برگرفته از تارنمای فرهنگستان زبان و ادب فارسی
براى بارگیری دستور خط فارسى بهصورت پی.دی.اف. به اينجا مراجعه كنيد.
شماره
|
نام نشانه
|
علامت
|
مثال
|
|
1
|
مدّ
روى الف
|
آ
|
آرد، مآخذ
|
|
2
|
زبر
(فتحه)
|
ــَـ
|
گَرما، دَرَجات
|
|
3
|
پیش
(ضمّه)
|
ــُـ
|
گندُم، عُبُور
|
|
4
|
زیر
(کسره)
|
ــِـ
|
نِگاه، فِرستادن
|
|
5
|
سکون
(جزم)
|
ــْـ
|
دِلْ، گِرهْ
|
|
6
|
تشدید
|
ــّـ
|
معلّم، حقّ مطلب
|
|
7
|
یاى کوتاه
روى هاى غیرملفوظ
|
|
نامهٔ من
|
|
8
|
تنوین نصب
|
اً، ـاً، ءً
|
ظاهراً، واقعاً، بناءً على هذا
|
|
9
|
تنوین رفع
|
ــٌـ
|
مضافٌالیه
|
|
10
|
تنوین جرّ
|
ــٍـ
|
بعبارةٍاُخرى
|
کلمات مختوم به
|
صامت میانجى
|
مثال
|
||
صامت منفصل
|
ــ
|
خشنودم
|
خشنودى
|
خشنود است
|
|
|
خشنودیم
|
خشنودید
|
خشنودند
|
«و» با صدایى نظیر آنچه در «رهرو»
|
|
رهروم
|
رهروى
|
رهرو است
|
به کار رفتهاست
|
ــ
|
رهرویم
|
رهروید
|
رهروند
|
صامت متّصل
|
ــ
|
پاکم
|
پاکى
|
پاک است
|
|
|
پاکیم
|
پاکید
|
پاکاند
|
«آ»
|
«ى»
|
دانایم
|
دانایى
|
داناست*
|
|
|
داناییم
|
دانایید1
|
دانایند
|
«و» با صدایى نظیر آنچه در «دانشجو»
|
«ى»
|
دانشجویم
|
دانشجویى
|
دانشجوست*
|
بهکار رفتهاست
|
|
دانشجوییم
|
دانشجویید
|
دانشجویند
|
«و» با صدایى نظیر آنچه در «تو»
|
همزه
|
توام
|
تواى/ تویى
|
توست*
|
بهکار رفته است
|
|
توایم
|
(شماکارمند) مترواید2
|
تواند
|
«ـــِــ» (هاى
غیرملفوظ)
|
همزه
|
خستهام
|
خستهاى
|
خسته است
|
|
|
خستهایم
|
خستهاید
|
خستهاند
|
«اِى»
|
همزه
|
تیزپىام
|
تیزپىاى
|
تیزپى است
|
|
|
تیزپىایم
|
تیزپىاید
|
تیزپىاند
|
«اى»
|
همزه
|
کارىام
|
کارىای
|
کارى است
|
|
|
کارىایم
|
کارىاید
|
کارىاند
|
کلمات مختوم به
|
صامت میانجى
|
مثال
|
||
صامت منفصل
|
ــ
|
برادرم
|
برادرت
|
برادرش
|
|
|
برادرمان
|
برادرتان
|
برادرشان
|
صامت متّصل
|
ــ
|
کتابم
|
کتابت
|
کتابش
|
|
|
کتابمان
|
کتابتان
|
کتابشان
|
«و» با صدایى نظیر آنچه در «رهرو»
|
ــ
|
رهروم
|
رهروت
|
رهروش
|
به کار رفته است
|
|
رهرومان
|
رهروتان
|
رهروشان
|
«آ»
|
«ى»4
|
پایم
|
پایت
|
پایش
|
|
|
پایمان
|
پایتان
|
پایشان
|
«و» با صدایى نظیر آنچه
|
«ى»
|
عمویم
|
عمویت
|
عمویش
|
در«عمو» به کار رفته است
|
|
عمویمان
|
عمویتان
|
عمویشان
|
«ــِـ» (های غیرملفوظ)
|
همزه
|
خانهام
|
خانهات
|
خانهاش
|
پیش از ضمایر ملکى مفرد
|
|
خانهمان
|
خانهتان
|
خانهشان
|
«اِى» پیش از ضمایر ملکى مفرد
|
همزه
|
پىام
|
پىات
|
پىاش
|
|
|
پىمان
|
پىتان
|
پىشان
|
«اى» پیش از ضمایر ملکى مفرد
|
همزه
|
کشتىام
|
کشتىات
|
کشتىاش
|
|
کشتىمان
|
کشتىتان
|
کشتىشان
|
|
«و» با صدایى نظیر آنچه در «رادیو»
به کار رفته است
|
همزه5
|
رادیوام
|
رادیوات
|
رادیواش
|
پیشاز ضمایر ملکى مفرد
|
|
رادیومان
|
رادیوتان
|
رادیوشان
|
کلمات مختوم به
|
صامت میانجى
|
مثال
|
صامت منفصل
صامت متّصل
«و» با صدایى نظیر آنچه در «رهرو» به کار رفته است.
