یادمان

تپه میل را دریابیم

شقایق فتحعلی زاده

 

تپه میل که از آن آتشکده بهرام و آتشکده ری نیز نام برده می‌شود از آثار دوره ساسانیان در شهر ری است. گمان می‌رود که این بنا آتشگاه بهرام گور بوده باشد. تپه میل با سنگ، ساروج، خشت و گل ساخته شده‌است. نیزارهای اطراف تپه از وجود دریاچه‌ای حکایت دارد که در گذشته در این محل وجود داشته، ولی خشک شده‌ است. بلندی تپه میل از سطح دشت اطراف ۱۸ متر است و حدود ۲۵ متر پهنا و ۲۰ متر درازا دارد. پیرامون این تپه بلند تپه‌های کم ارتفاع کوچکتر پراکنده شده که مشرف بر آنها قرار گرفته‌است. این مجموعه منطقه‌ای به وسعت ۸۰۰ در ۹۰۰ متر را شامل می‌شود. بر بالای تپه، بنای اصلی آتشکده در راستای شرقی غربی برپاست، طرح کلی بنا، تالار ستون داری بوده با دو ردیف ستون چهارگوشه سه تایی که عملاً به ۳ بخش تقسیم شده‌است. نخستین بار در سال ۱۹۱۳میلادی «ژاک دو مورگان» فرانسوی این آتشکده و سازه‌های پیرامون آن را مرمت کرد. این بنا در سال ۱۹۳۳توسط باستان‌شناس آمریکایی به نام اریک اشمیت مورد کاوش و حفاری قرار گرفت و دکتر فیروزه شیبانی از ایران کار حفاری آن را پی‌گیری کرده‌است.

متاسفانه در سالهای اخیر به علت بی توجهی میراث فرهنگی به این اثر مهم تاریخی این مکان  به محلی برای تجمع بی خانمانان تبدیل شده است و حتی در قسمت اطلاعات این اثر شخص و یا سربازی پاسخگو نیست. از سوی دیگر در چندین سال گذشته موزه ای در پایین بنا بود که اثار کشف شده را درآن قرار داده بودند اما اکنون اطلاعاتی از محلی که آثار به آن انتقال پیدا کرده است موجود نیست. میراث فرهنگی به عنوان سازمانی که مسئولیت حفظ آثار ملی ایران را بر عهده دارد باید برای حفظ این اثر ارزشمند راهکاری بیندیشد.