ایران‌بوم

خانه «حاج‌آقا علی» با زیربنایی بیش از 7 هزار مترمربع و با معماری زیبا و ایرانی یکی از بزرگترین و زیباترین خانه‌های خشتی و سنتی جهان به شمار می‌آید که از سوی حاج‌آقا علی معروف به زعیم‌الله رفسنجانی (بزرگترین تاجر ایرانی آن دوره) در سال 1136 خورشیدی بنا شده است.

این خانه در روستای قاسم‌آباد رفسنجان در 5 کیلومتری شهر رفسنجان قرار دارد. خانه حاج‌آقا علی در گذشته به خانه وقفی هم شهرت داشته است. پهنه‌ی این خانه 12000 متر مربع و 7000 مترمربع زیربنا است. این مجموعه نمونه‌ای زیبا و باشکوه از معماری ایرانی دوران قاجاریه است. این مجموعه دربرگیرنده‌ی بازار، آبانبار، مسجد، کاروانسرا، گرمابه، حسینیه و یخچال است.

دیرینگی این سازه نزدیک به 130 سال است. در ساخت خانه یاد شده اصول و شیوه‌های معماری ایرانی به کار گرفته شده است و در هماهنگی با اقلیم منطقه و با وجود گرمای نسبتا زیاد، خشکی هوا، بادهای متغیر و وجود شنهای روان بنا حالتی درونگرا و با دیوار چین‌های بلندی محصور شده است، دروازه رفیع و با عظمت ورودی این خانه باشکوه است و داخل خانه از قسمتهای مختلفی شکل گرفته است.

دوهشتی بزرگ و چندهشتی کوچک برای بخش‌بندی فضاها در نظر گرفته شده است که نخستین هشتی بزرگ به زبان امروز اتاق انتظار مراجعان بوده است.

به طور کلی قرینه‌سازی و حفظ تقارن از اصولی مورد دید معمار ساختمان بوده است. خانه دارای 86 اتاق (هفت دری، پنج‌دری، سه‌دری و پستو) بوده که در 4 بخش اصلی ساختمان حوض‌خانه، شاه‌نشین، پاییزی و زمستانی ساخته شده‌اند.