|
ـــ
ـــ
ـــ
|
برادرى
کتابى
رهروى
|
«ـــِــ» (هاى غیرملفوظ)6
«اِى»
«اى»
«و» با صدایى نظیر آنچه در «رادیو» به کار رفته است
«آ»
«و» با صدایى نظیر آنچه در «دانشجو» به کار رفته است
|
همزه
همزه
همزه
«ى»
«ى»
«ى»
|
خانهاى
تیزپىاى
کشتىاى
رادیویى
دانایى
دانشجویى
|
کرسى «ا»
|
کرسى «و»
|
کرسى «ی»
|
بدون کرسى
|
|
«أ، ـأ»
|
«آ، ـآ»
|
«ؤ، ـؤ»
|
«ئ، ـئ»
|
«ء»
|
بأس
|
قرآن
|
تلألؤ
|
ائتلاف
|
بُطء
|
تأثیر
|
لآلى
|
رؤسا
|
ارائه
|
بَطىء
|
تأخّر
|
مآل
|
رؤیا
|
اسائه
|
جزء
|
تأخیر
|
مرآت
|
رؤیت
|
استثنائات
|
سوء
|
تأدیب
|
مآخذ
|
سؤال
|
استثنائی
|
شىء
|
تأذّی
|
مآثر
|
فؤاد
|
القائات
|
ضوء
|
تأسّف
|
منشآت
|
لؤلؤ
|
اورلئان
|
فىء
|
تأسیس
|
مآب
|
لؤم
|
ایدئالیسم
|
ماء
|
تأکید
|
مآرب
|
مؤالفت
|
بئاتریس
|
|
تألّف
|
|
مؤانست
|
بئر
|
|
تألیف
|
|
مؤتلف
|
پرومتئوس
|
|
تأمّل
|
|
مؤتمن
|
پنگوئن
|
|
تأمین
|
|
مؤثّر
|
تبرئه
|
|
تأنّی
|
|
مؤدّب
|
تخطئه
|
|
تأنیث
|
|
مؤدّی
|
تئاتر
|
|
تأویل
|
|
مؤذّن
|
تئودور
|
|
تفأّل
|
|
مؤسّس
|
توطئه
|
|
تلألؤ
|
|
مؤسّسه
|
جزئى
|
|
توأم
|
|
مؤکد
|
سوئى
|
|
بدون کرسى
|
کرسى «ى»
|
کرسى «و»
|
کرسى «ا»
|
|
«ء»
|
«ئ ، ـئ»
|
«ؤ، ـؤ»
|
«آ، ـآ»
|
« أ، ـأ»
|
|
جرئت
|
مؤلّف
|
|
خلأ
|
|
دنائت
|
مؤمن
|
|
رأس
|
|
دوئل
|
مؤنّث
|
|
رأى
|
|
رافائل
|
مؤوّل
|
|
سبأ (قرآنى)
|
|
رئالیست
|
مؤید
|
|
شأن
|
|
رئالیسم
|
|
|
مأثور
|
|
رئوس
|
|
|
مأجور
|
|
رئوف
|
|
|
مأخذ
|
|
رئیس
|
|
|
مأخوذ
|
|
ژوئن
|
|
|
مأذون
|
|
ژئوفیزیک
|
|
|
مأکول
|
|
سئانس
|
|
|
مألوف
|
|
سئول
|
|
|
مأمن
|
|
سوئد
|
|
|
مأمور
|
|
سیئات
|
|
|
مأنوس
|
|
شائول
|
|
|
مأوا
|
|
شئون
|
|
|
مأیوس
|
|
قرائت
|
|
|
مبدأ
|
|
قرائات
|
|
|
متأثّر
|
|
کاکائو
|
|
|
متأخّر
|
|
کلئوپاترا
|
|
|
متأذّى
|
|
لائوس
|
|
|
متألّم
|
بدون کرسى
|
کرسى «ى»
|
کرسى «و»
|
کرسى «ا»
|
|
«ء»
|
«ئ ، ـئ»
|
«ؤ، ـؤ»
|
«آ، ـآ»
|
« أ، ـأ»
|
|
لئام، لئیم
|
|
|
متأمّل
|
|
لئون
|
|
|
متأهّل
|
|
لوئى
|
|
|
متلألئ
|
|
مائومائو
|
|
|
مستأصل
|
|
مسائل
|
|
|
ملأ
|
|
مسئول
|
|
|
ملجأ
|
|
مئونت
