده اند، تاکید کرد: در تمامی علوم زردی نشانه مرگ است اما هر چه درختان سبزتر باشند اکسیژن بیشتر تولید می کنند.

وی اضافه کرد: بیشتر خاک فلات ایران خاکهای با منشا سنگهای آهکی است و در شرایط آهکی خاک، ریز مغذیها کمتر جذب خاک می شوند و همین مسئله رشد درختان و تنوع و شادابی آنان را دچار اختلال می کند. وقتی این مواد به تدریج از زنجیره گیاه خارج شوند هر کدام می تواند پروسه تشکیل کلروفیل را مختل کند.

این کارشناس باغبانی تاکید کرد: برای رسیدن به پتانسیل سبزی بیشتر باید ترکیب متناسبی از عناصر غذایی اعم از ریز مغذیها به درختان رسانده شود. از همین رو درختان چنار در تهران از نمونه های آشکار مرگ زودرس درختان هستند که تنها راه نجات آنها تغذیه به وسیله انتقال مواد محلول مغذی به آوندهای حیاتی آنها است.

رئیسی که برای به نتیجه رساندن پروژه سبز کردن درختان در ایران تلاشهای زیادی کرده از نامه نگاری به مقامات و مسئولان شهرداری تهران و همین طور دانشگاهیان و روسای سابق و لاحق سازمان محیط زیست خبر داد و گفت: نتایج این شیوه قابل مقایسه با شیوه های دیگر نیست چرا که شیوه های کود پاشی و محلول پاشی از طریق خاک و ریشه در سال 76 و 77 با هزینه سازمان پارکها در دانشگاه صنعتی اصفهان آزمایش شد و نتیجه ای در بر نداشت.

وی افزود: در سال 75 با شیوه تزریق مواد مغذی 75 درخت را در بدترین حالت خاک در اصفهان سبز کردم و سال بعد 10 هزار درخت زرد در سطح شهر اصفهان را توانستم با همین شیوه نجات دهم. اما اکنون در تهران با مشکلاتی مواجه شده ام که بیشتر به دلیل ناآگاهی از اثرات این شیوه نجات بخشی درختان است.

رئیسی مدعی است در همین هوای آلوده تهران قادر است تمامی درختان زرد شده پایتخت را با شیوه ای کاملا علمی و شناخته شده نجات دهد.

وی تاکید کرد: با استفاده از آنتی بیوتیکها، قارچ کشها، ریز مغذیها مانند آهن، منگنز، روی، مس، ازت و پتاس می توان به مبارزه با زردی درختان رفت چرا که درختان زرد شده دچار انسداد آوندی شده اند و باکتریها راه ورود آب و در نهایت عمل فتوسنتز را می گیرند و همین مسئله سبب کندی حرکت آب و مواد غذایی در درخت و بروز بیماری می شود.

این عضو بازنشسته هیئت علمی موسسه تحقیقات و جنگلها اظهار داشت: مایکو پلاسماها و باکتریها که جزو موجودات ذره بینی هستند به بافت آوندی درختان صدمه می زنند و با شکل گیری کلوونی(جمعیت) گسترده مانع حرکت در درون درخت و در نهایت مرگ زودرس درختانی مانند چنارهای ولیعصر می شوند.

این کارشناس باغبانی با اشاره به درجه سبزی و اندازه گیری این درجه در درختان مختلف گفت: درجه سبزی درختی مانند خرما در بالاترین حالت 70 "اسپت" است که اگر نزدیک 50 باشد درخت در آن دوره کم محصول می شود و اگر زیر 50 باشد درخت اساسا بیمار است.

وی با تاکید بر اینکه اندازه گیری کیفیت سبزی و سلامت کلروفیل درختان به وسیله دستگاه کلروفیل متر انجام می شود گفت: اندازه گیری سبزینگی چنارهای حاشیه رودخانه زاینده رود در نزدیکی "پیر بکران" اصفهان 42 اسپت را نشان می داد و در باغ شازده کرمان چنارهایی با 37 اسپیت کلروفیل ثبت شد ولی در تمام پارک ملت در شرایطی که تزریقی صورت نگرفته، کلروفیل بالای 16 اسپت مشاهده نمی شود و متوسط اندازه گیری در پارک ملت تهران 11.3 در درختان نیمه سبز است.

رئیسی با اشاره به نمونه های تزریق شده در تهران گفت: با تزریق، میزان کلورفیل و سبزینیگ چنارها تا 25.9 اسپت رسید که به طور متوسط بیش از پنج برابر افزایش سبزی برگ درختان چنار را شاهد بودیم. با این همه امیدواریم با فراهم شدن شرایط سبزی را به درختان زرد پایتخت برگردانیم.