یادمان

نمایش مردان نمکی در زنجان

برگرفته از آذرپادگان

پس از کشف اتفاقی بقایای جسد قدیمی در آبان سال 83 در معدن نمک چهره آباد زنجان توسط مالکین و کارگران معدن که به دومین مرد نمکی شهرت یافت، سومین و چهارمین جسد نیز به همراه کلنگ، تیشه‌های فلزی، قطعات پارچه، پوست، استخوان، اشیای چوبی و دانه‌های گیاهی کشف شد.

بنابراین گزارش، پس از کشف دومین مرد نمکی، هیات کاوش باستان‌شناسی استان زنجان به محل اعزام شده و بلافاصله مطالعات باستان‌شناسی را آغاز کردند. فصل اول کاوش‌ها در این محوطه نتایج قابل ملاحظه‌ای در بر داشت و نشان داد که این محوطه‌ی باستانی، یکی از معدود معادن کهن است که از دیدگاه باستان‌شناسی ایران، یگانه و بی‌نظیر است.

وجود مقادیر فراوان نمک در این محوطه، موجب محدود شدن فعالیت باکتری‌ها و دیگر میکروارگانیسم‌ها شده و در نتیجه بسیاری از اشیا و اجسادِ قرار گرفته در میان خاک و آوار، علی‌رغم گذشت سالیان دراز تا حدود زیادی سالم باقی مانده و به خوبی حفظ شده‌اند.

دومین جسد که دقیقا در محل اصلی خود، تقریبا کامل، همراه با ابزار و اشیا و لباس‌ها یافت شده، مربوط به یکی دیگر از کارگران معدن بود که پس از ریزش معدن و کشته شدن به صورت طبیعی مومیایی شده بود.

لباس این جسد شامل بالاپوشی بلند، شلواری یشمی و کفش چرمی است. بر کمر جسد، خنجری فلزی با غلاف چرمی بسته شده و بر گوش‌هایش گوشواره‌های فلزی دیده می‌شود.

در ارتباط با دیرینگی اجساد، تا انجام آزمایش کربن 14، به طور قطع و یقین نظر خاصی نمی‌توان ابراز داشت. اما بررسی و مطالعه‌ی سفال‌های به دست آمده، نشان دهنده‌ی استفاده از معدن، در نیمه هزاره اول پ.م است. در این میان، بیش‌تر یافته‌های سفالی مربوط به دوران پارتی است.