یادمان

گراند هتل در دست عمله‌های مرمت‌گر

شهرام شهریار


به گزارش تارنمای سفرنویس، پس از مرگ خانه اتحادیه در خیابان لاله زار، گراند هتل یا بهتر است بگوییم اولین هتل نوین ایران توسط کارگران فصلی در حال مرمت است! زمین گراند هتل در ابتدا در اختیار سیف الدوله بود که بعدها قسمتی از باغ سیف‌الدوله توسط مهاجری قفقازی به نام «باقر خان قفقازی» خریداری و در 1300 متر آن، قدیمی ترین هتل با الگو پذیری از هتل های اروپایی بنا شد. قبل از احداث گراند هتل تهران، دیپلمات ها و اتباع خارجی در سفارت خانه های کشور متبوع خود اسکان داشتند.

 

سقف در حال ریزش گراند هتل
سقف در حال ریزش گراند هتل

 

گراند هتل را می‌توان از آثار معماری اواخر دوره قاجاریه و قدیمی‌ترین هتل ایران به حساب آورد. هتل تا پایان دوره پهلوی اول اعتبار خود را حفظ کرد، تا نیمه های محمدرضاشاه به کار خود ادامه داد و بعد از رونق آن
کاسته و تعطیل گردید. علی حاتمی که مدل این هتل را چند کیلومتر دور تر از تهران ساخت و دوباره نامش را بر سر زبان ها انداخت ولی دیگر کسی از خود گراند هتل سراغی نگرفت.

راهروهای هتل که در حال حاضر تبدیل به انبار شده

 

امروز این عمارت تاریخی در قبضه فروشندگان لوازم الکتریکی است که چند سالی است جانشین نام خیاطان و تریکوبافان در این ساختمان شده‌اند. آجرکاری های ظریف هتل یکسر زیر سیمان رفته و بالکن‌هایش از لوازم برق ساختمان انباشته شده است. فروشندگان میان کف و سقف بلند اتاق‌ها، تاق زده و مغازه را دوبلکس کرده‌اند. دیوارهای رو به راهرو را نیز برداشته‌اند و درهای قدی شیشه‌ای گذاشته‌اند. حیاط داخلی گراند هتل که یک زمان برای خودش باغچه مصفایی بود، اینک بارانداز کالاست و متاسفانه سقف گراند هتل در حال ریزش است.

سقف در حال ریزش گراند هتل
سقف در حال ریزش گراند هتل

 

در باغ گراند هتل نمایش نیز اجرا می شد که در سال 1307 سالن سینمای گراند هتل نیز شروع به فعالیت نمود لازم به ذکر است در سال 1296 اولین تئاتر در گراند هتل توسط سید علی نصر اجرا شد. سالن تئاتر گراند هتل در سال 1327 در آتش سوخت و به همت سید علی نصر مجددا بازسازی و به تئاتر نصر شهره شد.

مصالح مرمت یک اثر ملی! سیمان
مصالح مرمت یک اثر ملی! سیمان

 

شایان ذکر است میرزاده عشقی نمایشنامه های خود را در سالن این تئاتر اجرا و قمرالملوک وزیری اولین اجرای عمومی خود را در این سالن به روی سن برد .

کارگری در حال مرمت (سیمان کاری) سردر ورودی گراند هتل
کارگری در حال مرمت (سیمان کاری) سردر ورودی گراند هتل

 

گراند هتل در سال 1381 به شماره 6528 در فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است!