زیست بوم

دلایل سیلاب گسترده برخی شهرهای کشور را تشریح کرد - نابودی جنگل و ویلاسازی در شمال؛ منتظر سیل‌های بزرگ‌تر باشید

محمد درویش

تهران (پانا)

مدیرکل سابق مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست سیل اخیر در شمال کشور را رخدادی بی‌سابقه عنوان کرد و گفت تبعات بارندگی اخیر در قالب سیل رخ داد، این در حالی است که حجم‌های بالاتری از بارش، در شهرهای دیگر اتفاق افتاده است اما منجر به چنین سیل و تخریبی نشده است.

محمد درویش در گفت‌وگو با پانا درباره سیل اخیر در شمال کشور اظهار کرد: رخدادی که این‌‌بار در شمال کشور شاهد بودیم رخدادی کم سابقه بود به‌ طوری‌که شدت و حجم بارندگی باعث شد برای اولین بار نام ایران در بین 15 شهر کره زمین که در طول یک شبانه‌روز بالاترین میزان ریزش‌های آسمانی را داشتند، چهار بار تکرار شود. این اتفاق که تاکنون رخ نداده است نشان‌دهنده کم‌سابقه بودن حجم بارندگی است.

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع افزود: تبعات بارندگی اخیر در قالب سیل رخ داد. این در حالی است که حجم‌های بالاتری از بارش، در شهرهای دیگر اتفاق افتاده است اما منجر به چنین سیل و تخریبینشده است. اگر فکر کنیم حجم بارندگی موجب وقوع سیل و تخریب شده است باید گفت پس چرا در شهرهایی که حجم بارندگی در آنها به مراتب بیشتر از این رقم بوده است چنین اتفاقی رخ نداده است؟

وی ادامه داد: با سیل اخیر در شمال کشور متوجه می‌شویم که برخی نابخردی‌های مدیریتی در پاک‌تراشی جنگل‌های شمال، افزایش تجاوز به عرصه‌های جنگلی به بهانه دامداری، کشاورزی، ویلاسازی و گسترش خطوط انتقال نیرو، جاده‌کشی‌هایی که اصول و موازین محیط زیستی در آن رعایت نشده است، ساخت‌وساز در حریم رودخانه‌ها موجب شد تا آسیب‌پذیری محیط زیست افزایش یابد.

درویش تصریح کرد: ساخت‌وساز در اطراف رودخانه‌های منتهی به دریای خزر یکی از مواردی است که باعث شده است تا بستر این رودخانه‌ها بسیار تنگ شود و رودها آماده پذیرش و هدایت این حجم از آب را نداشته باشند. از طرفی برداشت بیش از حد شن و ماسه از بستر رودخانه‌ها نیز یکی از عواملی است که سبب افزایش خسارت‌های ناشی از سیل است.

مدیرکل سابق مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست تأکید کرد: اگر درک درستی از قوانین حاکم بر طبیعت داشتیم و به جای اینکه به توان مهندسی خود غره شویم، سعی می‌کردیم از قوانین محیط زیست تبعیت کنیم و حریم سیلابی بستر رودخانه‌ها را رعایت می‌کردیم و در آن ساخت و ساز انجام نمی‌دادیم، خسارت‌هایی که اتفاق افتاده است بسیار کمتر از این بود.

وی درباره تداوم رخداد چنین سیل‌هایی در شمال کشور نیز توضیح داد: هیچ وقت کسی نمی‌تواند وقوع این سیل‌ها را پیش‌بینی کند. بخاطر اینکه ایران در کمربند خشک جهان قرار دارد و یکی از ویژگی‌های کمربند خشک، انحراف معیار شدید میزان ریزش‌های جوی از یکسال به سال دیگر است اما حتما با رخداد بارندگی شدید روبرو خواهیم بود و شکی در آن نیست، بنابراین باید همیشه آماده باشیم و برای آماده بودن باید پوشش‌های گیاهی دامنه‌ها را از هر گزندی حفظ کنیم تا در چنین مواقعی دچار خسارت‌های وحشتناک جانی و مالی نشویم.