کتاب
روایتِ کاری کارستان: جهاننما علیه نقش جهان (پروندهای در دفاع از میراث فرهنگی)
سیده ندا شاهرخ
وکیل دادگستری
جهاننما علیه نقش جهان (پروندهای در دفاع از میراث فرهنگی)
نویسنده: محمدرضا عظیمی
گفتگو با دکتر سید محمدعلی دادخواه
268 صفحۀ : 14000 تومان
چاپ دوم: اردیبهشت 94
ناشر: انتشارات قلم
اگر بر اولین سکوی مقابل مسجد شیخ لطفالله میایستادی، در سمت چپِ عمارت عالیقاپو، نوکِ نمای بنای بلندی را میدیدی که بر فراز قوسهای گچبری دورتادور میدان نقش جهان گردنکشی میکرد. تو گویی شاخ کرگدنی بود برآمده بر اندام ظریف غزالی! مولود نامشروع تخلفات چند نهاد مسئول، برخلاف مصوبهها و ضابطههای سازمان میراث فرهنگی ایران و یونسکو تا بدانجا ارتفاع گرفته بود که با درنوردیدنِ حریم منظر نقش جهان، آنرا در معرض خطر حذف از فهرست میراث جهانی یونسکو قرار داده بود. اینچنین بود که نگرانیها آغاز شد و هشدار و پافشاری یونسکو بر رعایت ضوابط حمایتی، خواب از سرِ همگان ربود. سازمان میراث فرهنگی چشم بر تخلفات شهرداری اصفهان فروبسته بود و این دکتر محمدعلی دادخواه، وکیل بنام دادگستری بود که پای در میدان مبارزه نهاد؛ معرکۀ پیچیدهای که در یکسوی آن شهرداری و شورای شهر اصفهان قرار داشتند و در سوی دیگر، مدافعان حقوق فرهنگی و یونسکو.
کتاب جهاننما علیه نقش‌جهان وقایعنگاری مستند و شرح و تحلیل حقوقی و انتقادی یکی از جنجالیترین پروندههای تاریخ دادگستری ایران است که پیرامون دفاع از میراث فرهنگی درشهر اصفهان پدید آمد و ماجرای آن در طول بیش از 10 سال، ابعاد فراگیر ملی و بینالمللی درمیان مردم و رسانه‌های جمعی پیدا کرد و با توجه به دستاوردهای ممتازش، بهنمونهای بی‌بدیل، درخشان و موفق در تاریخ دفاع از میراث فرهنگی و تاریخی ایران تبدیل شد.
دراین کتاب که در نوع خود، گشایشگر تجربهای نو در ادبیات حقوقی کشور است، هم ازمنظر دانش معماری و شهرسازی، و هم از منظر بایستههای علم حقوق به سیر تاریخی پرونده و مواضع موافقان و مخالفان احداث برجی بلندمرتبه و قانونشکن پرداخته شده است که با تجاوز به حریم حفاظتیِ میدان نقش جهان، اعتبار فرهنگی بینالمللی ایران را به چالشی سخت و پُرهزینه کشاند، اما سرانجام با همت دوستداران فرهنگ ایران، برقانونستیزیهای آن مُهر خِتام زده شد و سازههای مرتفع و متجاوز آن تخریب گردید. دکتر محمدرضا عظیمی نویسندۀ کتاب، که دانشآموختۀ حقوق بشر و حقوق عمومی و وکیل دادگستری است با نثری گیرا، روان و خوشخوان، روایتی مستند و در عینحال انتقادی و گزنده از اتفاقات و حواشی رویدادهای مرتبط با این پرونده ارائه کرده است که به علت عمومیت موضوع، حتی خوانندگان غیر حقوقدان را نیز به راحتی تا پایان این ماجراجویی همراه خود میسازد و چنانکه خود در پیشگفتار کتاب نوشته است در عین استناد وفادارانه به نظرات و اظهارات موافقان بنای برج، همدلی خود را با مخالفان آن و مدافعان حیثیت میدان نقش جهان پنهان نداشته است و در واقع، دفاعیات پیروز این میدان را بازخوانی کرده است. از این‌رو، نه فقط لوایح و نامههای قهرمان داستان را در کتاب جای داده است، که گفتگویی جالب و خواندنی را نیز با دکتر دادخواه ترتیب داده است که در کنار پیوستهای مختلف مرتبط با موضوع، مجموعهای خاص را گرد آورده است که در نوع خود، جایش در ادبیات حقوقی ایران خالی بوده و اثری پیشگام و ممتاز است. چاپ دوم این کتاب را انتشارات قلم در اردیبهشت 94 در 268 صفحۀ مصوّر به قیمت 14000 تومان منتشر کرده است و در صورتی که خوب معرفی و دیده شود، از آن دست کتابهایی خواهد شد که به چاپهای مکرر میرسند.