زیست بوم
گفتوگو با دکتر هاگ گالبرگ، دانشمند زیستشناس دانشگاه کوئینزلند - آینده صخرههای مرجانی در دست بشر
- زيست بوم
- نمایش از دوشنبه, 13 آبان 1392 08:35
- بازدید: 2970
منبع: همشهری آنلاین
صخرههای مرجانی زندهاند، یعنی فعلا که زندهاند. با روندی تخریبی که در محیط زیست اقیانوسی زمین به چشم میخورد هیچ بعید نیست در چند دهه آینده اثری از این موجودات زیبای آبزی باقی نماند. نگرانیهایی از این دست موجب شده دانشمندان زیادی در سراسر جهان دست به کار شده و کارهایی برای نجات آنها انجام دهند. در تازهترین تلاش گروهی از دانشمندان زیستشناس در دانشگاه کوینزلند استرالیا شروع به ثبت دقیق موقعیت صخرههای مرجانی اقیانوسی سراسر زمین و جزئیات مختلف مربوط به آنها کردهاند. این پروژه به وسیله عکسبرداری پانوراما از صخرههای مرجانی صورت میگیرد. اگر چنین پروژهای با موفقیت به پیش رود میتوانیم به آگاهی دقیق از وضع تودههای مرجانی سراسر زمین امیدوار باشیم و این آغازی برای کمک به نجات صخرههای مرجانی است. سال گذشته یکی از کاملترین و در عین حال بیسابقهترین مجموعه تصاویر از صخرههای مرجانی استرالیا گردآوری شد. دانشمندانی که در این پروژه حضور داشتند با بهرهگیری از دوربینهای 360 درجه مخصوص زیرآب موفق به ثبت بیش از صدهزار تصویر پانورامایی از این منطقه وسیع مرجانی شدند. این تصاویر گویای حقایق گوناگون و البته عمدتا تلخی هستند که نشان روشنی از اوضاع خطرناک این آبزیان ارزشمند دارند. بر این اساس گفته میشود بخش قابل توجهی از جمعیت مرجانهای سراسر جهان تا چند دهه آینده از میان خواهد رفت. دکتر هاگ گالبرگ از دانشمندان زیستشناس دانشگاه کوینزلند که در پروژه عکسبرداری از مرجانهای اطراف فیلیپین حضور داشته در این گفتوگو درباره هیجان عکسبرداری از این موجودات آبی و آینده آنها سخن گفته است.
صخرههای مرجانی زنده هستند؟
بله، صخرههای مرجانی ساختارهای زنده زیرآبی هستند که از گونههای متعدد مرجانی تشکیل شدهاند. این تودهها قادر به حرکت نیستند و با پیوند خوردن با یکدیگر کلنیهای عظیمی تشکیل میدهند. صخرههای مرجانی از حیث اندازه، نوع و موقعیت جغرافیایی تفاوتهای زیادی با هم دارند، با این حال در یک نکته اشتراک چشمگیری دارند؛ حساسیت زیاد به مشخصات آب نظیر دما و ترکیبات شیمیایی. تقریبا نیمی از صخرههای مرجانی جهان به ویژه بزرگترین آنها در مناطق حارهای زمین قرار دارند.
اصولا چرا سراغ عکسبرداری از صخرههای مرجانی رفتید؟ فکر میکنید این پروژه چه کمکی به آنها میکند؟
تصاویر پانورامایی که از این موجودات تهیه شده است بازگوکننده نکات مختلفی هستند که از آن جمله میتوان به سطح سلامتشان اشاره کرد. همچنین از روی این تصاویر میتوان به شمار نسبتا دقیق تودههای مرجانی و موارد دیگری از این دست پی برد.
شما در این پروژه تصاویر پانورامایی به طول 150 کیلومتر تهیه کردهاید! استخراج اطلاعات از این تصاویر چگونه امکانپذیر است؟
استفاده از برنامه رایانهای که برای تشخیص دقیق ارگانیسمها به کار گرفته میشود سطح دقت را تا حد چشمگیری افزایش میدهد. لکههای صورتیرنگ با حاشیهای قهوهایرنگ چیزی نیستند جز صخرههای مرجانی. با استفاده از این روش میتوان از وجود مرجانها تا ضریب دقت 90 درصد آگاه شد.
