یادمان

خورمیز؛ قلعه‌ای تاریخی که حالش خوش نیست

یک دوست‌دار و فعال حوزه‌ی میراث‌فرهنگی گفت: قلعه‌ی ساسانی «خورمیز» در مهریز، این روزها به‌دلیل مرمت نامناسب متولیان و دستبردهای گاه‌وبی‌گاه قاچاقچیان آثار تاریخی، حال و روز خوشی ندارد.

nike shox mens australia women soccer players - White - DA8301 - 101 - Nike Air Force 1 '07 LX Women's Shoe | Nike

امیر ترقی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به انجام نشدن مرمت در این قلعه از چند سال پیش تا کنون، بیان کرد: در سال 1386 برای آخرین‌بار به‌شکل نیمه‌کاره روی این بنای تاریخی مرمت‌هایی انجام شد. اداره‌ی میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مهریز نیز مهم‌ترین دلیل مرمت نشدن قلعه‌ی خورمیز را بودجه‌ی ناکافی می‌داند.

 

قلعه تاریخی خورمیز در مهریز
او حفاری‌های متعدد برای یافتن آثار تاریخی توسط قاچاقچیان را از جمله عوامل مهم برای وارد شدن آسیب جدی به این قلعه تاریخی دانست و با اشاره به نامیدن شهرستان مهریز به‌عنوان «شهر قلعه‌های تاریخی» به‌دلیل وجود ده‌ها قلعه‌ی تاریخی و ارزشمند، ادامه داد: قلعه‌ی تاریخی خورمیز باقی‌مانده از دوره‌ی ساسانیان به‌دلیل نبود مرمت مناسب، حال و روز خوشی ندارد. این قلعه‌ی تاریخی هشتم خرداد ۱۳۷۸در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.


 
قلعه تاریخی خورمیز در مهریز
او با اشاره به تاریخچه‌ی این قلعه‌ی تاریخی واقع در استان یزد، توضیح داد: بنا بر روایت تاریخ، روستای خورمیز که قلعه‌ای تاریخی در آن قرار دارد، هنگام فرمان‌روایی انوشیروان ساسانی به‌وسیله‌ی پسر او، هرمزشاه، ساخته شد. در کتاب «تاریخ یزد» درباره‌ی چگونگی پیدایش خورمیز آورده شده است: انوشیروان را دختر خاقان ترک، پسر و دختری به‌وجود آمد که پسر را هرمز و دختر را مهرنگار نامید و یزد را به مهرنگار بخشید. از این رو، مهرنگار معماران و مقنیان چند به یزد فرستاد، دستور اجرای قنوات و احداث دهاتی به نام خودش و برادرش هرمز داد. گویند هرمز را بسیار دوست می‌داشت چه او یگانه یادگاری بود از مادرش خاقان، عملا معماران و مقنیان، نخست کاریز مهریز را احداث کردند و قریه خودش طرحی در مجرای آن ساختند به نام خودش مهرگرد مشهور شد. آن‌گاه قنات و قریه دیگر در یک فرسخی آنجا احداث کرد به نام هرمز (هرمیز) نامیدند ودر تعریفات بعدی خورمیز نامیده شد و هرمز در آنجا قلعه‌ای ساخت و قناتی جاری کرد که هنوز قلعه آن وجود دارد.