برگرفته از روزنامه اطلاعات
محمد علی اسلامی ندوشن
مقدمه، تنظیم و توضیح: دکتر محمد علی اسلامی ندوشن
خط: رسول مرادی
انتشارات کلهر
شمارگان: 3000 نسخه
چاپ اول: 1390
انتخاب و تصحیح ترجمه انگلیسی: دکتر افضل وثوقی
تذهیب: مرضیه عرفانی
بیژن و منیژه یکی از داستانهای معروف شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان است که ظاهراً روایت دلدادگی بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است. ماجرا با شکایت مردم ارمان و اعزام بیژن و گرگین میلاد به نبرد با گرازان در دوران کیخسرو آغاز میشود.
هنگام بازگشت پیروزمندانه، گرگین برای اینکه رفتارش فاش نشود، بیژن را به نزدیکی تفریحگاه دختران تورانی میبرد. کار به دلبستگی دوجانبه میکشد و بیژن ناخواسته سر از کاخ افراسیاب درمیآورد. افراسیاب قصد کشتن اورا میکند؛ اما با وساطت وزیر دانشمندش او را در چاهی عمیق میاندازند و منیژه نیز با تحقیر از کاخ اخراج و آواره میگردد. کیخسرو در جام جهاننما بیژن را میبیند و رستم را با گروهی برای نجاتش میفرستد. آنها در لباس بازرگانان به توران میروند و بیژن را مییابند؛ اماپیش از آنکه او از چاه خارج شود، رستم سوگندش میدهد که پس از آزادی، کاری با گرگین نداشتهباشد. بیژن میپذیرد و از گرگین میگذرد. رستم کاخ افراسیاب اورا به آتش میکشد و با غنائم بهسوی ایران باز میگردد. کیخسرو بیژن و منیژه را زوج اعلام میکند و به بیژن سفارش میکند هیچگاه همسرش را سرزنش نکند.
استاد ندوشن با دیباچه راهگشا و توضیحات سودمند،این داستان چند لایۀ حماسی، عشقی و اخلاقی را در هیأتی نفیس در دسترس همگان قرار داده است.