از چه نوع دوربینهایی استفاده کردید؟
تصویربرداری از مرجانها در دو مرحله کلی صورت گرفت. ابتدا با استفاده از شناورهای کنترل از راهدور از ارگانیسمهای نزدیک به سطح آب عکسبرداری کردیم. در ادامه با بهرهگیری از دوربین پانورامایی قدرتمند SVII از اعماق تصویربرداری شد.
در این پروژه از چه موجودات دیگری تصویربرداری کردید؟
در این تصاویر با موجودات جالب توجهی مواجه شدیم. از کوسههای کوچک گرفته تا مارماهیهای ناشناخته که برخی از آنها بسیار سمی و خطرناک هستند. مهمترین نگرانی ما در این برنامه این بود که برخورد آسیب رسانی با صخرههای مرجانی نداشته باشیم.
آیا فکر میکنید قادر به نجات مرجانها خواهیم بود؟
در صورتی که کنترلی بر اوضاع جوی نداشته باشیم و فرآیند تغییرات آن همچنان ادامه داشته باشد هیچ امیدی به نجات صخرههای مرجانی نخواهد بود.
البته آن دسته از موجودات آبی که در اعماق زندگی میکنند تا حدودی از آسیبهای ناشی از این تغییرات در امان هستند چون در اعماق اقیانوس گرمایش به میزان کمتری روی میدهد. من مرجانهایی را در اعماق دیدهایم که به واسطه عمقی که در آن زندگی میکنند احیا شدهاند. با این حال همه چیز به اقدام ما انسانها بستگی دارد.
صخره مرجانی Great Barrier
این صخره عظیم مرجانی به طول 2500 کیلومتر در دریای Coral در نزدیکی استرالیا قرار دارد و از جمله بزرگترین و زیباترین صخرههای مرجانی جهان به شمار میآید.
صخره مرجانی دریای سرخ
این صخره یکی از طولانیترین صخرههای مرجانی جهان به شمار میآید که در حد فاصل مصر و جیبوتی واقع شده و همواره مورد بررسی دانشمندان زیستشناس اقیانوسی قرار داشته است. این صخره عظیم مرجانی حدود 1900 کیلومتر درازا دارد.
توده مرجانی New Caledonia
اگر به صخرهای مرجانی علاقهمند هستید بد نیست رنج سفر را به جان خریده و راهی اقیانوس آرام شوید. در نزدیکی منطقهای موسوم به New Caledonia صخره مرجانی عظیمی به طول 1500 کیلومتر قرار دارد که در زمره دیدنیترین تودههای مرجانی جهان به شمار میآید.
صخره مرجانی Reed Bank
فقط 8866 کیلومتر مربع وسعت دارد و در دریای چین جنوبی قرار دارد. البته دولت فیلیپین مدعی است که این صخره مرجانی متعلق به این کشور است!
صخره مرجانی The Mesoamerican
این صخره مرجانی کمی کمتر از هزار کیلومتر یعنی حدود 943 کیلومتر درازا دارد و در اقیانوس اطلس و در آبهای حائل میان مکزیک، برزیل، گواتمالا و هندوراس قرار دارد.
صخره مرجانی Andros Coral
درازای این صخره مرجانی فقط 200 کیلومتر است و در باهاماس حد فاصل جزایر اندورس و ناسو قرار دارد. این صخره مرجانی یکی از بکرترین صخرههای مرجانی جهان است.
صخره مرجانی Saya Del Malha
این توده عظیم مرجانی چندان درازا نداشته و در مقابل سطحی وسیع دارد. اندازهگیریهای صورت گرفته نشان دارد این صخره مرجانی 40 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و از این حیث در دنیا زبانزد است. این صخره مرجانی در اقیانوس هند واقع شده است.
صخره مرجانی Great Chagos Bank
این صخره با 12 هزار کیلومتر مربع وسعت در مالدیو واقع در جنوب شرق آسیا قرار دارد و در زمره دیدنیترین جزایر مرجانی جهان به شمار میآید که البته برنامههای گردشگری که در این منطقه برگزار میشود لطمات زیستمحیطی فراوانی به آن وارد کرده است.
پاپیولار ساینس / مترجم: مهدی پیرگزی