|
|
|
منشأ
|
|
مرئوس
|
|
|
نبأ (قرآنى)
|
|
مرئى
|
|
|
یأس
|
|
مشمئز
|
|
|
|
|
ناپلئون
|
|
|
|
|
نشئه
|
|
|
|
|
نشئت
|
|
|
|
|
نوئل
|
|
|
|
|
نئون
|
|
|
|
|
ویدئو
|
|
|
|
|
هیئت
|
|
|
|
صورتهاى املایى*
|
ضبط مختار
|
آ/ا
|
|
آزوقه/ آذوقه
|
آذوقه
|
آروغ/ آروق
|
آروغ
|
آقا/ آغا
|
آقا
(کلمهٔ «آقا» امروزه با حرف «ق» نوشته مىشود، ولى این کلمه در قدیم گاهى لقب زنان بوده و با حرف «غ» بهصورت «آغا» نوشته مىشده است، مانند شادملکآغا، گلینآغا، و گاهى نیز با همین کتابت در مورد مردان بهکار مىرفتهاست، مانند آغامحمّدخان و آغاپاشا. در این موارد خاص، در خطّ فارسى امروز نیز همان ضبط قدیم رعایت مىشود.)
|
اتاق/ اطاق
|
اتاق
|
اتو/ اطو
|
اتو/ اطو
|
اختاپوس/ اختاپوث
|
اختاپوس
|
اسطبل/ اصطبل
|
اسطبل
|
اسطرلاب/ اصطرلاب
|
اسطرلاب
|
افسنتین/ افسنطین
|
افسنتین
|
اَلَمشنگه/ عَلَمشنگه
|
اَلَمشنگه
|
امپراتور/ امپراطور
|
امپراتور
|
امپراتریس/ امپراطریس
|
امپراتریس
|
اُتراق/ اطراق
|
اُتراق
|
ب
|
|
باباغورى/ باباقورى
|
باباغورى
|
باترى/ باطرى
|
باترى/ باطرى
|
باتلاق/ باطلاق
|
باتلاق
|
باجناغ/ باجناق
|
باجناغ
|
بغچه/ بقچه
|
بغچه/ بقچه
|
بلغور/ بلقور
|
بلغور
|
بلیت/ بلیط
|
بلیت
|
پ
|
|
پاتوق/ پاتوغ
|
پاتوق
|
ت
|
|
ترقوتوروق/ تاراغوتوروغ
|
ترقوتوروق
|
تارم/ طارم
|
طارم
|
تنبور/ طنبور
|
تنبور
|
تاس/ طاس
|
طاس
|
تاسکباب/ طاسکباب
|
طاسکباب
|
تاغ/ تاق (نام درختچه)
|
تاغ
|
تاق/ طاق
|
طاق
|
تاق/ طاق (در مقابل جفت)
|
تاق
|
تاقدیس/ طاقدیس
|
طاقدیس
|
تالار/ طالار
|
تالار
|
تاول/ طاول
|
تاول
|
تایر/ طایر (چرخماشین)
|
تایر
|
تباشیر/ طباشیر
|
تباشیر
|
تبرخون/ طبرخون
|
تبرخون/ طبرخون
|
تبرزد/ طبرزد
|
تبرزد/ طبرزد
|
تبرزین/ طبرزین
|
تبرزین
|
تپانچه/ طپانچه
|
تپانچه
|
تپیدن/ طپیدن
|
تپیدن
(مشتقات آن نیز با «ت» نوشته مىشود)
|
تُپق/ طُپق/ تُپغ
|
تُپُق
|
تُتماج/ طُطماج (نام نوعى آش)
|
تُتماج
|
تراز/ طراز
|
تراز (= ترازِ آبى)
|
تراز/ طراز
|
طراز (= نگارِ جامه)
(همچنین در عبارتى مثل «طراز اول» به معناى «داراى مقام اول») همتراز و همطراز هر دو صحیح است.
