گردشگری
تمدن کهن؛ فرش قرمز زیر پای گردشگران - نابسامانی تپه تاریخی کنار صندل
- گردشگری
- نمایش از سه شنبه, 15 فروردين 1391 08:17
- بازدید: 8374
خبرگزاری مهر: تمدن 7 هزار ساله "ارت" در حاشیه رودخانه هلیل رود درحالی دروازه های خود را به روی گردشگران نوروزی گشوده است که مسافران برای بازدید از نمادهای این تمدن بر روی در و دیوار و بقایای ظروف شکسته تمدن کهن راه می روند.
new nike football boots 2012 2017 - 002 - Nike Air Max 270 ESS Ανδρικά Παπούτσια Γκρι / Λευκό DM2462 | Giftofvision , Streetwear, Sneaker News and Release Dates
به گزارش خبرنگار مهر، تمدن 7 هزار ساله "ارت" هر چند که چند سال قبل پس از بروز سیلاب پس از سالها سر از خاک برآورد اما این بار پس از گذشت تنها چند سال بار دیگر فراموش شد و به تاریخ پیوست.
این تمدن که به گواه باستان شناسان از نخستین تمدنهای بشری است سرمنشاء کشف خط در جهان است.
حضور گردشگران بر روی بقایای 7 هزار ساله تمدن ارت
این امر هر چند که با کشف کهنترین لوحهای گلی جهان که بر روی آن مکتوباتی تحریر شده است ثابت شد اما مشخص نیست چرا پس از گذشت سالها هنوز اراده ای برای کشف رمز این خطوط نشده است.
در صورت آشکار شده این رمزها، لوحهای گلی ارت می توانند بسیاری از کتابهای تاریخ دانشگاههای معتبر دنیا را تغییر دهد که نشان از غنای این تمدن کهن دارد اما رمزگشایی این لوحها و تمدن کهن ارت که از آن به عنوان تمدن دقیانوس نیز یاد می شود متاسفانه به تاخیر افتاده و کار باستانشناسی محوطه های تاریخی این تمدن نیز با تاخیر مواجه شده است.
حفاریهای غیر مجاز در مطوط آباد
از سوی دیگر نیز مکانهایی که باستانشناسی شده است در معرض فرسایش شدید باد و خاک و باران قرار گرفته است به خصوص بارانها و طوفانهای شدید منطقه تاریخی این تمدن را که سالها در دل خاک دست نخورده باقی مانده بود از دست این امانت دار تاریخ خارج کرده و به دست فرسایش طبیعت سپرده است.
طی ایام سفرهای فصلی از جمله سفرهای نوروزی نیز شاهد هستیم که گردشگران بر روی در و دیوار این تمدن کهن بالا و پائین می روند و مسیر گردشگری مناسبی برای این افراد در نظر گرفته نشده است که در نتیجه موجب خسارت به بقایای این تمدن کهن می شود.
تپه های کنار صندل شمالی و جنوبی جیرفت این روزها نیز فرش قرمزی شده است زیر پای گردشگران و این مسئله را یاد اوری می کند که علیرغم تبلیغات گسترده برای سفرهای نوروزی فرهنگ گردشگری مسئولانه برای سفرهای نورزی حلقه مفقوده ای است که می تواند در کنار عوامل فرسایش طبیعی خسارات جبران ناپذیری به تپه های تاریخی ارت بزند.
عقاب نماد تمدن جیرفت
کارشناسان این سوال را مطرح می کنند که اگر میراث فرهنگی هم اکنون برای حفظ و نگهداری از این تمدن و همچنین ادامه کاووش با مشکل مالی مواجه است چرا از ابتدا بدون برنامه ریزی و در اوج تبلیغات رسانه ای شروع به خارج کردن آثار این تمدن از دل خاک کرده است.
از سوی دیگر دشت مطوط آباد را نیز می توان به موزه ای طبیعی برای نشان دادن غارت هزاران قطعه آثار تاریخی در نظر گرفت که هم اکنون باید با صدها راه و با چانه زنی از حراجی های کشورهای اروپایی به ایران باز گرداند.
دشت تاریخی مطوط آباد هم اکنون به دشتی مملو از سوراخ های حفاریهای غیر مجاز تبدیل شده است که طی سالهای گذشته مورد غارت قرار گرفت اما پس از رسانه ای شدن این امر از ادامه حفاری های غیر مجاز در منطقه جلوگیری شد و در نهایت نیز پس از بررسیهای صورت گرفته بسیاری از این آثار از دست سوء استفاده کنندگان خارج شد و حتی برخی روستائیان که طی سالها آثاری را در منطقه پیدا کرده بودند داوطلبانه آنها را به مسئولان دادند و امروز موزه ای از این آثار تشکیل شده که در حاشیه رودخانه هلیل رود و در شهر جیرفت برپا شده است.
هزاران قلعه سفال در دامنه کنار صندل جنوبی و در مسیر گردشگران
انتظار کارشناسان و باستان شناسان از مسئولان این است که پس از سالها تذکر در خصوص لزوم ادامه طرحهای باستانشناسی و پرده برداری از رموز این تمدن اگر به دلایلی از جمله کمبود بودجه این امر محقق نشده است حداقل در خصوص رمزگشایی از الواح کشف شده در این محوطه ها که قدیمی ترین لوحهای کشف شده در دنیا هستند اقدامی شود و حداقل اقدامات پیش گیرانه برای جلوگیری از تخریب تپه های تاریخی کنار صندل انجام شود این درحالی است که تنها در چند متری تپه کنار صندل کشاورزان برای ذخیره آب اقدام به احداث مخزن آبی کرده اند که در صورت واژگون شدن موجب صدمه به محوطه تاریخی خواهد شد.
