زبان پژوهی

واژه‎های مصوب فرهنگستان - تومور: تودینه؛ ساکشن: مَکِش

یکی از فعالیت‌های فرهنگستان زبان و ادب فارسی ساختن معادل برای واژه‌های بیگانه‌ای است که به زبان فارسی وارد می‌شوند.

Air Jordan 1 Low OG Neutral Grey (2021) (W) - nike free run womens 5.0 - 100 - CZ0775 | boys nike jordan retro flyknit shoes women High OG Panda - air max 95 cool grey neon yellow - Grailify

بخش ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مروری دارد بر برخی واژه‎های عمومی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی که در ادامه می‎آید:


«تومور» (tumor): «تودینه» (بافت تازه‌رُسته‌ای که تکثیر یاخته‌یی در آن مهار نشده و پیش‌رونده است)


«کامپوزیت» (composite): «چندسازه» (ماده‌ای مرکب حاصل از تلفیق دو یا چند ماده که در آن هریک از مواد سازنده هویت خود را حفظ می‌کند و خواص محصول نهایی با خواص هر یک از اجزای سازنده‌ی آن متفاوت است)


«چیزکیک» (cheesecake): «کیک پنیر» (شیرینی مغذی و پرمایه‌ی تهیه‌شده از پنیر یا پنیر خامه‌یی و دیگر افزودنی‌ها)


«کُرنر» (corner): «گوشه» (نقشه‌برداری نقطه‌ای که در آن دو یا چند خط مرزی با یکدیگر تلاقی می‌کنند)


اُتوپیا (utopia): «آرمان‌شهر» (تصویری خیالی و آرمانی از جامعه‌ی بهتر در برابر جامعه‌ای که هست)


«کِترینگ سرویس» (catering service): «خدمات پذیرایی مجالس» (خدماتی شامل تأمین غذا و نوشیدنی و نیز ظروف و وسایل مورد نیاز یک مجلس خصوصی که یک مهمان‌خانه یا غذاخوری ارائه می‌کند)


«ساکشن» (suction): «مَکِش» (بیرون کشیدن گاز یا مایع یا ایجاد فشار منفی و معمولا به وسیله‌ی ابزار مکانیکی/ پزشکی)


«مینی‌بار» (minibar): «نوش‌جا» (یخچال کوچکی در اتاق مهمان‌خانه با انواع نوشیدنی و تنقلات که مهمانان در صورت مصرف آن‌ها در هنگام تسویه‌حساب، بهای آن‌ها را می‌پردازند)


«درینک» (drink): «پیمانه» (حجمی از نوشیدنی الکلی که حاوی مقدار مشخص و معینی از الکل است)


این واژه‌ها از دفتر دهم «فرهنگ واژه‌های مصوب» که در سال 1392 از سوی گروه واژه‌گزینی فرهنگستان منتشر شده، استخراج شده است.

 

«پیج کردن» (page): «پی‌جویی» (عمل فراخواندن کسی، معمولاً به‌طور مکرر، برای مراجعه فوری)،
«پیجر»(pager): «پی‌جو» (دستگاهی که به وسیله آن، شخص برای تماس گرفتن با جایی فراخوانده شود)،
«انسرینگ ماشین» (answering machine):«پیام‌گیر» (دستگاه ضبط خودکارِ پیامهای تلفنی)،
«پاراف» (paraph): «پیش‌امضا» (صورت کوتاه‏‌شده امضا؛ امضای پیش‏‌نویس قرارداد یا نامه)،
«میتینگ» (meeting): «تجمع» (جمع شدن موقت گروهی از مردم که در طی چند ساعت به بحث و تبادل ‏نظر و تصمیم‏‌گیری درباره‌ی مسائل خاصی که ممکن است اجتماعی یا سیاسی باشد، می‏‌پردازند؛ این واژه در زبان فارسی بیش‌تر بار سیاسی به خود گرفته است)

«لازانیا» (lasagna): «خمیربرگ» (خمیراک برش داده‏‌شده به‌صورت نوار پهن)،
«هیپنوتیزم» (hypnotism): «خواب‌گری» (فردی را به شکل مصنوعی از راه تلقین و مانند آن به خواب‏واره بردن)،
«کارواش» (car wash): «خودروشویی» (محل شست‌وشوی خودروها با دستگاه‌های خودکار)،
«کمپوت» (compote): «خوشاب» (میوه‏ای که در شربت قند یا شکر پخته شود)،
«تونل» (tunnel): «دالانه» (گذرگاهی که از زیرزمین یا کوه یا رودخانه بگذرد)،
«فلاش» (flash, flashlight): «دِرَخش» (وسیله‏‌ای برای تولید نور زیاد و آنی در هنگام عکس گرفتن)،
«فرمول»: «دستور» (در ریاضی)،
«بروشور» (brochure): «دفترک» (متن چاپی با تعداد صفحات معمولاً کم که اطلاعاتی درباره ویژگی‌های کالا یا نمایش یا نمایشگاه و نظایر آن به دست دهد)،
«رزرویشن» (reservation): «ذخیره‌جا» (نگه‌داری جا در هواپیما از طرف شرکت هواپیمایی بر اساس درخواست مسافر).

فرهنگستان زبان و ادب فارسی این واژه‌ها را به عنوان پیشنهاد روی تارنمای خود قرار داده که در صورت تصویب نهایی، در دفتر واژه‌های مصوب فرهنگستان منتشر خواهند شد.