|
ترخون/ طرخون
|
ترخون
|
ترقّه/ طرقّه
|
ترقّه
|
تشت/ طشت
|
تشت/ طشت
|
تغار/ طغار
|
تغار
|
توبیقا/ طوبیقا
|
طوبیقا
|
توفان/ طوفان
|
توفان/ طوفان
|
چ
|
|
چارق/ چارغ
|
چارق
|
چلغوز/ چلقوز
|
چلغوز
|
خ
|
|
ختمى/ خطمى (گُل)
|
خطمی
|
د
|
|
دوقلو/ دوغلو
|
دوقلو
|
ز
|
|
زغال/ ذغال
|
زغال
|
س
|
|
سوغات/ سوقات
|
سوغات
|
غ
|
|
غلتیدن/ غلطیدن
|
غلتیدن
(همچنین مشتقات آن مثل «غلتان»، «غلتک»، «بام غلتان»)
|
ق
|
|
قاتى/ قاطی
|
قاتى
|
قاروقور/ غاروغور
|
قاروقور
|
قباد/ غباد (نام ماهى)
|
قباد
|
قدّاره/ غدّاره
|
قدّاره
|
قُدقُد/ غُدغُد
|
قُدقُد
|
قدغن/ غدغن/ غدقن
|
غدغن
|
قراقروت/ قراقروط
|
قراقروت
|
قرتى/ غرتی
|
قرتى
|
قرشمال/ غرشمال
|
قرشمال
|
قُرُق/ غُرُق
|
قُرُق
|
قرمه/ غرمه/ قورمه
|
قورمه
|
قروش/ غروش
|
قروش
|
قَزقان/ قَزغان
(گونههاى دیگر: قازغان/ قازقان، غزغن/ قزغن)
|
قَزقان
|
قشقرق/ غشغرق
|
قشقرق
|
قشلاق/ قشلاغ
(گونههاى دیگر: قیشلاق/ قیشلاغ)
|
قشلاق
|
قفس/ قفص
|
قفس
|
قُلُپ/ غُلُپ
|
قُلپ
|
قلنبه/ غلنبه
|
قلنبه
|
قلیان/ غلیان
|
قلیان
|
قورباغه/ غورباغه
|
قورباغه
|
قورت/ غورت
|
قورت
|
قوطى/ قوتی
|
قوطى
|
قِیقاج/ غِیقاج
|
قِیقاج
|
قِیماق/ قِیماغ
|
قِیماق
|
ل
|
|
لاتارى/ لاطاری
|
لاتارى
|
لق/ لغ
|
لق
|
لقولوق/ لغولوغ
|
لقولوق
|
لقلق/ لغلغ
|
لقلق
|
لوطى/ لوتى
|
لوطى
|
م
|
|
ملات/ ملاط
|
ملاط
|
ن
|
|
ناسور/ ناصور
|
ناسور
|
نسطورى/ نستورى
|
نسطورى
|
نِقنِق/ نِغنِغ
|
نِقنِق
|
نفت/ نفط
|
نفت
|
نفتالین/ نفطالین
|
نفتالین
|
و
|
|
ورغُلُمبیدن/ ورقُلُمبیدن
|
ورقُلُمبیدن
|
وَقوَق/ وَغوَغ
|
وَغوَغ
|
ﻫ
|
|
هلیم/ حلیم
|
حلیم
|
هوله/ حوله
|
حوله
|
هیز/ حیز
|
هیز
|
ى
|
|
یاتاقان/ یاطاقان
|
یاتاقان
|
یالقوز/ یالغوز
|
یالقوز
|
یرقه/ یرغه/ یورقه/ یورغه