از سوی دیگر با مشاهده صحنه بازدید گردشگران از آثار تاریخی کرمان از جمله تپه های کنار صندل این سوال در ذهن بیننده طرح می شود که این نوع بازدید تا چه حد می تواند به این آثار کهن لطمه بزند این درحالی است که متاسفانه برای بازدید از این آثار حتی یک مسیر گردشگری نیز بر روی تپه کنار صندل جنوبی احداث شده است که خود جای تامل دارد.
آنچه که علیرغم تذکرهای مکرر همچنان شاهد آن هستیم وجود هزاران قطعه کوزه و ظروف شکسته تاریخی بر روی دامنه های تپه است که هیچ اقدامی برای جمع آوری آنها نمی شود گویی این کوزه های شکسته آنقدر زیاد است که دیگر این ظروف خرد شده اهمیت نمی دهند.
لوح بجا مانده از تمدن ارت
این قطعه های ریز و درشت ظروف هزاران ساله گویی فرش قرمزی است که زیرپای گردشگران ریخته شده است و کسی توجهی برای جمع آوری این کوزه ها ندارد و این داستان در تپه های تاریخی جیرفت ادامه دارد.
اما اینکه تمدن ارت در جنوب کرمان چیست و جای آن در حلقه های تاریخ کجاست را باید در صفحه های چند سال اخیر تاریخ جستجو کرد، شهرستان جیرفت در جنوب کرمان طی دهه اخیر شاهد سیل بسیار عظیمی بود که به گفته مردم این شهر طی سالهای اخیر بی نظیر بوده است، قبل از بروز این سیلاب در قصه های مادر بزرگهای جیرفت از وجود شهری به نام دقیانوس در نزدیکی شهر جیرفت سخن گفته می شد که این سیلاب قصه ها و افسانه های مادر بزرگها را به واقعیت تبدیل کرد.
پس از سیلاب و شسته شدن لایه های خاک به خصوص در دشت مطوط آباد شهر دقیانوس سر از خاک برآورد و مردم مهره های تاریخی، ظروف و اشیا منحصر به فردی را یافتند که موجب شگفتی آنها شد اما قبل از اینکه مسئولان وقت میراث فرهنگی از این امر مطلع شوند خبر به گوش افراد سود جو رسید و در چند روز که در سکوت سپری شد دشت مطوط آباد تبدیل شد به دشتی مملو از سوراخهای ناشی از حفاریهای غیر مجاز و البته هزاران شی تاریخی که به تاراج رفت.
اشیای بجای مانده از تمدن ارت
با این وجود با تلاشهای مسئولان و دستگاههای مربوط جلوی این حفاریها گرفته شده و پس از آن توجه باستانشناسان به این منطقه جلب شد اما دیری نگذشت که گروه باستانشناسی به سرپرستی پروفسور یوسف مجید زاده دو تپه تاریخی به نام کنار صندل در حاشیه هلیل رود کشف شد و پس از حفاریهای صورت گرفته تمدنی کهن در این منطقه کشف شد و نام ارت بر آن گذاشته شد.
پس از کشف چند مجسمه و لوح های تاریخی از این دو تپه نام تمدن ارت و تصاویر اشیای کشف شده در آن روی جلد مهمترین مجله های باستانشناسی اروپا رفت اما پس از بروز حواشی در زمان فصلهای اولیه باستانشناسی در این منطقه تاریخی گویی تمدن دقیانوس بار دیگر فراموش شد و هم اکنون کارشناسان نگران هستند که به دلیل عدم نگهداری دقیق این تپه های باستانی که دلیلی جز کمبود بودجه ندارد این تمدن در معرض تهدید قرار گیرد.
فرسایش شدید در تپه باستانی
تمدن ارت طبق کشفیات صورت گرفته و گفته باستانشاسان بیشترین تاثیر را بر تمدن کهن بین النهرین گذاشته است و بسیاری از کالاهای مردم بین النهرین از سرزمین کهن و غنی ارت تامین می شده است بطوریکه در آن دوران ارت سرزمینی رویایی و ثروتمند بوده است و از سوی دیگر تمدن بین النهرین به سمت زوال حرکت می کرده این امر صحنه رو در رویی پادشاهان این دو تمدن شده است که در نهایت به نخستین محاوره های سیاسی بین دو ملت تبدیل شده که تاکنون کشف شده است.
پادشاه تمدن "اوروک" در بین النهرین که چشم طمع به ثروت ارت دارد درصدد تهدید مردمان تمدن کهن ایران است که از سوی پادشاه ارت در لوحی مرعوب می شود.
هزاران قلعه ظروف شکسته در زیر پای گردشگران
"انمرکار" پادشاه تمدن اوروک و پادشاه ارت لوح گلی را میدان جنگ خود قرار داده اند و یکدیگر را تهدید می کنند و این درنهایت تمدن ارت است که بر بین النهرین غلبه می کند.
اما اینکه تمدن ارت و عقاب خوشبختی آن که نماد این تمدن است پس از هزاران سال در عصر ما چه سرنوشتی دارند را باید به آینده واگذار کرد و امیدوار بود که شاید باد و باران و بی پولی جای خود را به همای خوشبختی بدهند.