|
یورغه
|
یغور/ یقور
|
یغور
|
صورتهاى املایى
|
ضبط مختار
|
آ/ ا
|
|
آغاخان/ آقاخان
|
آقاخان
|
آغاجرى/ آقاجرى
|
آغاجرى
|
آلاداغ/ آلاداق
|
آلاداغ
|
اُترار/ اُطرار
|
اُترار
|
اتریش/ اطریش
|
اتریش
|
استهبانات/ اسطهبانات/ اصطهبانات
|
اصطهبانات1
|
استخر/ اسطخر/ اصطخر
|
استخر/ اسطخر
|
ایتالیا/ ایطالیا
|
ایتالیا
|
ایذه/ ایزه
|
ایذه
|
ب
|
|
باتوم/ باطوم
|
باطوم
|
بوذرجمهر/ بوزرجمهر
|
بوزرجمهر
|
پ
|
|
پتر کبیر/ پطر کبیر
|
پتر کبیر
|
پترزبورگ/ پطرزبورگ
|
پترزبورگ
|
ت
|
|
تائیس/ طائیس
|
تائیس
|
تاب/ طاب
(نام رودى که از کهکیلویه سرچشمه مىگیرد)
|
تاب
|
تارم/ طارم
|
طارم
|
تالش/ طالش
|
تالش/ طالش
|
تایباد/ طایباد
|
تایباد
|
تَبَرک/ طَبَرک
|
تَبَرک
|
تپور/ طپور
|
تپور
|
تخار/ طخار
|
تخار/ طخار
|
تخارستان/ طخارستان
|
تخارستان/ طخارستان
|
ترابلس/ طرابلس
|
طرابلس
|
ترشیز/ طرشیز
|
ترشیز
|
ترقبه/ طرقبه
|
ترقبه/ طرقبه*
|
تسوج/ طسوج
|
تسوج*/ طسوج
|
توالش/ طوالش
|
توالش/ طوالش*
|
توس/ طوس
|
توس/ طوس*
|
توسى/ طوسى
|
طوسى
(طوسى وقتى اسم یا لقب باشد، مانند خواجه نصیرالدّین طوسى، فردوسى طوسى، همیشه با «ط» مىآید.)
|
تهران/ طهران
|
تهران
|
تهماسب/ طهماسب
|
تهماسب/ طهماسب
|
تهمورث/ طهمورث
|
تهمورث/ طهمورث
|
تیسفون/ طیسفون
|
تیسفون
|
ج
|
|
جابلسا/ جابلصا
|
جابلسا
|
خ
|
|
ختا/ خطا
|
ختا
|
خواف/ خاف
|
خاف
|
ز
|
|
زنون/ ذنن
|
زنون
|
س
|
|
ساوجبلاغ/ ساوجبلاق
|
ساوجبلاغ
|
سُغد/ صُغد
|
سُغد
|
سقلاب/ صقلاب
|
سقلاب/ صقلاب
|
ش
|
|
شبورغان/ شبورقان
|
شبورغان
|
ع
|
|
عیسو/ عیصو
|
عیسو
|
ق
|
|
قباد/ غباد
|
قباد
|
قَرلغ/ قَرلق
|
قَرلق
|
قرهآغاج/ قرهآقاج
|
قرهآغاج
|
ک
|
|
کیقباد/ کیغباد
|
کیقباد
|
ل
|
|
لوت/ لوط (کویر)
|
لوت
|
لوت/ لوط (قوم)
|
لوط
|